ru24.pro
Önce Vatan
Июнь
2024

Haftanın tarihine bakış

0

24 Haziran

1645- İstanbul'dan 348 harp ve nakliye gemisiyle hareket eden Osmanlı ordusu, Girit Adası'na çıktı.

1854- Çarlık Rusyası ordularının, savaş meydanını terk ederek geri çekilmesiyle Silistre Zaferi kazanıldı.

1859- İsviçreli iş insanı Henri Dunant, İtalya'da Solferino Savaşı sonrası Uluslararası Kızılhaçı kurmaya karar verdi.

1936- Türk Basketbol Milli Takımı, ilk maçını Yunanistan Milli Takımı ile yaptı ve 49-12 galip geldi.

1947- Bir Amerikalı, gökyüzünde uçan nesneler gördüğünü ve nesnelerin fincan tabağına benzediğini iddia etti. Basın, ilk kez "uçan daire" terimini kullanmaya başladı.

1961- Almanya'ya gidecek ilk işçi kafilesi yola çıktı. İş gücü göndermeye ilişkin protokol, Türkiye ile Batı Almanya arasında 13 Haziran'da imzalanmış, özel kuruluşların kontratsız işçi göndermelerinin önüne geçilmeye çalışılmıştı.

1967- İstanbul'da üniversite öğrencileri, ABD'nin 6. Filosu'nun ziyaretini protesto etti.

1983- ABD uzay mekiği Challenger, görevini tamamlayarak ABD'nin uzaya gönderdiği ilk kadın astronot Sally Ride ile Dünya'ya döndü.

1989- Bulgaristan'ın Türk azınlığa uyguladığı baskılar ve zorunlu göç uygulaması, Taksim Meydanı'nda düzenlenen "Bulgaristan'ı Telin Mitingi"nde protesto edildi.

1992- Türkiye Kamu Çalışanları Sendikaları Konfederasyonu (Türkiye Kamu-Sen) kuruldu.

2000- Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Güven Erkaya, kanser tedavisi gördüğü Kasımpaşa Deniz Hastanesi'nde vefat etti.

2001- Polonya'daki Özel Olimpiyatlar Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Zihinsel Engelliler Milli Takımı şampiyon oldu.

2008- Tekel'in sigara bölümü, imzalanan sözleşmeyle British American Tobacco'ya devredildi. Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Kilci, bu özelleştirmeyle Telekom'dan sonra tek seferde en büyük yabancı sermayenin Türkiye'ye geldiğini söyledi.

2011- "Komiser Kolombo" dizisindeki rolüyle ünlenen Amerikalı aktör Peter Falk, Beverly Hills'teki evinde 83 yaşında hayata veda etti.

2016- Birleşik Krallık'ın AB'den çıkıp çıkmamasını belirlemek için referandum yapıldı. Yüzde 72 katılımlı referandumda halkın yüzde 52'si AB'den çıkılması, yüzde 48'i AB'de kalınması yönünde oy verdi.

2016- Kocaeli'de görev yaptığı dönemde "zimmet suçunu işlediği iddiasıyla" hapis cezasına çarptırılan eski İzmit Büyükşehir Belediye Başkanı Sefa Sirmen, cezasının onanmasının ardından cezaevine konuldu.

2017- CIA'in, eski Başkan George W. Bush döneminde işkence yöntemleri hazırlamak için doktor ve psikanalistlere ajansın sorgulama programı kapsamında 81 milyon dolar ödediği ortaya çıktı.

2018- Türkiye, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ilk seçimi olan Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi için sandık başına gitti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yüzde 52,59 oy oranıyla Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ilk Cumhurbaşkanı seçildi.

2019- ABD Başkanı Donald Trump, İran'ın ruhani lideri Ali Hamaney'i de kapsayacak şekilde İran'a yönelik yeni yaptırımlar getiren başkanlık kararnamesine imza attı.

2021- UEFA, 2021-22 sezonundan itibaren UEFA kulüp organizasyonlarında deplasman golü kuralını kaldırdı.

