Сурияда янги ҳокимият вакиллари билан алавийлар ўртасида қуролли тўқнашувлар юз берди
0
Сурия марказий ҳукумат кучлари 6 март куни алавийлар қўзғолони бошланган Ўрта ер денгизи соҳилидаги Лазқия ва Тартус вилоятларини назорат остига олди. 8 март ҳолатига кўра, ҳукмрон исломий «Ҳайъат Таҳрир аш-Шом» (ҲТШ) ҳаракати билан алоқадор армия ва жангарилар минтақадаги аҳоли гавжум ҳудудларда рейд ўтказмоқда. Meduza сўнгги маълумотларни тўплади.
Қайд қилинишича, мамлакатнинг янги ҳукумати исёнчиларни қидирмоқда ва уларни қидириш жараёни эркакларнинг оммавий қатл этилиши билан бирга давом этяпти. Қурбонларнинг аниқ сонини ҳозирча аниқлаш имконсиз. Ижтимоий тармоқларда тарқалган видеолар, ҳуқуқ ҳимоячиларининг тарқоқ баёнотлари ва маҳаллий аҳолининг хабарларига қараганда, камида юзлаб қурбонлар бор.
Фото: Bilal Al Hammoud / EPA / Scanpix / LETA
Ижтимоий тармоқларда алавийларнинг қатл этилаётгани акс этган ўнлаб видеолар тарқалмоқда: уларни ўнлаб одамлар отиб ташлаган, калтаклаган, ерда судралиб, итдек увиллашга мажбур қилган. Кадрларнинг аксарида фуқаро кийимидаги ўликлар, ярадорлар ва асирга олинганларнинг жасадлари акс этган. Улардан қайси бири қўзғолон иштирокчиси, қайси бири тинч фуқаро эканлиги номаълум. Умуман олганда, кадрлар жанглардан кўра оммавий қатллардан кейинги воқеаларга ўхшайди. Алавийларнинг индивидуал қирғинлари ҳақиқати аллақачон Reuters ахборот агентлиги томонидан қисман тасдиқланган.
7 март куни Сурия президенти Аҳмад аш-Шараъа халққа мурожаат қилди. У Лазқия ва Тартусдаги зўравонликларда «қулаган режим тўдалари»ни айблади ва «бутунлай йўқ қилинмагунча» уларни таъқиб қилишга ваъда берди.
Суриянинг собиқ президенти Башар Асад ва унинг оиласи мансуб бўлган этно-конфессиявий гуруҳ - алавийларнинг ўз уюшган ҳарбий кучлари йўқ эди. Суриядаги друзлар, курдлар ва бошқа жамоалардан фарқли ўлароқ, Асад даврида бу ролни расмий қуролли кучлар - Сурия араб армияси самарали бажарган. 2024 йил декабрида Башар Асад режими қулаганида бу армия тарқалиб кетди.
Сурияда ҳокимиятни қўлга олган сунний исломий «Ҳайъат Таҳрир аш-Шом» (ҲТШ) ҳаракати шундан бери алавийларнинг бирлашиши ва янги ҳарбий кучга айланишининг олдини олишга ҳаракат қилмоқда. Яқин-яқингача бу уринишлар алавийлар қишлоқларида рейдлар ўтказиш ва ҳатто уларни ўққа тутишдан иборат эди.
Фото: Bilal Al Hammoud / EPA / Scanpix / LETA
Март ойи бошида Лазқия ва Тартус вилоятларида алавийлар исёни бошланди. Афтидан, унга Башар Асад армиясининг собиқ зобитлари бошчилик қилмоқда. 6 март куни улардан бири генерал Ғиёс Дала «Сурияни озод қилиш учун ҳарбий кенгаш» тузилганини эълон қилди. 2014-2020 йиллардаги фуқаролар уруши даврида Дала бригадаси Асад режими томонида курашган энг самарали ва шафқатсиз қисмлардан бири эди. Генералнинг ўзи ҳам узоқ йиллардан бери Асад режимининг яқин иттифоқчиси бўлган Эрон билан яқин алоқага эга эканлигига ишонилади.
Суриянинг янги президенти аш-Шараъа ўз мурожаатида «бу жангга қўшилган барча кучларни қўмондонликка бўйсунишга» чақирди. Бу талаб биринчи навбатда турли гуруҳлардаги жангариларга қаратилган. Асад режими қулагандан кейин улар расман янги Мудофаа вазирлиги таркибига киритилмаган, бироқ янги ҳукумат манфаати учун курашмоқда.
Амалда, одатда, бундай жангарилар ва мамлакатнинг расмий хавфсизлик кучлари ўртасидаги фарқни ажратиб бўлмайди. Суриянинг янги расмийлари барча нодавлат гуруҳларни тўлиқ қуролсизлантириш ва зўравонликни давлат монополиясига олиш ниятида эканлигини бир неча бор таъкидлаган.
Қатар, Иордания, Туркия ва Саудия Арабистони Суриянинг Лазқия ва Тартус вилоятларида янги ҳокимият ҳаракатларини қўллаб-қувватлаб чиқди.
