Հայաստանում առաջին ԱԹՍ օդանավակայանն է կառուցվում․ կփորձարկվեն տարբեր անօդաչու թռչող սարքեր

2023 թվականի ամռանը Հայաստանն անդօչու թռչող սարքերի օդանավակայան կունենա. այն կառուցվում է Լոռու մարզի Լեռնապատ համայնքում։

Այս նպատակով 2021 թվականին «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցում գումար էր հավաքվում։ Դրամահավաքը կազմակերպել էին Առաջատար տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միությունը, «Կարեն Վարդանյանի անվան կրթական» եւ «Ստարտափ Արմենիա» հիմնադրամները:

iTel.am-ը «Կարեն Վարդանյանի անվան կրթական հիմնադրամի» տնօրեն Սուրեն Վարդանյանի հետ զրուցել է օդանավակայան կառուցելու նպատակների, դրա շինաշխատանքների, ընթացիկ դժվարությունների, պետություն-մասնավոր հատված համագործակցության մասին։

Գաղափարն առաջացավ 44–օրյա պատերազմի ընթացքում

ԱԹՍ նախագծումն ու շահագործումը պահանջում է համալիր ինժեներական գիտելիքներ, ուստի շարունակելով Կարեն Վարդանյանի երազանքը՝ ինժեներական կրթությունը վաղ հասակից հասանելի դարձնելը, մենք էլ որոշեցինք նպաստել երեխաների տեխնիկական կրթությանն ավելի բարդ սարքերի հետ աշխատանքի միջոցով, որոնք հետագայում կարող են օգտագործվել այնպիսի պետական ոլորտներում, ինչպիսիք են արտակարգ իրավիճակները, գյուղատնտեսությունը եւ լավագույն դեպքում՝ ռազմարդյունաբերությունը։ Հենց այս նպատակին է ծառայում նաեւ ամենամյա անցկացվող «Հաւք» ԱԹՍ մրցույթը:

44-օրյա պատերազմը եւս մեկ անգամ վկայեց, որ մենք չվերջացող պատերազմի մեջ ենք եւ պետք է շարունակել այն, ինչ սկսել ենք:

Հանգանակության առաջին փուլից անհրաժեշտ գումարը հավաքվեց

Հանգանակությանը մասնակցել է շուրջ 2800 անձ։ Ունեցել ենք նաեւ առանձին փոխանցումներ ոչ ֆեյսբուքյան դրամահավաքով մեր ընկերների եւ գործընկերների կողմից։
[[gallery1]]
Առաջին փուլից հավաքվել է գումարը, սակայն հիմա կանգնած ենք որոշակի դժվարությունների առաջ՝ պայմանավորված դրամի արժեւորմամբ։ Ընդհանուր առմամբ, մոտ 35% կորուստ ենք ունեցել։

2023 թվականին շենքը պատրաստ կլինի

Ամբողջովին ավարտել ենք թռիչքուղու շինարարությունը, որն ունի 9 մետր լայնություն, 120 մետր երկարություն: Պատրաստ է նաեւ թռիչքուղու հարակից տարածքը, տեղադրվել է կոյուղու վերամշակման կայանը։ Չնայած մեծ ցանկություն կար մեծացնել շենքի սկզբնական նախագիծը եւ կառուցել ավելի մեծ ու հարմարավետ շենք, սակայն դրամի արժեւորման պատճառով հետաձգվեց: Հուսամ՝ այդ երազանքը կիրականացնենք ավելի ուշ։
[[gallery2]]
Քանի որ ավելի քան մեկ տարի պահանջվեց, որպեսզի ստանանք համապատասխան շինարարական թույլտվությունները, շենքի շինաշխատանքներն ուշ սկսեցինք: Եղանակային պայմանները հաշվի առնվելով՝ այս պահին էլ աշխատանքները դադարեցված են: Օրերը տաքանալուն պես կվերսկսենք շինարարությունը եւ «Հաւք» 2023 մրցույթը կդիմավորենք հարմարավետ շենքում։

