Το σχέδιο που εξελίσσεται
Όχι ο διαβόητος «ιστορικός του μέλλοντος» αλλά πολιτικοί, διπλωμάτες και δημοσιογράφοι θα μας πουν, σε όχι τόσο μακρινό μέλλον, πότε και από ποιους οργανώθηκε το σχέδιο πλήρους αποδυνάμωσης (έως και διάλυσης) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η υπαγωγή της Ευρώπης (ή μέρους της) στη «ζώνη επιρροής» της Ρωσίας.
Μήπως μετά τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008, όταν αποδείχθηκε η τρωτότητα η Ευρώπη απέναντι στο αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα και «τους ντόπιους λακέδες του»; Μήπως το 2010-15, όταν φάνηκε πόσο ευάλωτη είναι η Ε.Ε. απέναντι σε πολιτικάντες και τυχοδιώκτες μικρών χωρών; Μήπως μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου – ή η αποχώρηση ήταν μέρος του σχεδίου;
Μπορεί και να μην υπάρχει σχέδιο, μπορεί απλώς να αναπτύσσεται η στρατηγική των ΗΠΑ ανάσχεσης (ή πειθαναγκασμού) της Κίνας και απλώς η Ένωση θεωρείται αμελητέος παράγων που μπορεί να αγνοηθεί στις κινήσεις τους προς τη Ρωσία ή άλλες δυνάμεις, με γνώμονα πάντα την αναμέτρηση τους με την Κίνα.
Ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να παίρνει εύκολα αποφάσεις για δασμούς και εσωτερικά ζητήματα των ΗΠΑ, με την ίδια ευκολία μπορεί αύριο να τις ανακαλέσει είτε επειδή θα πιεστεί είτε επειδή άλλαξε γνώμη. Όμως μείζονα γεωπολιτικά ζητήματα –όπως η διευθέτηση του ουκρανικού με απευθείας διαπραγμάτευση ΗΠΑ-Ρωσίας– που θα έχουν μεγάλες επιπτώσεις σε χώρες και συμμαχίες δεν λαμβάνονται με βάση το θυμικό ή την ιδεολογία του «περιβάλλοντος Τραμπ». Έρχονται από μακριά και στοχεύουν μακρύτερα.
Από την πρώτη στιγμή φάνηκε ότι τη ρωσική επιθετικότητα πλήρωνε σκληρά, σκληρότατα, αφενός η Ουκρανία –για τούτο οφείλαμε συμπαράσταση– αφετέρου η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρωτίστως η Γερμανία, που βρίσκεται σε κρίση πολιτική, οικονομική, γεωστρατηγική. Φοβάμαι πως στην Ευρώπη ακόμα δεν έχουμε δει όλες τις συνέπειες αυτής της κρίσης – ενώ η αμερικανική οικονομία ανθεί και η Ρωσία δεν έχει τρωθεί από τα μέτρα που έλαβαν οι ΗΠΑ. Τα οποία θα την γονάτιζαν, μας διαβεβαίωναν από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού πολιτικοί, φιλοπόλεμες «δεξαμενές ψευδών» και διαπρύσιοι υποστηρικτές της δημοκρατίας και της ελευθερίας – αγαθά που έπρεπε να υποστηριχθούν μέχρι τελευταίου Ουκρανού.
Δεν είναι κακό να αποδεχθούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι «δευτέρας τάξεως» δύναμη και να αφήσουμε Αμερικανούς, Κινέζους, Ρώσους ή και Ινδούς να ανταγωνίζονται για τα παγκόσμια πρωτεία. Δεν θα είναι καν το χειρότερο να διαλυθεί η Ένωση. Το χειρότερο θα είναι να αναπτυχθεί –τροφοδοτούμενος από τις δυνάμεις που διεκδικούν παγκόσμια ηγεμονία– ανταγωνισμός εγωιστικών ευρωπαϊκών πολιτικών ελίτ που θα οδηγήσει σε περαιτέρω πολέμους ανάμεσα στις χώρες μας.
Επειδή τα χειρότερα είναι ακόμη μπροστά, ας δείξουμε σύνεση και ψυχραιμία και ας μην κλαίμε για «χαμένα μεγαλεία».