2021- Kanada'nın Saskatchewan eyaletindeki Marieval Yatılı Kilise Okulunun bahçesinde bulunan kayıt dışı mezarlarda 751 çocuğa ait ceset kalıntıları tespit edildi.

2022- ABD Yüksek Mahkemesi, ülke genelinde kürtaj hakkını anayasal olarak garanti altına alan 1973 tarihli "Roe-Wade kararını" iptal etti.

25 Haziran

1801- Kahire'deki Fransız işgal orduları, Türk ordusuna teslim oldu.

1861- Sultan Abdülmecid öldü, yerine Abdülaziz padişah oldu.

1903- Marie Curie, Paris Üniversitesine sunduğu tezde radyumun keşfini açıkladı.

1917- Türkiye'de ilk Matbuat Cemiyeti kuruldu. Cemiyetin ilk başkanı Mahmut Sadık'tı.

1925- Yunanistan'da General Thedoros Pangalos, darbeyle iktidarı ele geçirdi.

1950- Sovyetler Birliğince desteklenen Kuzey Kore orduları Güney Kore'ye saldırdı, Kore Savaşı başladı.

1963- Anayasa Mahkemesi, ilk duruşma ile görevine başladı.

1971- Türkiye'de yapılan ilk firkateyn "Berk", Gölcük'te denize indirildi.

1975- İmam hatiplilerin harp okullarına alınması teklifini TBMM Milli Savunma Komisyonu reddetti.

1993- Tansu Çiller, Türkiye'nin ilk kadın başbakanı oldu.

1997- Deniz araştırmacısı kaptan Jacques Cousteau hayatını kaybetti.

2005- Şarkıcı Kazım Koyuncu, kanser tedavisi gördüğü Amerikan Hastanesi'nde 33 yaşında hayatını kaybetti.

2008- 13'üncü Avrupa Futbol Şampiyonası'nda yarı finalde Almanya'ya 3-2 yenilen Türkiye, şampiyonayı 3'üncü tamamladı.

2012- İspanyol hükümeti, bankaları kurtarmak için kredi yardımı istediği Avro Grubu'na resmi başvuru yaptı.

2014- Anayasa Mahkemesi, başörtüsüyle duruşmaya alınmadığı için bireysel başvuruda bulunan avukatın haklarının ihlal edildiğine karar verdi.

2016- Rus savaş uçaklarının Suriye'nin doğusundaki Deyrizor kentine bağlı El-Kuriye ilçesinde cami ile yerleşim yerine vakum bombasıyla düzenlediği hava saldırısında 35 sivil yaşamını yitirdi, 70 kişi yaralandı.

2017- Pakistan'da petrol taşıyan tankerin devrildikten sonra alev alması sonucu 212 kişi hayatını kaybetti.

2020- Hindistan'da şiddetli yağışlar sırasında yıldırımların isabet etmesi sonucu 116 kişi yaşamını yitirdi.

2021 - ABD'de George Floyd'u öldürmekten suçlu bulunan polis memuru Derek Chauvin, 22,5 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

2022- Eski Fransız sömürgesi Togo ve Gabon, resmen İngiliz Milletler Topluluğu (Commonwealth) üyesi oldu.

2023- A Milli Erkek Voleybol Takımı, Hırvatistan'da düzenlenen 2023 CEV Avrupa Altın Ligi Dörtlü Final organizasyonunun finalinde Ukrayna'yı 3-2 yenerek şampiyon oldu.

26 Haziran

1530 - İlk Protestan Meclisi kuruldu.

1541 - Peru'daki İnka topraklarını ele geçiren İspanyol Francisco Pizarro, kurduğu Lima kentinde öldürüldü.

1867 - Mısır valilerine "Hidiv" unvanı verildi.

1928 - Yeni Türk alfabesini hazırlamak amacıyla kurulan Dil Encümeni, ilk toplantısını Ankara'da yaptı.

1945 - Birleşmiş Milletler kuruldu.

