Θεσσαλονίκη: Ρετούς στον περιβάλλοντα χώρο του ναού του Αγίου Δημητρίου

Τάξη στο χάος που επικρατεί πέριξ του ναού του Αγίου Δημητρίου – με την άναρχη στάθμευση οχημάτων στον περιβάλλοντα χώρο, τις αποθήκες και τις δημόσιες τουαλέτες χτισμένες πάνω σε αρχαιότητες και τους ορατούς αγωγούς αποχέτευσης, μεταξύ άλλων – ευελπιστεί να βάλει το υπουργείο Πολιτισμού με την εφαρμογή των αποτελεσμάτων του ερευνητικού προγράμματος «Μνημεία και σύγχρονος αστικός ιστός. Διερεύνηση δυνατοτήτων ανάδειξης του ναού του Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης και του αρχαιολογικού του χώρου», που έτυχε χθες ομόφωνης θετικής γνωμοδότησης από τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Το master plan που συντάχθηκε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Αρχιτεκτονικής, Σοφοκλή Κωτσόπουλο, έχει ως στόχο την ανάδειξη του ναού του Αγίου Δημητρίου – κηρυγμένο μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO – αλλά και την ενοποίησή του με τον γειτονικό αρχαιολογικό χώρο βορείως, όπου βρίσκονται σε κατάχωση κατάλοιπα ρωμαϊκών λουτρών, ενώ στην περιοχή αναζητείται και το αρχαίο Γυμνάσιο της πόλης.

Οι αλλαγές

Το 12.000 τ.μ. οικοδομικό τετράγωνο που περιβάλλεται από τις οδούς Αγίου Δημητρίου, Σελεύκου, Κασσάνδρου και Αγίου Νικολάου – τμήματα του οποίου είναι αγνώστου ιδιοκτήτη παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στην καρδιά της Θεσσαλονίκης – διαμορφώνεται σε τρία άνδηρα, με πρώτο και χαμηλότερο εκείνο όπου βρίσκεται ο ναός του πολιούχου της πόλης. Η μνημειακή κλίμακα επί των οδών Αγίου Δημητρίου και Σελεύκου θα αποξηλωθεί και στη θέση της θα διαμορφωθεί μία μικρότερη, και τμήμα της θα καταλάβει ευρεία ράμπα για τα άτομα με κινητικές δυσκολίες. Θα καταργηθεί και η τεχνητή λίμνη που βρίσκεται στη βορειοδυτική γωνία του προαύλιου χώρου, ο οποίος στο πλαίσιο του ανασχεδιασμού–  33 χρόνια μετά τις τελευταίες εργασίες διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου του Αγίου Δημητρίου –  θα στρωθεί με υπόλευκο μάρμαρο και θα τοποθετηθούν παγκάκια.

Στο δεύτερο άνδηρο, όπου έχουν εντοπιστεί κατάλοιπα ρωμαϊκών θερμών οι οποίες και έχουν καταχωσθεί και όπου σήμερα υπάρχουν τουαλέτες, αποθήκες για κεριά και χώροι μηχανολογικών εγκαταστάσεων, σκόρπιες ζαρντινιέρες και ορατοί αγωγοί αποχέτευσης, θα διαμορφωθούν μεταλλικοί διάδρομοι όπου οι επισκέπτες θα μπορούν να δουν τις αρχαιότητες που θα αναδειχθούν, χωρίς να πραγματοποιηθούν νέες ανασκαφές. Θα οργανωθεί ένας χώρος έκθεσης διάσπαρτων αρχιτεκτονικών γλυπτών (lapidarium), ενώ ορατό θα είναι πλέον και ένα τμήμα ενός cardo (όπως ονομάζονται οι δρόμοι με κατεύθυνση από Βορρά προς Νότο στο ορθογώνιο σύστημα της ρωμαϊκής πολεοδομίας) που σήμερα καλύπτεται από το πεζοδρόμιο της οδού Αγίου Νικολάου, όπως και μία βυζαντινή δεξαμενή που σήμερα βρίσκεται κάτω από μια πλάκα σκυροδέματος.

Δύο νέα κτίρια σε σημεία όπου δεν υπάρχουν αρχαιότητες θα φιλοξενήσουν τις τουαλέτες και τις αποθήκες. Το πρώτο – για την εξυπηρέτηση των ΑμεΑ και τα αποθέματα κεριών του ναού – θα είναι υπόσκαφο και προσβάσιμο με αυτοκίνητο. Το δεύτερο με χώρους υγιεινής για το ευρύ κοινό και φύλαξης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού θα είναι εν μέρει υπόσκαφο. Στον γενικό σχεδιασμό θα ενταχθεί και το τρίτο άνδηρο το οποίο περιλαμβάνει αδόμητα οικόπεδα και το Γενί χαμάμ.