Ξεκινούν οι πρώτες διαπραγματεύσεις Ισραήλ με Χαμάς στην Αίγυπτο – Τα σημεία του σχεδίου Τραμπ

Το αντίστροφο μέτρημα για την έναρξη των έμμεσων συνομιλιών ανάμεσα σε Ισραήλ και Χαμάς στην Αίγυπτο έχει ξεκινήσει. Οι διαπραγματεύσεις, που θα διεξαχθούν βάσει του σχεδίου 20 σημείων του Ντόναλντ Τραμπ, έχουν στόχο να ανοίξουν τον δρόμο για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.

Η ισραηλινή αντιπροσωπεία βρίσκεται ήδη στο Κάιρο από το μεσημέρι της Δευτέρας, σύμφωνα με αξιωματούχο που μίλησε στο CNN. Στην ομάδα δεν συμμετέχει ο υπουργός Στρατηγικών Υποθέσεων Ρον Ντέρμερ και στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου. Όπως μετέδωσε το Reuters, ο Ντέρμερ θα λάβει μέρος αρχικά εξ αποστάσεως και θα ταξιδέψει στην Αίγυπτο αργότερα μέσα στην εβδομάδα, εφόσον οι συνομιλίες εξελιχθούν θετικά.

Από την πλευρά της, η Χαμάς βρίσκεται στην Αίγυπτο από την Κυριακή και αναμένεται να αναχωρήσει στις 18:00 από το Κάιρο με προορισμό το Σαρμ ελ-Σέιχ. Η οργάνωση ανακοίνωσε ότι «Απόψε θα ξεκινήσουν οι πρώτες επίσημες συνεδρίες διαπραγματεύσεων». Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του BBC στη Γάζα, Ρούσντι Αμπουαλούφ, έχουν ήδη προηγηθεί ανεπίσημες, προπαρασκευαστικές συζητήσεις.

Στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα αναμένεται να φτάσουν και ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, καθώς και ο Τζάρεντ Κούσνερ, όπως επιβεβαίωσε Αμερικανός αξιωματούχος.

Συντονιστικές επαφές μεσολαβητών

Όπως αποκάλυψε το CNN, μεσολαβητές από το Κατάρ και την Αίγυπτο είχαν συνάντηση με τον Χαλίλ Αλ-Χάγια, τον επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας της Χαμάς, προκειμένου να επιλυθούν τα τελευταία εκκρεμή ζητήματα πριν από την έναρξη των επίσημων συζητήσεων. Πηγή με γνώση της διαδικασίας ανέφερε πως είναι «πολύ νωρίς για να κρίνουμε» την πορεία των διαπραγματεύσεων.

Πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη του Αλ-Χάγια στην Αίγυπτο μετά την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του τον περασμένο μήνα, όταν ισραηλινός πύραυλος στόχευσε ανώτατα στελέχη της Χαμάς στο Κατάρ.

Η συνάντηση στο Σαρμ ελ-Σέιχ θεωρείται καθοριστική για την ενεργοποίηση του σχεδίου Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει καλέσει και τις δύο πλευρές να κινηθούν γρήγορα, προειδοποιώντας ότι κάθε καθυστέρηση θα οδηγήσει σε νέα αιματοχυσία. Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο εκτίμησε σε δηλώσεις του στο NBC News ότι «θα χρειαστεί λίγος χρόνος» μέχρι να σχηματιστεί μια νέα αρχή διακυβέρνησης στη Γάζα που δεν θα περιλαμβάνει τη Χαμάς.

Η Χαμάς ζητά σαφείς δεσμεύσεις για τον μηχανισμό ανταλλαγής ομήρων —ζωντανών και νεκρών— με Παλαιστίνιους κρατουμένους, καθώς και για την πλήρη αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα.

Το σχέδιο προβλέπει ότι το Ισραήλ θα απελευθερώσει 250 Παλαιστίνιους ισοβίτες και 1.700 κρατούμενους που συνελήφθησαν μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, ενώ η Χαμάς θα απελευθερώσει 48 ομήρους.

Ένα από τα πιο επίμαχα σημεία είναι η απαίτηση για αφοπλισμό της Χαμάς, που αποτελεί βασικό πυλώνα του σχεδίου Τραμπ. Η οργάνωση έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι δεν θα προχωρήσει σε αφοπλισμό, εκτός αν τερματιστεί η ισραηλινή κατοχή και ιδρυθεί παλαιστινιακό κράτος.

Παράλληλα, δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία για το χρονοδιάγραμμα της ισραηλινής αποχώρησης, ούτε για τη σύσταση της Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης (ISF), η οποία θα αναλάβει τη διαχείριση και την ασφάλεια του θύλακα μετά την εκεχειρία.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στα σχέδια συμμετοχής της ISF περιλαμβάνονται τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ιορδανία, η Ινδονησία, το Πακιστάν, η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και η Αίγυπτος. Όπως ανέφερε αξιωματούχος, «το τι σημαίνει αυτό» παραμένει αντικείμενο διαπραγμάτευσης.

Οι συνομιλίες στην Αίγυπτο «έχουν σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσουν τις συγκεκριμένες λεπτομέρειες», τόνισε η ίδια πηγή.

Προοπτικές και προκλήσεις

Παρά τα εμπόδια, Ισραήλ και Χαμάς φαίνεται να έχουν αποδεχθεί τις βασικές αρχές του σχεδίου Τραμπ, χωρίς όμως να έχουν καταλήξει στα επιμέρους σημεία εφαρμογής. Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε: «Μου είπαν ότι η πρώτη φάση θα πρέπει να ολοκληρωθεί αυτή την εβδομάδα και ζητώ από όλους να ΚΙΝΗΘΟΥΝ ΓΡΗΓΟΡΑ».

Το σχέδιο χαρακτηρίζεται ως η πιο ώριμη προσπάθεια έως σήμερα για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα. Ωστόσο, παρά τη μερική μείωση των ισραηλινών επιθέσεων πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων, η Πολιτική Άμυνα της Γάζας ανέφερε πως 24 άμαχοι σκοτώθηκαν τις τελευταίες 24 ώρες από νέες επιδρομές. Ο ισραηλινός στρατός επιβεβαίωσε ότι έπληξε «αριθμό στόχων» ενόψει των ειρηνευτικών συνομιλιών στην Αίγυπτο.