Τον σκότωσαν στο ξύλο

Είναι η απειλή που ακουγόταν στις γειτονιές σε περασμένες δεκαετίες. «Γιαννάκη αν δεν μαζευτείς σε πέντε λεπτά, θα σε σκοτώσω στο ξύλο». Και όταν ο Γιαννάκης επέστρεφε στο σπίτι ύστερα από μία ώρα, η μάνα που είχε εξαπολύσει την απειλή είτε δεν είχε πάρει είδηση πόση ώρα είχε περάσει, είτε την είχε ξεχάσει, είτε του έδινε μια στα πισινά. Αν είχε νεύρα επειδή της «έπιασαν» τα φασολάκια στην κατσαρόλα, μπορεί και να του τραβούσε το αφτί. Δεν ισχυρίζομαι βεβαίως ότι δεν υπήρχε, σε εκείνες τις εποχές, παιδική κακοποίηση. Υπήρχαν και βασίλευαν όλων των ειδών οι κακοποιήσεις και μάλιστα με τη βούλα αν όχι της κοινωνικής αποδοχής, τουλάχιστον της κοινωνικής ανοχής.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι οι γονείς που, έξω φωνή, απειλούσαν ότι θα «σκοτώσουν στο ξύλο» τα παιδιά τους, κατά κανόνα, δεν το έκαναν. Η απειλή από την πράξη απέχει πολύ. Και ευτυχώς που στις μέρες μας τα νέα ήθη έχουν επιβάλει την απαγόρευση της εκστόμισης μιας τέτοιας απειλής. Αλλο όμως τα ήθη μιας εποχής και άλλο η ηθική μιας κοινωνίας. Στην εποχή που τα παιδιά έχουν αναχθεί σε «αυτοκράτορες» της οικογένειας, που οι γονείς στερούνται για να τα μεγαλώσουν «με τα όλα τους», άλλοι γονείς σκοτώνουν, κυριολεκτικά, τα παιδιά τους στο ξύλο όπως φέρονται να έκαναν η μητέρα και ο πατριός του τρίχρονου Αγγελου που έχασε χθες το στοίχημα της ζωής.

Αυτή η ιστορία έχει συγκλονίσει την Ελλάδα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη «τρύπα» για τη συνείδηση ενός ανθρώπου από τον συστηματικό βασανισμό μέχρι θανάτου ενός τρίχρονου παιδιού. Αναδεικνύει όμως και τις αντιφάσεις της κοινωνίας μας γι’ αυτό και θεωρώ ότι δεν θα πρέπει να εξαντλήσουμε τον συγκλονισμό μας σε λυρισμούς για το «ανυπεράσπιστο αγγελούδι». Να συνειδητοποιήσουμε ότι η αγάπη για ένα παιδί δεν είναι οπωσδήποτε απόρροια της ιδιότητας του γονιού. Δηλαδή, υπάρχουν γονείς που δεν αγαπούν τα παιδιά τους; Δυστυχώς η πραγματικότητα δείχνει ότι υπάρχουν. Που τα σκοτώνουν ή τα οδηγούν, λόγω αμέλειας, σε έναν προαναγγελθέντα θάνατο.

Εβλεπα το πλήθος που ήθελε να λιντσάρει μάνα και πατριό. Απίκου στο να ζητάνε δημόσιους λιθοβολισμούς και επαναφορά της θανατικής ποινής, απόντες όταν το παιδί θα μπορούσε ακόμη να σωθεί αν επενέβαινε η κοινότητα. Αναρωτιέμαι όμως και αν όλοι αυτοί βλέπουν θετικά την υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια. Αν πιστεύουν στους στερεοτυπικούς ρόλους της μάνας και του πατέρα. Ή αν θεωρούν ότι το παιδί για να μεγαλώσει χρειάζεται πρωτίστως φροντίδα. Και αγάπη από ανθρώπους που αγαπιούνται και αναμεταξύ τους.

Τα παιδιά ενός απόντος Θεού

Είναι ένα απόσπασμα από το «10» του Καραγάτση. Γραμμένο πριν από 65 χρόνια, περιγράφει με καίριο τρόπο την «κόλαση» με την οποία συμβιβάζονται αναγκαστικά κάποια παιδιά. Και τις πιθανές συνέπειές της.

«…Δυστυχώς γι’ αυτά είναι άνθρωποι. Και με την πρώιμη ανθρώπινη νοημοσύνη τους καταλαβαίνουν πως είναι φόρτωμα και μπελάς για τους γονιούς τους. Μαντεύουν ότι γεννήθηκαν αθέλητα, δίχως αγάπη και λαχτάρα, καρποί αναγκαστικοί της ξαναμμένης σάρκας […] Είδαν τα κατεβασμένα μούτρα των γονιών τους όταν η κοιλιά της μάνας τους άρχισε ξανά να φουσκώνει. Είδαν με τι ακεφιά γίνηκε δεκτό το καινούργιο αδέρφι τους και μαντεύουν πως με την ίδια δυσφορία έγινε δεκτός ο δικός τους ερχομός. Κάτι σαν απροσδιόριστη απαρχή πίκρας αρχίζει να βλασταίνει στην ψυχή τους. Πίκρας ή αδιαφορίας; Το ίδιο είναι. Δεν αγαπιούνται και δεν αγαπούν. Συνηθίζουν […] στις βρισιές και στις βλαστήμιες που ακολουθούν κάθε έργο ή λόγο, στην κατραπακιά που πέφτει άνευ λόγου, στην γκρίνια και τον ξυλοδαρμό των γονιών τους, στα χυδαία κέφια τους, στα αισχρά αστεία τους, στις ξετσίπωτες χειρονομίες τους και στις νυχτερινές συνουσίες τους που, μέσα στη μοναδική κάμαρα, γίνονται περίπου δημόσια. Στα πέντε τους χρόνια γνωρίζουν πολλά, στα δέκα είναι σοφοί και διεφθαρμένοι, στα δεκαπέντε μπαίνουν στο μεϊντάνι του μόχθου για το ψωμί και βγαίνουν απ’ τα πλαίσια της ανθρωπιάς μια για πάντα».