İLMEK İLMEK DOKUNAN TABLOLAR
Yazı ve fotoğraflar: M. KEMAL SALLI
Halı ve kilimlerimiz, Türk kültürünün binlerce yıl önce ulaştığı seviyeyi ortaya koyması açısından çok önemlidir. Batılılar, kendilerini uygarlığın başlangıcına yerleştirebilmek için kurguladıkları tarih kitaplarında “göçebe” diye andıkları Türklerin yüzlerce yıl değil, binlerce yıl önce dokudukları halı ve kilimleri görmezden gelirler.
Dört bin yıl öncesine tarihlenen Pazırık kurganından çıkarılmış olan halının dokunmasında kullanılan iplikler çürümediğ gibi, boyaları da solmamıştır. Halılarda kullanılmış olan motiflerle, renklerle neler anlatılmak istenmiştir. Pazırık halısı genelde Saka eseri olarak tanıtılır; peki Sakalar kimlerdir? Sakaların kimliğinden neden söz edilmiyor?
Pazırık halısının dokunmasında kullanılan düğüm atma tekniği, Türk’ün halı ve kilim sanatına attığı imzadır. Bugün Anadolu’da “Gördes düğümü” olarak anılan düğüm atma tekniği, Pazırık halısının dokunmasında kullanılan düğümleme tekniği ile aynıdır. Türkistan coğrafyasında binlerce yıl önce geliştirdiğimiz halı ve kilim dokuma sanatımızı binlerce yıllık bir yolculukla, ipliğini, boyasını, düğüm atma tekniğini aynen koruyarak Azerbaycan üzerinden Anadolu’ya kadar taşımışız, bugün Batı’nın pekçok ünlü müzesinde sergilenmekte olan şaheserler dokumuşuz, ilmek ilmek.. Dilini anlamayanlar bakar geçer, ama halılarımızın kilimlerimizin her biri ayrı bir hikaye anlatır.
ELNARE RASULOVA SERGİSİ
Azerbaycan’ın ünlü halı ve kilim dokuma sanatçısı Elnare Rasulova, önce İstanbul Taksim’deki Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM), sonra da Ortaköy’deki Kethüda Hamamı Kültür Merkezi’nde (AKM) olmak üzere peşpeşe iki sergi açtı. Azerbaycanlı genç sanatçı Rasulova, sergilerinde, halı ve kilim dokuma kültürümüzün hem klasik örneklerini hem de çağdaş yorumlarını seergilemişti.Sanatçının heriki sergisi de İstanbullu sanatsever tarafından büyük igi gördü.
Azerbaycan’ın Laçın bölgesinde doğan Elnare Resulova, Ekonomi Üniversitesi’ndeki eğitimi sırasında yaratıcılık çalışmalarına ağırlık vermiş. Halı dokumanın yanısıra, Türk giyim kuşam kültürünün örneklerinden, özellikle başörtülerinden oluşan zengin bir koleksiyon oluşturmuş. Azerbaycan’ın 44 günlük savaş sonucunda kazandığı Karabağ zaferinin coşkusuyla dokuduğu ve iki ylda tamamladığı “Babanın Vasiyeti-Evladın Zaferi” isimli halı-tablosu büyük ilgi gördü. Rasulova çalışmalarını Bakü’deki atölyesinde sürdürüyor.
Türkiye’de kilim kullanımı gidrek azalırken, halı dokumacılığı da giderek maknelere teslim olmaktadır. El emeği, göz nuru kadar büyük bir sabır ve beceri gerektiren otantik usullerle halı ve kilim dokumacılığı Azerbaycan’da, Elnare Rasulova gibi genç, ama üstün yetenekli sanatçılarımız tarafından özenle sürdürülmektedir.