1951 - Mithat Paşa'nın 24 Haziran'da Aksu vapuruyla Taif'ten getirilen kemikleri, Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın da katıldığı törenle İstanbul'da Hürriyeti Ebediye Tepesi'ne defnedildi. 1876 Anayasası'nın mimarı Mithat Paşa, Sultan Abdülaziz'i öldürttüğü iddiasıyla yargılanmış ve Taif'e sürülmüştü. 1884 yılında burada öldürülen Mithat Paşa, Taif'te gömülmüştü.

1970 - Çekoslovakya'da Aleksander Dubçek, Komünist Partiden ihraç edildi.

1977 - Ankara Ulus'taki Merkez Çarşısı tamamen yandı.

2012 - Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) Projesi Hükümetlerarası Anlaşması, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın şahitliğinde Beşiktaş'taki Başbakanlık Çalışma Ofisi'nde imzalandı.

2015 - Hindistan'ın batısındaki Gujarat eyaletini etkisi altına alan muson yağmurlarında 81 kişi hayatını kaybetti.

2015 - Tunus'un Susa kentinde turistik otele düzenlenen saldırıda 39 kişi öldü.

2015- Kuveyt'te Şiilere ait camiye düzenlenen intihar saldırısında 27 kişi hayatını kaybetti.

2020- Antalya'da kadavradan rahim nakli yapılan Derya Sert, hamileliğin 28. haftasında 760 gram ağırlığında erkek bebek dünyaya getirdi. Bebeğe rahim naklini gerçekleştiren doktor Ömer Özkan'ın adı verildi.

27 Haziran

1363 - Türk devletinde ilk düzenli ordu kuruldu.

1587 - Kaptan-ı Derya Kılıç Ali Paşa hayata veda etti.

1693 - İlk kadın dergisi "The Ladies' Mercury" Londra'da yayımlandı.

1878 - Gazeteci Yazar Ahmet Mithat Efendi, "Tercümanı Hakikat" adlı günlük gazeteyi çıkarmaya başladı.

1905 - Çarlık Rusyası'nın Karadeniz'deki en büyük savaş gemisi Potemkin'de bozuk kumanyaya karşı isyan başladı. Deniz eri Matyuşenko'nun önderliğini yaptığı ayaklanma, Çar'ın ordu üzerindeki otoritesini sarstı.

1924 - Verem aşısı, Valmette tarafından keşfedildi.

1938 - Rus asıllı Amerikalı pilot İgor Sikorsky, 1909'dan beri üzerinde çalıştığı helikopterin patentini aldı. Sikorsky, geliştirdiği ilk donanımlı helikoptere "VS-300" adını verdi.

1946 - Müttefikler, 12 Ada'nın Yunanistan'a verilmesini kararlaştırdı.

1949 - Dünyanın ilk jet uçağı "De Havilland Comet", yıllardır süren gizli ve yoğun çalışmalardan sonra ilk uçuşunda, Hatfield'daki denemelerin ardından Pilot Yüzbaşı John Cunnigham'ın yönetiminde havalandı.

1950 - İlk nükleer santral, Rusya'da Moskova'nın 55 mil uzağında Obninsk'te açıldı.

1951 - Atatürk heykellerine saldıran Ticani tarikatının 100'den fazla üyesi ve liderleri Ankara'da tutuklandı.

1998 - Adana'da 6,3 büyüklüğündeki depremde 210 kişi öldü, binden fazla kişi yaralandı.

2007 - Anayasa Mahkemesinin Cumhurbaşkanı Seçimi'nin birinci ve ikinci turlarında toplantı yeter sayısının 367 olduğu yönündeki kararının gerekçesi Resmi Gazete'de yayımlandı. Gerekçede 367 oy koşulunun "Anayasa'nın, cumhurbaşkanı seçiminin uzlaşmaya dayanması amacına yönelik olduğu" belirtildi.

2007 - Bosna'da 1992-1995 Savaşı'nda öldürülenlerin gömüldüğü bir toplu mezar daha ortaya çıkarıldı.

2011 - UNESCO, Selimiye Camisi ve Külliyesini, "Dünya Mirası Listesi"ne dahil etti.

