Сè уште нема договор за составот на косовското собрание
Косовските пратеници не успеаја во својот 50-ти обид да формираат собрание, и покрај најавите дека во текот на викендот може да се постигне договор за ставање крај на кризата предизвикана од институционалната блокада поради несогласувањата меѓу парламентарните партии.
На седницата во понеделник беа присутни 104 од 120 пратеници.
Фатон Пеци од партијата Гуксо, која е во коалиција со Движењето Самоопределување и Алтернативата, рече дека се вложени големи напори за формирање на собранието и ги повика сите пратеници да размислат за ситуацијата.
„Напорите продолжуваат. Вршителот на должноста премиер (Албин Курти) даде конкретни понуди до некои политички партии. Моментално, понудата е до Социјалдемократската иницијатива, додека во претходната фаза имаше понуди да се разговара за заедничка поделба на власта со Демократската лига на Косово“, изјави Пеци пред новинарите.
Тој потсети дека според Уставот на Косово, функцијата претседател на Собранието ѝ припаѓа на најголемата парламентарна група, во овој случај на Движењето Самоопределување.
Парламентарните партии со месеци не можат да најдат компромисно решение, а рокот за конституирање на Собранието, според Уставниот суд, истекува на 26 јули. Сепак, одлуката на судот не прецизира што ќе се случи ако партиите не постигнат договор до крајниот рок.
Претседателката на Косово, Вјоса Османи, најави дека оваа недела ќе се обрати до Уставниот суд за понатамошни чекори.
Застојот во конституирањето на косовското собрание настана затоа што најголемите албански партии не сакаа да ја поддржат кандидатката на Самоопределување за претседател на Собранието, Албулена Хаџиу, по што, од 1 мај, претседателот на конститутивната седница почна да предлага тајно гласање - на што повторно се спротивставуваат партиите што беа во опозиција во претходното собрание.
Самоопределување победи на парламентарните избори во февруари, но нема доволно гласови за самостојно да формира нови институции.
По седницата во понеделник, лидерот на Демократската лига на Косово, Лумир Абдиџику, изјави дека не очекува решение во наредните денови.
„Она што се очекува е дека, по рокот од 30 дена што завршува на 25 јули, ќе добиеме ново толкување од Уставниот суд на Република Косово. Сепак, веќе имаме едно толкување, како и негово непочитување. Ова значи дека имаме пресврт на уставниот поредок“, рече тој.
Во меѓувреме, во текот на викендот, лидерот на Самоопределување, Албин Кирти, и лидерот на Социјалдемократската иницијатива, Фатмир Лимај, се сретнаа, но деталите од состанокот не беа објавени.
Пратеничката на Социјалдемократската иницијатива, Џевахире Измаку, изјави дека нејзината партија побарала Лимај да биде номиниран за претседател на Собранието.
Пратениците од Демократската лига на Косово и Алијансата за иднината на Косово во понеделник повторија дека нема да гласаат за Лимај доколку тој биде номиниран за претседател на Собранието.
Пратениците од Демократската партија на Косово претходно изјавија дека нема да гласаат за ниту еден кандидат кој претходно имал министерски позиции.
Од друга страна, лидерот на партијата „За слобода, правда и опстанок“, Ненад Рашиќ - кој е и министер во сегашната влада - изјави дека ќе гласа за Лимај доколку Самоопределување го номинира.
За избор на претседател на Собранието на Косово се потребни 61 глас од пратениците. Движењето „Самоопределување“ освои 48 пратеници на изборите на 9 февруари, Демократската партија на Косово 24, Демократскиот сојуз на Косово 20, Српската листа 9, а коалицијата Алијанса за иднината на Косово – Социјалдемократска иницијатива 8. Уште 11 места им припаднаа на заедниците кои не се мнозинство, но Дуда Бале, Ветон Бериша и Адем Хоџа изјавија дека нема да поддржат никого додека не се исполнат нивните услови.
Земјите од Квинт досега во неколку наврати повикаа на брзо формирање на нови институции, додека граѓанското општество во Косово во неколку наврати протестираше пред зградата на Собранието, повикувајќи ги пратениците на одговорност.