Hemen bir örnek verelim; Rasulova iki yüzlü olarak dokuduğu, “Babanın Vasiyeti-Evladın Zaferi” konulu iki taraflıhalının bir yüzünde babanın oğluna özü gibi korumasını nasihat ederek ülke yönetimini teslim etmesini, arka yüzünde de, babasının vasiyetini yerine getiren İlham Aliyev’in oluşturduğu çağdaş Azerbaycan’ı ve Karabağ zaferi anlatılıyor. Elnare Rasulovau bu çok anlamlı ve iki taraflı halıyı iki yıl gece gündüz çalışarak tamamlamış.
Serginin beğenilen çalışmalarından, orjinali Metropolitan Museum’da sergilenen 100x150 cm ebadındaki “Ejderha” adlı halı ile yine 100x150 cm ebadındaki Kazak halısı “Şibli”, 50x50 yoğunluğundaki halılar, yün atkı üzerine yün ipliklerle dokunmuştu. Rasulova’nın sergisindeki halı ve kilimlerin çağdaş desenli olanları da halı ve kilim dokuma kültürümüzün esaslarına sadık kalınarak dokunmuştu.
İstanbul Ortaköy’de, Tarihi Kethüda Hamamı Kültür Merkezi’ndeki sergisinin açılışında yaptığımız söyleşide, “Halı ve kilim dokumayı, bir ressam gibi, iç dünyasını gözler önüne sermenin bir aracı olarak kullandığını” söyleyen genç, ama dünyanın pekçok ülkesinde tanınan sanatçı, “Kültürümüzün çok önemli bir parçası olan bu sanatı hem yaşatmak hem de gelecek kuşaklara aktarmamız gerekir. (...) İlk büyük eserim diye andığım halı çalışmamda, 12. yüzyıl Azerbaycan şairi Nizami Gencevi’nin “Yedi Güzel” manzum romanını anlatmaya çalışmıştım. Düşünce duygularımı ilmek ilmek anlatmanın büyüsü benim sanatmıın temelini oluşturdu. Yaratıcı dünyanın içinde olmak işte böyle bir şey: Düşünce ve duygularımı eserlerime yansıtmayı çok sevdiğim için, eserlerimden kaçmam gibi bir durum hiçbir zaman söz konusu olamaz” dedi.
Ayni zamanda bir halı ve kilim koleksiyoneri olan Elnare Rasulova, Kethüda Hamamı Kültür Merkezi’ndeki sergisinde, çeşitli teknikler kullanarak oluşturduğu kendi özgün eserlerinin yanısıra, özel koleksiyonundan özenle seçerek getirdiği tarihi halı ve kilimleri de Türkiye’deki sanatseverlerle buluşturmuştu.
EMEĞİ GEÇENLER
Har-ı Bülbül Azerbaycan Vizyon Tiyatro Derneği, Tek Hedefimiz Eğitim Derneği ve Azerbaycan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği nezdindeki Kültür Merkezi'nin desteğiyle Ortaköy’deki Kethüda Hamamı Kültür Merkezi’nde açılan sergi, Azerbaycan’ın dünyaca ünlü halı-kilim sanatçısı Elnare Rasulova’nın eserlerini, Atatürk Kültür Merkezi’nden sonra, İstanbullu sanatseverlerle iknci defa buluşturdu.
Elnare Rasulova’nın eserlerinin Türkiye’deki sanatseverlerle buluşmasını sağlayan serginin açılışını sağlayan Har-ı Bülbül Azerbaycan Vizyon Tiyatro Derneği Genel Başkanı Kemale Cabbarova, açılışta yaptığı konuşmada, sergiye gösterilen ilgiden memnun olduklarını ifade ederek, "Kültürel ilişkilerimizin geliştirilmesi kardeşliğimizi daha da pekiştireceği için bu yöndeki çalışmalarımızı daha da hızlandıracağız. Bu halıları daha sonra İzmirli sanatseverlerin beğenisine sunacağız" dedi.
Tek Hedefimiz Eğitim Derneği Genel Bakanı Cem Yıldırımer de, yaptığı konuşmada, Elnare Rasulova gibi bir sanatçıyı İstanbullu sanatseverlerle buluşturmaktan büyük bir mutluluk duyduklarını belirterek, serginin bundan sonraki durağının İzmir olduğunu söyledi.
