«Արեւմուտքը Հայաստանի համար համապարփակ ռազմավարություն չունի»

Ջեյք Սոտիրիադիսը ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի խորհրդատուն է եւ Արտաքին ծառայության ինստիտուտում (Foreign Service Institute-FSI) Հարավային Կովկասի վերաբերյալ ուսումնական նյութերի մշակման պատասխանատուն:

«Հայաստանը փոքր, խոցելի երկիր է խիստ անկայուն տարածաշրջանում, որը հուսահատորեն անվտանգության երաշխավոր է փնտրում: Չնայած Արեւմուտքի հետ կապեր հաստատելու նրա փորձերին, վերջինս Հայաստանի կարիքները բավարարելու համապարփակ ռազմավարություն չունի։

Վիզային ռեժիմի ազատականացման եւ դեպի ԵՄ ավելի լայն հասանելիության խոստումները դեռ չեն իրականանում։ Արեւմուտքը շարունակում է թափահարել բլիթը, սակայն չի կարողացել շոշափելի արդյունքներ ապահովել: Դա նման է նրան, ինչ մենք տեսնում ենք Արեւմտյան Բալկաններում՝ մի տարածաշրջան, որին շատ բան էին խոստանում, բայց հաճախ սպասեցնում էին դռան մոտ»,- ասել է Ջեյք Սոտիրիադիսը Caucasus Watch-ին տված հարցազրույցում:

Նա նշել է, որ «եթե Արեւմուտքը ցանկանում է իր նկատմամբ վստահություն պահպանել այս տարածաշրջաններում, այն պետք է վերանայի իր մոտեցումը» եւ «վճռական քայլեր կատարի իրական ռազմավարական ներգրավվածություն ապահովելու համար»։

«Հայաստանի համար, որը գրեթե 100%-ով կախված է Ռուսաստանից էներգակիրների մատակարարման հարցում, Մոսկվայից պարզապես «հրաժարվելը» հեշտ տարբերակ չէ։ Ուստի Վաշինգտոնին անհրաժեշտ է օգնել վերականգնելու եւ ստեղծելու երկարաժամկետ կայունության եւ ԱՄՆ շահերի հետ ռազմավարական համահնչություն ապահովող ձեւաչափ՝ հաշվի առնելով տարածաշրջանային կախվածությունը այնպիսի երկրներից, ինչպիսիք են Ռուսաստանը եւ Իրանը, որոնք ԱՄՆ-ի հիմնական հակառակորդներն են»,- նշել է Սոտիրիադիսը։

«Վլադիմիր Պուտինի վերջին այցը Բաքու ընդգծեց Ռուսաստանի ցանկությունը՝ պահպանել իր դերը որպես միջնորդ տարածաշրջանում, հատկապես Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ խաղաղ բանակցություններում։ Չնայած Հայաստանն ու Ադրբեջանը դանդաղ ընթանում են դեպի խաղաղ համաձայնագիր՝ առանց Ռուսաստանի անմիջական միջամտության, դրա ստորագրման հեռանկարը մնում է անորոշ։ Մենք նաեւ չենք կարող թերագնահատել Թուրքիայի աճող ներգրավվածությունը եւ ռազմավարական տեսլականը Հարավային Կովկասի հետ կապված։ Դա տարածաշրջանի աշխարհաքաղաքական լանդշաֆտի ամենախորը տեղաշարժերից մեկն է 1990-ականներից ի վեր»,- ասել է վերլուծաբանը:

«Հարավային Կովկասը դառնում է ամբողջ աշխարհում ծավալվող ավելի լայն բազմաբեւեռ մրցակցության միկրոտիեզերքը: Մենք պատմության մեջ փոխակերպման շրջան ենք ապրում, եւ այսօր ընդունվող արտաքին քաղաքական որոշումները կազդեն գլոբալ աշխարհաքաղաքականության հետագծի վրա առաջիկա 50 տարիների ընթացքում»,- ասել է Ջեյք Սոտիրիադիսը։