ECONOMIST IMPACT – Συνέδριο για τη βιωσιμότητα: Κλιματική δράση και γεωπολιτική αστάθεια

Στο Divani Apollon Palace & Thalasso στο Καβούρι, ξεκίνησε σήμερα 13 Οκτωβρίου 2025, το διήμερο ένατο συνέδριο για τη βιωσιμότητα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο, με τίτλο «The Ninth Sustainability Summit for SE Europe & the Mediterranean: Seeking a new balance amidst a derailed green transition».

Το εναρκτήριο πάνελ, με θέμα «Aftershocks: sustainability amid climate denial and geopolitical turmoil», έθεσε επί τάπητος τις κρίσιμες προκλήσεις της εποχής. Σε ένα περιβάλλον γεμάτο από γεωπολιτικές αναταραχές, άρνηση της κλιματικής αλλαγής και δημόσια αντίδραση στα πρότυπα ESG (Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και Διακυβέρνησης), οι ομιλητές διερεύνησαν το μέλλον της βιώσιμης ανάπτυξης και τον ρόλο της ηγεσίας στην περιοχή της Μεσογείου, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με την απο-παγκοσμιοποίηση, τις εντάσεις στα σύνορα και την κλιματικά προκαλούμενη μετανάστευση.

Ανοίγοντας το συνέδριο ο κ. Άλασντερ Ρος (Alasdair Ross), Countries Editor, The World Ahead 2026, The Economist καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους και ενημέρωσε για την απουσία του πρωθυπουργού από το συνέδριο, καθώς βρίσκεται στη Μέση Ανατολή. Σημείωσε πως στόχος του συνεδρίου είναι η αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων μετά τον «εκτροχιασμό του προγράμματος για το κλίμα». Ο κ. Ρος τόνισε ότι πρόσφατες ευρωπαϊκές έρευνες καταδεικνύουν μια υποχώρηση στη διάθεση των πολιτών να πληρώσουν περισσότερο για την προστασία του κλίματος, με το ζήτημα να χάνει έδαφος στις παγκόσμιες προτεραιότητες. Παρόλα αυτά επισήμανε θετικές εξελίξεις όπως η σταθερή υποστήριξη για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο Ηνωμένο Βασίλειο, η αύξηση των πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων και η συνέχιση των επενδύσεων σε στρατηγικές μετριασμού. Ανέδειξε επίσης τη γεωπολιτική διάσταση της πράσινης μετάβασης με την Κίνα να κατέχει ηγετική θέση, καθώς η τεχνολογία καθαρής ενέργειας αντιπροσώπευε το 9% του ΑΕΠ της χώρας το 2023.

Ο κ. Ανδρέας Παπαννδρέου, καθηγητής ΕΚΠΑ & Συμπρόεδρος, UN Sustainable Development Solutions Network Greece, περιέγραψε το τρέχον πλαίσιο ως μια εποχή πολλαπλών και όχι μεμονωμένων κρίσεων. Υπογράμμισε ότι οι περιβαλλοντικές στρατηγικές αμφισβητούνται και ορισμένοι ηγέτες επιχειρούν να υπαναχωρήσουν από τις δεσμεύσεις τους, φέρνοντας ως παράδειγμα την πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ που συμβολίζει την υποχώρηση της ίδιας της ιδέας της βιώσιμης ανάπτυξης. Εξέφρασε την ανησυχία του για το γεγονός ότι λιγότερες από μία στις τέσσερις χώρες βρίσκονται σε πορεία επίτευξης των κλιματικών τους στόχων για το 2030. Για την περιοχή της Μεσογείου τόνισε ότι προκλήσεις όπως η κλιματική μετανάστευση και η λειψυδρία γίνονται αισθητές πιο έντονα από ποτέ. Ωστόσο παρουσίασε και μια παράδοξη πραγματικότητα, την ώρα που οι εκπομπές ρύπων παραμένουν υψηλές, οι επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια και την ηλεκτροκίνηση αυξάνονται ραγδαία ξεπερνώντας κατά 50% τις επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα. Κάλεσε η επόμενη φάση της κλιματικής δράσης να είναι πραγματιστική, συνδέοντας τη βιωσιμότητα με την καθημερινότητα των πολιτών, το κόστος ζωής και την απασχόληση.