Halı ve kilimlerimiz, Türk kültürünün binlerce yıl önce ulaştığı seviyeyi ortaya koyması açısından çok önemlidir. Batılılar, kendilerini uygarlığın başlangıcına yerleştirebilmek için kurguladıkları tarih kitaplarında “göçebe” diye andıkları Türklerin yüzlerce yıl değil, binlerce yıl önce dokudukları halı ve kilimleri görmezden gelirler.
Dört bin yıl öncesine tarihlenen Pazırık kurganından çıkarılmış olan halının dokunmasında kullanılan iplikler çürümediğ gibi, boyaları da solmamıştır. Halılarda kullanılmış olan motiflerle, renklerle neler anlatılmak istenmiştir. Pazırık halısı genelde Saka eseri olarak tanıtılır; peki Sakalar kimlerdir? Sakaların kimliğinden neden söz edilmiyor?
Pazırık halısının dokunmasında kullanılan düğüm atma tekniği, Türk’ün halı ve kilim sanatına attığı imzadır. Bugün Anadolu’da “Gördes düğümü” olarak anılan düğüm atma tekniği, Pazırık halısının dokunmasında kullanılan düğümleme tekniği ile aynıdır. Türkistan coğrafyasında binlerce yıl önce geliştirdiğimiz halı ve kilim dokuma sanatımızı binlerce yıllık bir yolculukla, ipliğini, boyasını, düğüm atma tekniğini aynen koruyarak Azerbaycan üzerinden Anadolu’ya kadar taşımışız, bugün Batı’nın pekçok ünlü müzesinde sergilenmekte olan şaheserler dokumuşuz, ilmek ilmek.. Dilini anlamayanlar bakar geçer, ama halılarımızın kilimlerimizin her biri ayrı bir hikaye anlatır.
ELNARE RASULOVA SERGİSİ
Azerbaycan’ın ünlü halı ve kilim dokuma sanatçısı Elnare Rasulova, önce İstanbul Taksim’deki Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM), sonra da Ortaköy’deki Kethüda Hamamı Kültür Merkezi’nde (AKM) olmak üzere peşpeşe iki sergi açtı. Azerbaycanlı genç sanatçı Rasulova, sergilerinde, halı ve kilim dokuma kültürümüzün hem klasik örneklerini hem de çağdaş yorumlarını seergilemişti.Sanatçının heriki sergisi de İstanbullu sanatsever tarafından büyük igi gördü.
Azerbaycan’ın Laçın bölgesinde doğan Elnare Resulova, Ekonomi Üniversitesi’ndeki eğitimi sırasında yaratıcılık çalışmalarına ağırlık vermiş. Halı dokumanın yanısıra, Türk giyim kuşam kültürünün örneklerinden, özellikle başörtülerinden oluşan zengin bir koleksiyon oluşturmuş. Azerbaycan’ın 44 günlük savaş sonucunda kazandığı Karabağ zaferinin coşkusuyla dokuduğu ve iki ylda tamamladığı “Babanın Vasiyeti-Evladın Zaferi” isimli halı-tablosu büyük ilgi gördü. Rasulova çalışmalarını Bakü’deki atölyesinde sürdürüyor.
Türkiye’de kilim kullanımı gidrek azalırken, halı dokumacılığı da giderek maknelere teslim olmaktadır. El emeği, göz nuru kadar büyük bir sabır ve beceri gerektiren otantik usullerle halı ve kilim dokumacılığı Azerbaycan’da, Elnare Rasulova gibi genç, ama üstün yetenekli sanatçılarımız tarafından özenle sürdürülmektedir.
Hemen bir örnek verelim; Rasulova iki yüzlü olarak dokuduğu, “Babanın Vasiyeti-Evladın Zaferi” konulu iki taraflıhalının bir yüzünde babanın oğluna özü gibi korumasını nasihat ederek ülke yönetimini teslim etmesini, arka yüzünde de, babasının vasiyetini yerine getiren İlham Aliyev’in oluşturduğu çağdaş Azerbaycan’ı ve Karabağ zaferi anlatılıyor. Elnare Rasulovau bu çok anlamlı ve iki taraflı halıyı iki yıl gece gündüz çalışarak tamamlamış.