Կարեւոր էր, որ ԱԹՍ օդանավակայանը Երեւանում չլինի

Մեզ համար կարեւոր էր, որ փորձակայանը Երեւանում չլինի. կրկին Կարեն Վարդանյանի երազանքի հետեւից ենք գնացել։ Կարենն իր կյանքի վերջին տարիների մասնագիտական գործունեությունն ամբողջությամբ կապում էր ՀՀ ապակենտրոն տեխնոլոգիական զարգացմանը՝ Արմաթ ինժեներական լաբորատորիաներից սկսած մինչեւ ապակենտրոնացման թեմայով աշխարհի ամենամեծ տեխնոլոգիական կոնֆերանս WCIT2019-ը ՀՀ-ում անցկացնելը։ Լեռնապատ գյուղի ընտրությունը պայմանավորված էր փորձակայանի գործարկման համար անհրաժեշտ լանդշաֆտների առկայությամբ, ինչպես նաեւ տրանսպորտային եւ այլ ենթակառուցվածքային նպատակահարմարությամբ։
 [[gallery3]]
Օդանավակայան կառուցելու հիմնական նպատակը

Պատերազմական իրավիճակում հաջողելը մեր օրերում էապես եւ մեծապես կապված է բարձր տեխնոլոգիական սարքերի նախագծման եւ հաջող կիրառման հետ։

Կարծում եմ՝ բոլորիս երազանքն է ունենալ մի պետություն, որն ունակ կլինի ուղղակի ռազմարդյունաբերական պատվերներ իջեցնել տեխնոլոգիական ոլորտում գործող խմբերին ու ընկերություններին։ Հիմա, սակայն, չենք կարող այդ ամբիցիաներից խոսել, ուստի մեր ջանքերն ուղղում ենք դպրոցահասկաների ու դեռահասների վրա՝ կարեւորելով նրանց շփումը բարձր տեխնոլոգիական սարքերի հետ դեռեւս դպրոցական տարիքից։
[[gallery4]]
Ամենակարեւորն այն է, որ մենք չենք ուզում զուտ տեխնոլոգիական կրթություն տալ, այլ ցանկանում ենք փոխանցել մտածողություն, որ այդ գիտելիքի վերջնական կիրառման ամենաճիշտ եւ անհրաժեշտ տեղը հենց պետությունն ու պետական անվտանգային համակարգերն են։

«Հաւք» մրցույթը եւս դրա լավագույն օրինակն է. մրցույթի խնդիրներն ամբողջությամբ եւ բացառապես վերցված են արտակարգ իրավիճակներից: Այն երկու տարի անընդմեջ իրականացնում ենք արտակարգ իրավիճակների նախարարության հետ. կարեւորում ենք ցանկացած ձեւաչափով պետական մարմինների ներգրավվածությունը մրցույթին, քանի որ հենց նմանատիպ միջոցառումներից են ծնվում մասնավոր-պետություն լավագույն համագործակցությունները։ Լիահույս ենք՝ 2023 թվականին եւս մեր գործընկերների շարքում տեսնելու ենք առնվազն երեք նախարարություն՝ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության, պաշտպանության եւ արտակարգ իրավիճակների:

Ի՞նչ տեսակի ԱԹՍ–ների համար է նախատեսված օդանավակայանը

Փորձակայանը նախատեսված է թե՛ թեւավոր, թե՛ պտուտակավոր սարքերի համար: Տարածքը միշտ բաց է լինելու նաեւ բոլոր այն խմբերի համար, որոնց անհրաժեշտ է իրականացնել որեւէ տեսակի աշխատանք եւ փորձարկում
[[gallery5]]
Ակտիվ համագործակցությունը պետական մարմինների հետ

Ինչպես նշեցի, «Հաւք» մրցույթի շրջանակում փորձում ենք ակտիվ համագործակցել պետական մարմինների հետ: Դեռ հաջողվում է շարունակական կայուն համագործակցությունն ԱԻՆ-ի հետ։ Հույս ունենք՝ մյուս տարի ավելի լայն մասնակցություն կունենանք պետությունից. արդեն սկսել ենք աշխատել այդ ուղղությամբ, հանդիպումներ ունենալ:

Զինված ուժերի հետ դեռեւս համագործակցություն չկա։

Մերի Խաչատրյան