2012 - Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) tarafından tasarlanan Türk Başlangıç ve Temel Eğitim Uçağı (HÜRKUŞ) törenle hangardan çıkarıldı.

2015 - İsrail'in 2007'den beri Gazze'ye uyguladığı ablukayı kırmayı hedefleyen 3. Özgürlük Filosu, Yunanistan'ın Girit Adası'ndan demir aldı.

2017- AB, Google'a internet aramalarındaki hakim konumunu kötüye kullanmaktan dolayı 2,42 milyar avroluk rekor para cezası verdi.

2022- ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), ilk kez ABD dışında bir yerdeki ticari havacılık üssünden uzaya roket fırlattı.

2022- Adana'da petrol arama çalışması yapılan iki kuyuda 425 ve 358 metre derinlikte, rezerv değeri yaklaşık 1 milyar dolar olarak hesaplanan petrol bulundu.

28 Haziran

1862 - Tasviri Efkar gazetesi, Şinasi tarafından çıkarılmaya başlandı.

1914 - Avusturya tahtının veliahtı Arşidük Franz Ferdinand ve eşi Hohenburg Düşesi, 19 yaşındaki Sırp milliyetçisi Gavrilo Princip tarafından Saraybosna'da öldürüldü. Avusturya, bu olayı gerekçe göstererek Sırbistan'a savaş ilan etti ve I. Dünya Savaşı başladı.

1919 - I. Dünya Savaşı'nı resmen sona erdiren Versay (Versailles) Antlaşması imzalandı.

1923 - Darülfünun, Mustafa Kemal'e "Fahri Müderrislik Şahadetnamesi" gönderdi.

1928 - Almanya'da sosyalist Herman Müller "Şansölye" olarak göreve başladı.

1933 - Anıtlar Yüksek Kurulu oluşturuldu.

1938 - Türk Basın Birliği Kanunu kabul edildi.

1943 - Şair Yahya Kemal, Cumhuriyet Halk Partisinin sanat danışmanı oldu.

1945 - Cumhuriyet gazetesinin kurucusu Yunus Nadi Abalıoğlu, 65 yaşında Cenevre'de yaşama veda etti.

1966 - Demokrat Partinin kurucularından, tarihçi, edebiyatçı, araştırmacı ve politikacı Ord. Prof. Dr. Mehmet Fuad Köprülü, Ankara'da geçirdiği trafik kazasının ardından İstanbul'da kaldırıldığı hastanede 76 yaşında öldü.

1968 - Yunus Nadi Armağanı'nı "Yorgun Savaşçı" romanıyla Kemal Tahir aldı.

2000 - ABD, Küba'ya karşı 41 yıldır uyguladığı ambargoyu yumuşatmayı kararlaştırdı.

2011 - IMF İcra Direktörleri Kurulu, Fransa Maliye Bakanı Christine Lagarde'ı IMF'nin yeni başkanı olarak seçti. Lagarde, IMF'nin ilk kadın başkanı olarak tarihe geçti.

2012 - Eski Yugoslavya'da işlenen savaş suçları için Lahey'de kurulan mahkeme, Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karaciç'i iki soykırım suçlamasının birinden akladı.

2012 - İran ve İngiltere, büyükelçiliklerini karşılıklı olarak kapatırken iki devlet arasındaki diplomatik ilişkilerin başka ülkeler aracılığıyla süreceği bildirildi.

2016 - Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali'nde terör saldırısı düzenlendi. Terör örgütü DEAŞ'ın üstlendiği canlı bomba saldırısında yabancı uyruklu yolcuların da aralarında bulunduğu 46 kişi hayatını kaybetti, 163 kişi yaralandı.

2016 - Türkiye Maarif Vakfı Kanunu, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

2016- Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik müzakerelerin ardından varılan mutabakat, Türkiye tarafından imzalandı.

2021- TÜRKSAT 5A uydusu törenle hizmete alındı. Uzayda uydu sahibi 30 ülkeden biri olan Türkiye'nin aktif uydu sayısı 7'ye yükseldi.

