Τα πεπραγμένα του ΣΥΡΙΖΑ και η σύγκριση με το σήμερα

Επιχειρώντας έναν απολογισμό της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, το ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι αν η αντιστροφή όσων δρομολογήθηκαν επί ΣΥΡΙΖΑ, έχει φέρει την κοινωνία μας σε καλύτερη κατάσταση ή όχι.

Αν η εκλογική νίκη μιας κυβέρνησης της Αριστεράς πριν από δέκα χρόνια έδινε μία νέα ελπίδα στη χώρα, η αποτίμηση των πεπραγμένων της, βρίσκει τη χώρα σε μία διαμετρικά αντίθετη πορεία: πολύ χρήμα σε ολοένα και λιγότερους, αβάσταχτη ακρίβεια, δραματική μείωση της αγοραστικής αξίας των μισθών, κατάρρευση των δομών υγείας, λειτουργία της εκπαίδευσης κάτω από την απειλή ότι τα πάντα θα βελτιωθούν αν ιδιωτικοποιηθεί, μετατροπή της κοινωνικής πολιτικής σε αποκλειστικά επιδοματική πολιτική, σταδιακή χειραγώγηση της δικαιοσύνης, προσκόλληση των ΜΜΕ σε επιχειρηματικά και πολιτικά συμφέροντα. Η ολοένα και πιο δύσκολη καθημερινότητα στις μεγάλες πόλεις, ο τεράστιος αριθμός  απευθείας αναθέσεων, οι λειτουργίες της Βουλής που υφίστανται έναν συνεχή εκφυλισμό και οι αδιανόητες για πρωθυπουργό ευρωπαϊκής χώρας μεταμορφώσεις στο θέμα των Πρεσπών, στο όνομα πάντα ενός επικίνδυνου «πατριωτισμού».

Και παρούσες οι δύο μεγάλες ντροπές – που ένα σύστημα διαπλοκής επιδιώκει με κάθε μέσο να ξεχαστούν –, τα δύο γεγονότα που σιγά αλλά συστηματικά υπονομεύουν ό,τι έχει απομείνει από την κοινωνική μας συνοχή: οι υποκλοπές και η τραγωδία των Τεμπών.

Επιπλέον τα τελευταία πέντε χρόνια καταφέραμε να έχουμε τις περισσότερες πρωτιές ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ. Είμαστε τελευταίοι (κάποιες φορές μας συναγωνίζονται η Βουλγαρία και η Ρουμανία) σε όλους τους σοβαρούς δείκτες. Ολους. Ναι τελευταίοι, όταν πριν από λίγα χρόνια στις θέσεις αυτές ήμασταν με την Ισπανία και την Πορτογαλία, οι οποίες τώρα έχουν βελτιώσει εντυπωσιακά τους αντίστοιχους δείκτες ύστερα από παρεμβάσεις αριστερών ή κεντροαριστερών κυβερνήσεων.

Δεν είναι, βέβαια, οι δείκτες το αποκλειστικό κριτήριο «προόδου» στις σχέσεις μας με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είναι όμως μία σοβαρή ένδειξη ποσό πιο λίγο Ευρώπη γινόμαστε κάθε χρονιά που περνάει.

Μπορούν να αμφισβητηθούν τα παραπάνω;

Ας θυμήσουμε και κάτι ακόμη, που σχεδόν έχει ξεχαστεί: το μαρτύριο με τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα και οι οποίες δεν είχαν σχέση μόνον με το χρέος. Υπήρξε μία πολιτική και ιδεολογική επιτήρηση, μία συνεχής πίεση ότι οι πρωτοβουλίες μας δεν ήταν επαρκώς «σύγχρονες» και «μεταρρυθμιστικές». Το ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ότι μέσα σε αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο κατάφερε να αντιστρέψει όσα οι πειθήνιες κυβερνήσεις των «yes men», είχαν καθιερώσει στη συνείδηση των τροϊκανών. Η κυβέρνηση μέσα από τις σκληρές διαπραγματεύσεις έγινε ένας αξιόπιστος συνομιλητής, κατάφερε και απέκρουσε πολλά χειρότερα και προχώρησε σε δικές της προγραμματικές πρωτοβουλίες, που άφησαν μόνιμα ίχνη στην ελληνική κοινωνία, οδηγώντας τη χώρα στην έξοδο από την επιτήρηση. Τώρα με τη χρονική απόσταση των διαπραγματεύσεων, μπορούμε πια να πούμε ότι ουσιαστικά ήμασταν υπό την επιτήρηση της ΝΔ, με τη διαφορά ότι οι διαπραγματευτές μιλούσαν αγγλικά και πριν απ’ την κάθε συνεδρίαση ξεδίπλωναν την ατζέντα της ΝΔ!

Καταφέραμε να κάνουμε πολλά. Θα μπορούσαμε να κάνουμε περισσότερα; Υπήρξαν λάθη και παραλείψεις; Στις ερωτήσεις αυτές, οι απαντήσεις δεν μπορεί παρά να είναι πάντα καταφατικές. Ωστόσο οι απαντήσεις επηρεάζονται πάντα από την επιγενόμενη κατάσταση και την ωριμότητα που έχει αποκτηθεί λόγω της χρονικής απόστασης από όσα έγιναν.

Ας αναλογιστούμε, λοιπόν, αν η χώρα κέρδισε ή έχασε μετά τον θρίαμβο του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου.

Ο Κώστας Γαβρόγλου είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υπουργός Παιδείας