20 елдан артык бергә яшәгән ир белән хатыннан «уртак хатирәләр»
Илдар белән Рәсимә 20 елдан артык бергә яшәделәр – шәһәрнең көнбатыш өлешендәге кечкенә фатирларында гадәти, тыныч тормыш иттеләр. Илдарга – 47 яшь, ә Рәсимәгә – 44 яшь.
Көннәре алдан язып куйган кебек: эш, кибет, сирәк кенә дуслар белән очрашу һәм якшәмбе көннәрендә әти-әниләргә шалтырату.
Иртән барысы да гадәттәгечә башланды: иске савытта кофе пешә, радиодан һава торышы турында сөйлиләр. Илдар телефонында яңалыкларны карый, ә Рәсимә савытка алма турый. Алар инде күптән ял турында җитди сөйләшмиләр – елына бер тапкыр «кая да булса еракка» бару гадәте әкренләп югала башлады.
– Беләсеңме, – диде Рәсимә, пычак белән алма турый-турый, – быел, бәлки, башкача итеп карарбыз?
Илдар күтәрелеп карады. Бу уй аның да күңелендә йөри, ләкин ничектер артык гади, сөйләшерлек түгел кебек тоела.
– Башкачарак – димәк... якын-тирәгә йөрепме?
– Әйе, нигә әле юк? – диде Рәсимә, елмаеп. – Бер озын ял урынына – ун кыскасы. Кайчак эштән соң да чыга алабыз. Бит яңа урыннар чит илләрдә генә түгел.
Илдар уйга калды: гадирәк, ләкин кызык фикер. Бер үк вакытта, ялны озаклап алырга кирәк түгел, билет өчен алдан борчылмыйсың.
– Әгәр барып чыкмаса – берни югалтмыйбыз, – дип елмайды Рәсимә, кашык белән бутый торган боткасыннан берничә алма кисәге өстәлгә сикерде.
Алар шушы иртәдә үк маршрутлар төзи башладылар: шәһәр читендәге билгеле урыннар, парк, электричка белән барып була торган күлләр, борынгы харәбәләр... кәгазь битенә пунктирлы юллар, сорау билгеләре тезелде.
Илдар эчтән генә шикләнде: җиңеп буламы? Ләкин хатынының күзләрендәге җылылык, яңа хисләргә сусаган ихласлык аны тынычландырды.
Кайбер кичләрдә алар ноутбуктан фотолар карап утыралар – кайда кофе алып чыгасы, кайда юл уртасында бер төнгә тукталып булуы турында бәхәсләшәләр.
Шимбә иртәсендә алар будильниксыз уянды – иртәнге кояш һәм ишегалдындагы балалар тавышы уятты аларны. Бу көн – яңа ялларның беренчесе булырга тиеш: алар Алабуганы карарга, музейга барырга уйладылар.
Рәсимә кичтән үк әзерләнеп куйган: бутербродлар, кечкенә плед, телефон өчен зарядка. Илдар автобуска онлайн билетларын кәгазьгә бастырып чыгарды – элеккечә, «ышанычлырак булсын» дип. Өйгә җылы ипи исе һәм иртәнге кояш нурлары таралган.
Тик юл башы ук буталып китте: автобус тоткарланды, аннары Илдарга эштән шалтыраттылар – система яңарту алдыннан ашыгыч хәл килеп чыккан. Телефон аша сөйләшүләр, сораулар... вакыт узды.
Илдар, борчылып, хатынына карады, ләкин Рәсимә тыныч:
– Алабуга булмаса, бәлки, Зәңгәр күлләргә генә барырбыз? Машина белән, ерак түгел бит.
Ул ризалашты. Шулай итеп, көн сакланып калды. Төшкә таба Илдар эш мәсьәләсен хәл итте, һәм алар инде шәһәр читенә чыгып киттеләр – арткы утыргычта рюкзак, плед, алгы бардачокта – бутербродлар.