2022- Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik süreçleri hakkında üç ülkenin liderlerinin huzurunda üçlü memorandum imzalandı.

2022- Türk sinemasının usta oyuncusu Cüneyt Arkın, İstanbul'da kaldırıldığı hastanede 85 yaşında yaşamını yitirdi.

29 Haziran

1871 - İlk sendikacılık yasası, İngiltere Parlamentosunda onaylandı.

1868 - Namık Kemal ve Ziya Paşa tarafından Yeni Osmanlılar Cemiyetinin yayın organı olarak düşünülen "Hürriyet" gazetesi, Londra'da yayımlanmaya başlandı.

1923 - Fenerbahçe futbol takımı, İngilizlerin "Gardler Karması"nı 2-1 yenerek Harrington Kupası'nı kazandı.

1925 - Diyarbakır İstiklal Mahkemesince, 28 Haziran 1925'te idama çarptırılan Şeyh Sait ve 46 kişinin cezası infaz edildi.

1933 - Sivas-Erzurum demir yolunun inşasına başlandı.

1934 - 1930'ların başında "Dünyanın en yaşlı adamı" olarak Amerika'ya davet edilen, 1777 Bitlis doğumlu Zaro Ağa, nüfus kağıdına göre 157, doktoruna göre 130 yaşında öldü, beyni, kalbi ve ciğerleri bilimsel araştırma amacıyla çıkarıldı.

1938 - İstiklal Mahkemeleri kararıyla mahkum olanlarla "150'likler" adı verilen listede bulunanlar hakkında af kanunu TBMM'de kabul edildi.

1939 - Hatay Meclisi, son toplantısını yaptı ve oy birliğiyle ana vatana katılma kararı aldı.

1954 - Türkiye Gazete Sahipleri Sendikası kuruldu.

1971 - Türkiye'de haşhaş ekimi yasaklandı. ABD ile yapılan anlaşmaya göre Türkiye, 1972'den itibaren haşhaş ekmeyecek, buna karşılık ABD, haşhaş ekimi yapılan 7 ildeki üreticiye verilen baş fiyatın iki misli tutarında tazminat ödeyecek.

1982 - İsrail, Lübnan'ı işgal etti.

1991 - Slovenya ve Hırvatistan'ın bağımsızlıklarını ilan etmeleri üzerine Yugoslavya'da iç savaş başladı.

1995 - Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi, "Hitit Güneşi" amblemini değiştirdi.

1999 - Ankara 2 Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi, İmralı Adası'nda yargılanan terör örgütü PKK'nın elebaşı Abdullah Öcalan'ı TCK'nin 125. maddesi gereğince "vatana ihanet" suçundan idama mahkum etti.

2000 - Milli basketbolcu Hidayet Türkoğlu, NBA takımlarından Sacramento Kings tarafından seçilerek bu lige Türkiye'den giden ikinci oyuncu oldu.

2012 - Türkiye, Basketbol FIBA Kadınlar Olimpiyat elemelerinde Arjantin'i 72-58 yenerek tarihinde ilk kez olimpiyatlara gitmeye hak kazandı.

2015 - Konvoyuna bombalı saldırı düzenlenen Mısır Başsavcısı Hişam Berekat hayatını kaybetti. Berekat'ın ölümü sonrası Mısır'da darbeyle görevinden uzaklaştırılan seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin "Katar adına casusluk" iddiasıyla yargılandığı davanın duruşması ertelendi.

2016 - İsrail güvenlik kabinesi, Başbakan Binyamin Netanyahu başkanlığında toplanarak Türkiye ile ilişkilerin normalleşmesi amacıyla taraflarca imzalanan mutabakatı onayladı.

2016 - ABD ordusu, Güney Kore ve Japonya ile Büyük Okyanus'ta "Pasifik Ejderhası" adında ilk kez ortak füzesavar tatbikatı düzenlediğini açıkladı.