Serginin beğenilen çalışmalarından, orjinali Metropolitan Museum’da sergilenen 100x150 cm ebadındaki “Ejderha” adlı halı ile yine 100x150 cm ebadındaki Kazak halısı “Şibli”, 50x50 yoğunluğundaki halılar, yün atkı üzerine yün ipliklerle dokunmuştu. Rasulova’nın sergisindeki halı ve kilimlerin çağdaş desenli olanları da halı ve kilim dokuma kültürümüzün esaslarına sadık kalınarak dokunmuştu.
İstanbul Ortaköy’de, Tarihi Kethüda Hamamı Kültür Merkezi’ndeki sergisinin açılışında yaptığımız söyleşide, “Halı ve kilim dokumayı, bir ressam gibi, iç dünyasını gözler önüne sermenin bir aracı olarak kullandığını” söyleyen genç, ama dünyanın pekçok ülkesinde tanınan sanatçı, “Kültürümüzün çok önemli bir parçası olan bu sanatı hem yaşatmak hem de gelecek kuşaklara aktarmamız gerekir. (...) İlk büyük eserim diye andığım halı çalışmamda, 12. yüzyıl Azerbaycan şairi Nizami Gencevi’nin “Yedi Güzel” manzum romanını anlatmaya çalışmıştım. Düşünce duygularımı ilmek ilmek anlatmanın büyüsü benim sanatmıın temelini oluşturdu. Yaratıcı dünyanın içinde olmak işte böyle bir şey: Düşünce ve duygularımı eserlerime yansıtmayı çok sevdiğim için, eserlerimden kaçmam gibi bir durum hiçbir zaman söz konusu olamaz” dedi.
Ayni zamanda bir halı ve kilim koleksiyoneri olan Elnare Rasulova, Kethüda Hamamı Kültür Merkezi’ndeki sergisinde, çeşitli teknikler kullanarak oluşturduğu kendi özgün eserlerinin yanısıra, özel koleksiyonundan özenle seçerek getirdiği tarihi halı ve kilimleri de Türkiye’deki sanatseverlerle buluşturmuştu.
EMEĞİ GEÇENLER
Har-ı Bülbül Azerbaycan Vizyon Tiyatro Derneği, Tek Hedefimiz Eğitim Derneği ve Azerbaycan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği nezdindeki Kültür Merkezi'nin desteğiyle Ortaköy’deki Kethüda Hamamı Kültür Merkezi’nde açılan sergi, Azerbaycan’ın dünyaca ünlü halı-kilim sanatçısı Elnare Rasulova’nın eserlerini, Atatürk Kültür Merkezi’nden sonra, İstanbullu sanatseverlerle iknci defa buluşturdu.
Elnare Rasulova’nın eserlerinin Türkiye’deki sanatseverlerle buluşmasını sağlayan serginin açılışını sağlayan Har-ı Bülbül Azerbaycan Vizyon Tiyatro Derneği Genel Başkanı Kemale Cabbarova, açılışta yaptığı konuşmada, sergiye gösterilen ilgiden memnun olduklarını ifade ederek, "Kültürel ilişkilerimizin geliştirilmesi kardeşliğimizi daha da pekiştireceği için bu yöndeki çalışmalarımızı daha da hızlandıracağız. Bu halıları daha sonra İzmirli sanatseverlerin beğenisine sunacağız" dedi.
Tek Hedefimiz Eğitim Derneği Genel Bakanı Cem Yıldırımer de, yaptığı konuşmada, Elnare Rasulova gibi bir sanatçıyı İstanbullu sanatseverlerle buluşturmaktan büyük bir mutluluk duyduklarını belirterek, serginin bundan sonraki durağının İzmir olduğunu söyledi.