Кояш кыза, күл буенда инде кешеләр күп. Балалар су чәчрәтәләр, кемдер көймә җибәргән, кемдер песи алып чыккан. Илдар белән Рәсимә яр буендагы үлән өстенә плед җәйде, аякларын суга тыктылар да тын гына утырдылар.
Беренче минутларда алар гади тамаша кылдылар: бер малай агач кисәкләреннән көймә ясый, яшь пар карта белән бәхәсләшә, ә бер бабай эте белән йөри. Вакыт агышы үзгәрде – ашыгу юк, тынычлык кына.
Илдар кояштан янудан шаярып зарланды, һәм икесе дә көлештеләр. Рәсимә балачактагы шундый ялларны искә төшерде – ул вакытта әти-әнисе белән шулай яр буенда утыралар иде.
Кояш бата башлагач, җил чыкты. Черкиләр дә пәйда булды, Илдар җыенырга тәкъдим итте. Әмма алар озак вакыт китә алмый торды – җиргә яткан яктылык, су өстендәге алтынсу дулкыннар икесен дә сихерләде.
– Әйдә болай килешәбез, – диде Илдар, – шушыны гадәткә әйләндерик. Кечкенә сәяхәтләр – вакыт булуга ук.
Рәсимә баш какты. Бу тәкъдим икесенә дә ошады.
Юлга чыкканда, аларда ләззәтле ару бар иде: машинаның тәрәзәсеннән җил исә, салонда үлән исе. Рәсимә терсәген тәрәзәгә терәп, юл буендагы ак каеннарга карады.
– Мин болай һәр атна йөри алыр идем, – диде ул, тын калып.
Илдар елмайды:
– Әгәр син каршы булмасаң, без «экспресс-пикник»лар белән генә дә бәхетле булабыз.
Икесе дә көлеп җибәрде. Кайтышлый алар сөйләшеп бардылар: кайсы күлгә барырга, бәлки, Кама буен карарга... Кояш баешына иелде, шәһәр йортының күпкатлы силуэтлары күренде.
Өйгә алар тугызлар тирәсендә кайтып керделәр. Рәсимә сумкадан әйберләрне бушатты, җәймәне юарга салды, алмаларны вазада калдырды. Кухня тәрәзәсеннән кичке саф һава керә.
Ул көндәлеген алды, иртән язылган маршрут битен ачты һәм өстенә: «Кечкенә сәяхәт №1» дип язды. Күлгә бару, онытылган крем, рәхәт көлү – барысын да искә төшереп, берничә җөмлә өстәде.
Илдар компьютерда «уртак хатирәләр» дигән файл ачарга тәкъдим итте, ләкин Рәсимә кәгазьдә калдыруны хуп күрде – шулай җылырак.
Йоклар алдыннан алар карашлары белән очраштылар – икесенең дә йөзе тыныч иде. Шәһәр утлары тәрәзәдән саргылт нур булып сирпелде.
Гадәти көндәге кебек: душ, иртәнге сатып алулар турында сөйләшү, коридорда утны сүндерергә оныткан өчен көлү... Әмма бу көн алар өчен үзгә булды.
Иртәгәсен шәһәр уянды. Иртәнге автобус тавышлары, мәктәпкә ашыгучы балалар. Рәсимә календарьга күз салды – кичәге дата яшел ручка белән әйләндерелгән, янәшәдә инде яңа исемлек башланган: «станция Урман», «уенчык музее», «борынгы күпер».
Илдар кофе ясап, һава торышын карады:
– Ә бәлки, шимбә кич тә берәр кая барырбыз?
Рәсимә елмайды. Ике тапкыр рәттән бәхетле булу – мөмкин икән.
Рәсимә көндәлеккә яңа юл өстәде: «Кечкенә сәяхәт №2». Бу мизгелдә ул аңлады: тормышларын үзгәртү өчен ерак юллар кирәк түгел икән – иң зур могҗиза кайчак иң якында була.