Οξυγόνο

Θα μπορούσε να είναι ένα απλό ξέσπασμα. Η εκδήλωση μιας ανάγκης να απαλυνθεί λίγο ο πόνος του μοναχικού πένθους, να τιμηθεί η μνήμη των θυμάτων συλλογικά, να δείξουν οι γονείς φωτογραφίες των παιδιών τους στους παρισταμένους, να μιλήσουν γι’ αυτά, να θυμηθούν, να φωνάξουν, να κλάψουν, να διαμαρτυρηθούν για την αδικία να τύχει η κακιά η ώρα στα δικά τους αγαπημένα πρόσωπα. Ο,τι κι αν έλεγαν, μ’ όποιον κι αν τα ‘βαζαν, όσο θυμωμένοι κι αν ήταν, θα είχαν δίκιο: έχασαν τα παιδιά τους.

Αλλά αυτό που συνέβη χθες σε όλη την Ελλάδα και σε πολλές πόλεις του εξωτερικού ήταν κάτι διαφορετικό. Οι δεκάδες χιλιάδες συγκεντρωμένοι πολίτες δεν ήθελαν μόνο να εκφράσουν τη συμπαράστασή τους στους γονείς και τους συγγενείς των θυμάτων των Τεμπών. Ηθελαν να εκδηλώσουν μαζί τους την αγανάκτησή τους για τον τρόπο που διαχειρίζονται όλη αυτή την ιστορία οι αρχές. Ηθελαν να διακηρύξουν μαζί τους ότι δεν πιστεύουν το κυβερνητικό αφήγημα περί ενός απλού δυστυχήματος. Ηθελαν να απαιτήσουν μαζί τους να δοθούν απαντήσεις σε μια σειρά από ερωτήματα, που δεν είναι αφηρημένα, ούτε αυθαίρετα, αλλά προκύπτουν από την έρευνα. Τι μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία; Από τι πέθαναν τα παιδιά; Τι συνέβη τις επόμενες κρίσιμες ώρες;

Η κυβέρνηση προφανώς κάτι έχει μπερδέψει. Νόμιζε ότι η τραγωδία των Τεμπών είναι κάτι σαν τις υποκλοπές, αφορά ελάχιστους, τους άμεσα εμπλεκομένους και τους φίλους τους, οι υπόλοιποι έχουν σοβαρότερα προβλήματα, την ακρίβεια, την ασφάλεια, το μεταναστευτικό. Νόμιζε επίσης ότι το ζήτημα λύθηκε στις εκλογές, αφού ξαναβγήκε ο Μητσοτάκης πάει, όλες οι αμαρτίες ξεπλύθηκαν. Νόμιζε, τέλος, ότι ο θόρυβος συντηρείται από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που θέλουν να κερδίσουν ψήφους.

Η κυβέρνηση νόμιζε ότι η διαβεβαίωσή της πως η αλήθεια θα λάμψει είναι αρκετή. Κι ότι ακόμη κι αν δεν δοθούν πειστικές απαντήσεις, ο χρόνος τα απαλύνει και τα στρογγυλεύει όλα. Εκανε λάθος. Η φράση «Δεν έχω οξυγόνο» είναι συντριπτική. Η εμπιστοσύνη στους θεσμούς έχει χαθεί. Και η οργή για όσα έχουν συμβεί, είτε οφείλονται σε παραλείψεις και λάθη είτε σε συνειδητή συγκάλυψη, δεν υποχωρεί, φουντώνει. Δεν είχαν λοιπόν μόνο επετειακό χαρακτήρα οι χθεσινές συγκεντρώσεις. «Θα είμαστε εκεί γιατί επιτέλους πρέπει να τιμωρηθούν όλοι οι υπεύθυνοι όσο ψηλά και αν βρίσκονται», έγραψε ο Νίκος Πλακιάς, που έχασε στα Τέμπη τις δίδυμες κόρες του και την ανιψιά του. «Θα είμαστε εκεί για όλους εκείνους που δεν είχαν οξυγόνο, μα και για όλους εκείνους που τους το στέρησαν τόσο άδικα και φύγανε από κοντά μας».

Υπήρξαν και κάποιοι που ερμήνευσαν αυτά τα λόγια ως προάγγελο λαϊκών μετώπων για την ανατροπή της κυβέρνησης. Αλλά αυτοί τελούσαν πάντα σε βαθιά σύγχυση.