Η Διώρυγα του Παναμά μπαίνει σε πρώτο πλάνο
Στην δίνη της γεωπολιτικής σύγκρουσης ΗΠΑ – Κίνας εμπλέκεται η Διώρυγα του Παναμά, ο δεύτερος σε σημασία θαλάσσιος δίαυλος για την παγκόσμια ναυτιλία.
Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατά την ομιλία που εκφώνησε την ημέρα της ορκωμοσίας του τόνισε ότι «η Κίνα διαχειρίζεται τη Διώρυγα του Παναμά και δεν τη δώσαμε στην Κίνα. Τη δώσαμε στον Παναμά και την παίρνουμε πίσω». Είχαν προηγηθεί σχετικές δηλώσεις σε μέσα μαζικής ενημέρωσης αλλά και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι ΗΠΑ με καθυστέρηση σχεδόν 30 χρόνων «αισθάνθηκαν» την κινεζική παρουσία στην περιοχή, μια παρουσία που ξεκίνησε το 1997 όταν μέσω διαγωνισμού παραχωρήθηκαν σε μία ιδιωτική κινεζική εταιρεία δυο λιμάνια από τα πέντε που υπάρχουν στις δυο «άκρες» της διώρυγας (Ειρηνικού και Ατλαντικού).
Η περίπτωση του Παναμά και η καθυστερημένη αντίδραση των ΗΠΑ θυμίζει σε πολλά την περίπτωση του λιμανιού του Πειραιά και της αδιαφορίας που επέδειξαν το 2013 Αμερικανοί και Ευρωπαίοι όταν η τότε κυβέρνηση πιεζόμενη από τα μνημόνια προχωρούσε στην πώληση του ΟΛΠ στην Cosco.
Oι σημαντικότερες κινεζικές επενδύσεις στον Παναμά αφορούν δύο από τα πέντε λιμάνια που γειτνιάζουν με τη Διώρυγα, το Balboa και το Cristóbal, τα οποία βρίσκονται στην πλευρά του Ειρηνικού και του Ατλαντικού αντίστοιχα, αναφέρει το BBC.
Λειτουργούν από το 1997 από θυγατρική της Hutchison Port Holdings μιας θυγατρικής της εισηγμένης στο χρηματιστήριο CK Hutchison Holdings, ενός ιδιωτικού ομίλου με έδρα το Χονγκ Κονγκ που ιδρύθηκε από τον επιχειρηματία Li Ka-shing από το Χονγκ Κονγκ. Διαθέτει λιμενικές δραστηριότητες σε 24 χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου.
Χωρίς ανταγωνισμό.
Οι Κινέζοι δεν αντιμετώπισαν κανένα ανταγωνισμό στον διαγωνισμό που έγινε για την παραχώρηση των λιμανιών σύμφωνα με όσα δηλώνει στο BBC o Andrew Thomas, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Akron, ο οποίος έχει γράψει ένα βιβλίο για τη Διώρυγα. «Οι ΗΠΑ εκείνη την εποχή δεν ενδιαφέρονταν πραγματικά για αυτά τα λιμάνια και η Hutchison δεν αντιμετώπισε καμία αντίρρηση», λέει.
Οι κινεζικές εταιρείες, ιδιωτικές και κρατικές, έχουν επίσης ενισχύσει την παρουσία τους στον Παναμά μέσω επενδύσεων δισεκατομμυρίων δολαρίων, συμπεριλαμβανομένου ενός τερματικού σταθμού κρουαζιέρας και μιας γέφυρας που θα κατασκευαστεί πάνω από τη Διώρυγα. Αυτό το «πακέτο κινεζικών δραστηριοτήτων», όπως το περιγράφει ο κ. Τόμας, μπορεί να προκάλεσε τον ισχυρισμό του Τραμπ ότι η Διώρυγα «ανήκει» στην Κίνα, αλλά η λειτουργία των λιμανιών αυτών δεν ισοδυναμεί με ιδιοκτησία, τονίζει στο BBC.
Πάντως μετά την ομιλία του Τραμπ, ο πρόεδρος του Παναμά Μουλίνο σε μία επίσημη δήλωσή του τόνισε μεταξύ άλλων ότι «εξ ονόματος της Δημοκρατίας του Παναμά και του λαού της, πρέπει να απορρίψω κατηγορηματικά τα σχόλια του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με τον Παναμά και τη Διώρυγά του κατά την ομιλία του στην ορκωμοσία. Επαναλαμβάνω αυτό που εξέφρασα στην ομιλία μου προς το έθνος στις 22 Δεκεμβρίου: η Διώρυγα είναι και θα συνεχίσει να είναι του Παναμά και η διοίκησή της θα παραμείνει υπό παναμαϊκό έλεγχο, σεβόμενη τη μόνιμη ουδετερότητά της. Δεν υπάρχει καμία παρουσία ξένου έθνους που να παρεμβαίνει στη διοίκησή μας».
Επίσης ο πρόεδρος του Παναμά ξεκαθάρισε ότι «η Διώρυγα δεν αποτέλεσε παραχώρηση από κανέναν.
Είναι το αποτέλεσμα αγώνων γενεών που κορυφώθηκαν το 1999 με τη Συνθήκη Torrijos – Carter. Τα τελευταία 25 αδιάλειπτα χρόνια, τη διαχειριζόμαστε και την επεκτείνουμε με υπευθυνότητα για να εξυπηρετήσουμε τον κόσμο και το εμπόριό του, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών».
Πρόσθεσε τέλος ότι «θα ασκήσουμε τα δικαιώματά μας με βάση το νομικό θεμέλιο της Συνθήκης, την αξιοπρέπεια που μας διακρίνει και τη δύναμη που μας παρέχει το Διεθνές Δίκαιο ως το ιδανικό πλαίσιο για τη διαχείριση των σχέσεων μεταξύ των εθνών – ιδιαίτερα των συμμαχικών και φιλικών εθνών, όπως αποδεικνύεται από την ιστορία και τις αλληλεπιδράσεις μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο διάλογος είναι πάντα ο δρόμος για την αποσαφήνιση των προαναφερθέντων σημείων χωρίς να υπονομεύονται τα δικαιώματά μας, η πλήρης κυριαρχία μας και η κυριότητα της Διώρυγάς μας», κατέληξε στη δήλωσή του ο πρόεδρος του Παναμά.