Ленинның Тукайны белүе һәм татарча сәламләве билгеле

Владимир Ильич Ульянов (Ленин) зур татар диаспорасы яшәгән Симбирскида (хәзерге Ульяновск) шәһәрендә туган. Ул Казан университетында укый. Ул татарлар белән очрашкан, аларның яшәү рәвешен бик яхшы белә һәм татар халкын яраткан.

Татар мохитенә якынлык соңрак та беленгән. Мисал өчен, 1922 елда Ленин белән очрашкан татар мәгърифәтче меценаты Хөсәенов искә төшергәнчә, Владимир Ильич Казанда кыска гына вакыт эчендә татар теле белән бераз танышып өлгергән һәм хәтта аны татарча берничә җөмлә белән сәламләгән.

Ленин татар халкы мәдәниятен яхшы белә, Габдулла Тукайның шигъриятен белә, аның рус классикларын татар теленә тәрҗемә итү буенча хезмәтләренә соклана. Ул татарларның туган телдә сөйләшү, язу һәм уку хокукы өчен эзлекле рәвештә чыгыш ясый. Алай гына да түгел, ул ТАССР җирендә яшәүче башка кешеләрдән дә татар телен белүне таләп итә.

1921 елда Ленин Казан Коммунисты Владимир Бахметьевтан: «Менә сез Татарстанда яшисез, ә татар телен беләсезме?» - дип сораган. Тегесе уңайсызланып, белмәвен әйткән. Ленин янәшә яшәгән халыкның телен белергә кирәк, дип белдерә (татар иптәшләреннән рус телен белүне таләп итсәләр дә), дип яза «Татар-информ» хәбәрчесе Альберт Бикбов.