Ижтимоий тармоқларда Россиянинг Хмеймим авиабазасидан бошпана топган алавийларнинг, биринчи навбатда аёллар ва болаларнинг фотосуратлари ва видеолари тарқалмоқда. У Лазқия вилоятида, алавийлар қўзғолони бошланган Жабла шаҳри ёнида жойлашган. Россия вакиллари ҳозирча бу маълумотларга изоҳ бермади.
Фото: Chine Nouvelle / SIPA / Scanpix / LETA
Қайд қилинишича, мамлакатнинг янги ҳукумати исёнчиларни қидирмоқда ва уларни қидириш жараёни эркакларнинг оммавий қатл этилиши билан бирга давом этяпти. Қурбонларнинг аниқ сонини ҳозирча аниқлаш имконсиз. Ижтимоий тармоқларда тарқалган видеолар, ҳуқуқ ҳимоячиларининг тарқоқ баёнотлари ва маҳаллий аҳолининг хабарларига қараганда, камида юзлаб қурбонлар бор.
Фото: Bilal Al Hammoud / EPA / Scanpix / LETA
Ижтимоий тармоқларда алавийларнинг қатл этилаётгани акс этган ўнлаб видеолар тарқалмоқда: уларни ўнлаб одамлар отиб ташлаган, калтаклаган, ерда судралиб, итдек увиллашга мажбур қилган. Кадрларнинг аксарида фуқаро кийимидаги ўликлар, ярадорлар ва асирга олинганларнинг жасадлари акс этган. Улардан қайси бири қўзғолон иштирокчиси, қайси бири тинч фуқаро эканлиги номаълум. Умуман олганда, кадрлар жанглардан кўра оммавий қатллардан кейинги воқеаларга ўхшайди. Алавийларнинг индивидуал қирғинлари ҳақиқати аллақачон Reuters ахборот агентлиги томонидан қисман тасдиқланган.
7 март куни Сурия президенти Аҳмад аш-Шараъа халққа мурожаат қилди. У Лазқия ва Тартусдаги зўравонликларда «қулаган режим тўдалари»ни айблади ва «бутунлай йўқ қилинмагунча» уларни таъқиб қилишга ваъда берди.
Суриянинг собиқ президенти Башар Асад ва унинг оиласи мансуб бўлган этно-конфессиявий гуруҳ - алавийларнинг ўз уюшган ҳарбий кучлари йўқ эди. Суриядаги друзлар, курдлар ва бошқа жамоалардан фарқли ўлароқ, Асад даврида бу ролни расмий қуролли кучлар - Сурия араб армияси самарали бажарган. 2024 йил декабрида Башар Асад режими қулаганида бу армия тарқалиб кетди.
Сурияда ҳокимиятни қўлга олган сунний исломий «Ҳайъат Таҳрир аш-Шом» (ҲТШ) ҳаракати шундан бери алавийларнинг бирлашиши ва янги ҳарбий кучга айланишининг олдини олишга ҳаракат қилмоқда. Яқин-яқингача бу уринишлар алавийлар қишлоқларида рейдлар ўтказиш ва ҳатто уларни ўққа тутишдан иборат эди.
Фото: Bilal Al Hammoud / EPA / Scanpix / LETA
Март ойи бошида Лазқия ва Тартус вилоятларида алавийлар исёни бошланди. Афтидан, унга Башар Асад армиясининг собиқ зобитлари бошчилик қилмоқда. 6 март куни улардан бири генерал Ғиёс Дала «Сурияни озод қилиш учун ҳарбий кенгаш» тузилганини эълон қилди. 2014-2020 йиллардаги фуқаролар уруши даврида Дала бригадаси Асад режими томонида курашган энг самарали ва шафқатсиз қисмлардан бири эди. Генералнинг ўзи ҳам узоқ йиллардан бери Асад режимининг яқин иттифоқчиси бўлган Эрон билан яқин алоқага эга эканлигига ишонилади.
Суриянинг янги президенти аш-Шараъа ўз мурожаатида «бу жангга қўшилган барча кучларни қўмондонликка бўйсунишга» чақирди. Бу талаб биринчи навбатда турли гуруҳлардаги жангариларга қаратилган. Асад режими қулагандан кейин улар расман янги Мудофаа вазирлиги таркибига киритилмаган, бироқ янги ҳукумат манфаати учун курашмоқда.
Амалда, одатда, бундай жангарилар ва мамлакатнинг расмий хавфсизлик кучлари ўртасидаги фарқни ажратиб бўлмайди. Суриянинг янги расмийлари барча нодавлат гуруҳларни тўлиқ қуролсизлантириш ва зўравонликни давлат монополиясига олиш ниятида эканлигини бир неча бор таъкидлаган.
Қатар, Иордания, Туркия ва Саудия Арабистони Суриянинг Лазқия ва Тартус вилоятларида янги ҳокимият ҳаракатларини қўллаб-қувватлаб чиқди.
Ижтимоий тармоқларда Россиянинг Хмеймим авиабазасидан бошпана топган алавийларнинг, биринчи навбатда аёллар ва болаларнинг фотосуратлари ва видеолари тарқалмоқда. У Лазқия вилоятида, алавийлар қўзғолони бошланган Жабла шаҳри ёнида жойлашган. Россия вакиллари ҳозирча бу маълумотларга изоҳ бермади.
Фото: Chine Nouvelle / SIPA / Scanpix / LETA