Η κα. Σόφη Δασκαλάκη-Μυτιληναίου, πρόεδρος, UN Global Compact Network Greece αναγνώρισε ότι οι πολιτικές αλλαγές ιδίως στις ΗΠΑ, διαμορφώνουν ένα πιο περίπλοκο περιβάλλον για τη διεθνή συνεργασία. Παρά τις προκλήσεις αυτές υποστήριξε ότι η βιωσιμότητα παραμένει κεντρική προτεραιότητα για τον επιχειρηματικό κόσμο. Επικαλέστηκε διεθνή έρευνα του UN Global Compact, σύμφωνα με την οποία το 88% των CEOs πιστεύει ότι η βιωσιμότητα δημιουργεί σήμερα μεγαλύτερη αξία από ό,τι πριν από 5 χρόνια. Τόνισε ότι οι επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται τη βιώσιμη στρατηγική ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και συνεχίζουν να επενδύουν σε αυτήν. Υπογράμμισε την κρισιμότητα της συνεργασίας μεταξύ όλων των φορέων—δημοσίου, ιδιωτικού τομέα και κοινωνίας των πολιτών—ιδιαίτερα στην περιοχή της Μεσογείου. Κατέληξε με το μήνυμα ότι «αυτή η εποχή αμφιβολίας δεν πρέπει να γίνει μια εποχή αντίθεσης» αλλά μια ευκαιρία για νέες συμμαχίες.

Τέλος από την πλευρά της η κα. Αλεξάνδρα Πάλλη, πρόεδρος CSR Hellas έθεσε τα θεμελιώδη ερωτήματα που θα κρίνουν το μέλλον, «πώς θα διασφαλιστεί η ανάπτυξη σε μια εποχή γεωπολιτικών αναταράξεων και πώς θα επιτευχθεί μια δίκαιη πράσινη μετάβαση χωρίς να αυξηθούν οι ανισότητες;». Για την Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή, η απάντηση όπως είπε ξεκινά με την ανθεκτικότητα. Θυμίζοντας την ίδρυση του CSR Hellas πριν από 25 χρόνια, ανέφερε ότι η κεντρική ιδέα ήταν πως «η ευθύνη δεν είναι κόστος αλλά κεφάλαιο». Σήμερα αυτή η πεποίθηση έχει γίνει παγκόσμια, με τις «βιώσιμες χρηματοδοτήσεις να αποτελούν το νέο mainstream». Τόνισε ότι ο δρόμος απαιτεί συνεργασία και εκπαίδευση της επόμενης γενιάς. Κλείνοντας, απηύθυνε κάλεσμα για τη δημιουργία και εφαρμογή μιας εθνικής στρατηγικής για τη βιωσιμότητα και την εταιρική υπευθυνότητα, η οποία θα πλαισιώσει μια δίκαιη μετάβαση για όλες τις επιχειρήσεις σε ένα νέο και βιώσιμο μοντέλο λειτουργίας.

Ως συμπέρασμα, το εναρκτήριο πάνελ του συνεδρίου ανέδειξε μια κεντρική παραδοξότητα. Ενώ η πολιτική και κοινωνική συναίνεση γύρω από την κλιματική αλλαγή φθείρεται, ο επιχειρηματικός κόσμος και οι επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια επιδεικνύουν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα και δυναμισμό. Οι ομιλητές συμφώνησαν ότι η επόμενη φάση της δράσης για τη βιωσιμότητα πρέπει να είναι πιο πραγματιστική, δίκαιη και βαθιά συνδεδεμένη με τις οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες των πολιτών. Η συνεργασία, η καινοτομία και η ισχυρή ηγεσία αναδείχθηκαν ως τα απαραίτητα εργαλεία για τη μετατροπή της τρέχουσας περιόδου αβεβαιότητας σε μια εποχή θετικής αλλαγής, με την περιοχή της Μεσογείου να καλείται να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη μετάβαση.