2020 - Afganistan'ın güneyindeki Helmand vilayetinin Sangin ilçesinde pazar yerinde düzenlenen roketli ve bombalı saldırıda 23 sivil hayatını kaybetti.

2020 - Yerli ve milli kaynaklarla tasarım ve üretimi tamamlanan Milli Elektrikli Tren Seti'nin fabrika testleri Sakarya'da başladı.

2021- Avrupa Gençler Güreş Şampiyonası'nda serbest stil 97 kiloda Polat Polatçı, Rus rakibi Ali Magomed Aliyev'i tuşla yenerek Avrupa şampiyonu oldu.

30 Haziran

1913 - II. Balkan Savaşı başladı.

1921 - Mustafa Kemal'in öncülüğünde Çocuk Esirgeme Kurumu (Himayei Etfal Cemiyeti) kuruldu. 25 Nisan 1983'de lağvedilen kurum, 24 Mayıs 1983'te Sağlık Bakanlığına bağlı "Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu" adıyla yeniden oluşturuldu. Kurum 1989'da Başbakanlığa bağlandı.

1921 - Çin Komünist Partisi kuruldu.

1927 - Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü, askerlikten emekliye ayrıldı.

1934 - Demir yolu, Elazığ'a ulaştı.

1936 - Amerikalı yazar Margaret Mitchell'in Pulitzer ödülünü kazanan, filme aktarılan "Rüzgar Gibi Geçti" adlı kitabı yayımlandı.

1938 - "Süperman", çizgi roman kahramanları arasına girdi.

1939 - TBMM, Hatay'ın ana vatana katılmasını onayladı.

1943 - Seyhan Barajı açıldı.

1948 - Toplum bilimci ve siyaset adamı Prens Sabahattin, İsviçre'nin Neuchatel kentinde 69 yaşında hayatını kaybetti.

1967 - Yön dergisi yayımına son verdi.

1971 - Dünyaya dönen uzay aracı Soyuz II'deki üç kozmonot ölü bulundu.

1982 - "Stratejik Silahların Sınırlandırılması" (START) görüşmeleri Cenevre'de başladı.

2002 - A Milli Futbol Takımı, Japonya ve Güney Kore'de düzenlenen Dünya Kupası'nda tarihinde ilk kez üçüncü oldu.

2004 - Türk sinemasının iyi kalpli kötü adamı Hüseyin Baradan, 72 yaşında vefat etti.

2012 - Mısır'ın seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, Anayasa Mahkemesinde yemin ederek resmen görevine başladı.

2015 - Endonezya Hava Kuvvetlerine ait nakliye uçağının, teknik arıza nedeniyle Kuzey Sumatra eyaletinin başkenti Medan'da şehir merkezine düşmesi sonucu 12'si personel 142 kişi hayatını kaybetti.

2016 - Türkiye'nin dev projelerinden, "İzmit Körfezi'nin gerdanlığı" olarak nitelendirilen Osmangazi Köprüsü hizmete açıldı. Kocaeli ile Yalova'yı birleştiren köprü sayesinde İzmit Körfezi geçiş süresi 2 saatten 6 dakikaya indi.

2017 - Rusya'da yapılan 39. Uluslararası Moskova Film Festivali'nde yönetmen Fikret Reyhan, "Sarı Sıcak" filmiyle "En İyi Yönetmen" seçildi.

2018 - Dünyanın önde gelen tarihçilerinden İslam Bilim Tarihi Araştırmacısı Prof. Dr. Fuat Sezgin, 94 yaşında vefat etti.

2021- Kanada'nın British Columbia eyaletinde faaliyet gösteren eski St. Eugene Misyon Okulu'nun yakınında 182 kayıt dışı mezar bulundu.

2022- Yargıç Ketanji Brown-Jackson, ABD'nin ilk siyahi kadın Yüksek Mahkeme yargıcı olarak görevine başladı.

2023- Tatil yaptığı Muğla'nın Fethiye ilçesinde denizde yüzerken fenalaşan Türkiye'nin Lizbon Büyükelçisi Murat Karagöz, 56 yaşında hayatını kaybetti.