تاکید بر لغو حق وتو در راستای رفع تبعیض در ملل متحد مطرح شده است/قدرتهای نوظهور به چالش جدید اعضای شورای امنیت تبدیل میشوند
کارشناس مسائل آمریکا گفت: قاعده وتو در شورای امنیت که صرفاً در دست پنج کشور قرار دارد یک اصل تبعیضآمیز به حساب میآید و حق آرای کشورهای دیگر باید جایگزین حق وتو شود.
فریدون مجلسی، کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به درخواست مجدد برخی کشورها در خصوص لغو حق وتو در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل به در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: مسئله اصلی این است که حق وتو از حیث نظری میتواند یک تبعیض به حساب بیاید اما در سیاست این مسائل و تحلیل آن تا حد زیادی تفاوت پیدا میکند. تأسیس سازمان ملل که به دنبال جامعه ملل روی کار آمد، باعث شد تا کشورهایی مانند چین و شوروی سابق وارد این نهاد بینالمللی شوند که هر کدام در آن دوران وضعیت خاص خود را داشتند و سپس ایالات متحده و مابقی کشورها پس از جنگ جهانی دوم وارد این نهاد شدند. نکته اینجاست که تقابل و رقابتها میان اعضای دائم شورای امنیت خصوصاً پس از جنگ جهانی دوم وارد فاز جدیدی شد و همین مسئله تردیدها در مورد حق وتو را دوچندان کرد.
وی ادامه داد: به عنوان نمونه پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد بهرغم اینکه دارای حق وتو هستند، از سوی دیگر برای رقابت با یکدیگر کلاهکهای اتمی خود را رونمایی کردند و همین مسئله تهدید صلح و امنیت بینالملل را به وجود آورد. این دو موضوع در کنار یکدیگر موجب شد تا یک تضاد مشخص به وجود بیاید ولی در کل باید گفت که قاعده وتو در شورای امنیت سازمان ملل که صرفاً در دست پنج کشور قرار دارد یک اصل تبعیضآمیز به حساب میآید؛ چراکه تمامی این کشورها از موضوع وتو به عنوان یک اهرم مشخص در راستای منافع خود استفاده میکنند. اینکه در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل امسال کشورهایی مانند ایتالیا، فنلاند و حتی ترکیه به حق وتو اعتراض میکنند و خواهان لغو آن میشوند به نوعی یک اعتراض سیاسی را نشان میدهد. البته در گذشته کسانی مانند رئیس جمهوری ترکیه نسبت به این موضوع و تعداد کشورهای حاضر در شورای امنیت اعتراض کرده بود اما در شرایط کنونی ما شاهد آن هستیم که دولتهای اروپایی هم چنین موضعی دارند.