Муртезани: Северна Македонија е подготвена за напредок во европските интеграции
Министерот за европски прашања во Северна Македонија, Орхан Муртезани, вели дека овогодинешниот Извештај за напредокот, поднесен од Европската комисија (ЕК) пред една недела, потврдува дека Северна Македонија е подготвена да напредува кон членство во Европската унија. Сепак, тој истакна дека земјата треба да биде свесна дека интеграцијата во ЕУ е повеќе од „исполнување на техничките стандарди“.
Изјавите на Муртезан дојдоа за време на настанот организиран од Меѓународниот балкански универзитет во Скопје, насловен „Перспективите за заедничка иднина и односите ЕУ-Турција“. На овој настан учествуваа и амбасадорите на Унгарија и Турција во Северна Македонија, Андраш Клајн и Фатих Улусој.
„Веќе навлеговме во клучна фаза на решавање на првичните критериуми за Кластер 1 за владеење на правото и основните принципи. Дополнително, презентиравме патокази кои се однесуваат на реформите во правосудството, малцинските права и реформите во јавната администрација. Секој од нив е цел, но и посветеност, што го покажува нашиот капацитет да преземеме трајни и вистински промени“, рече Муртезани.
Следствено, првиот кластер споменат од министерот Муртезани вклучува суштински реформи во области како што се демократијата, владеењето на правото, човековите права, како и подобрувањето на транспарентноста и борбата против корупцијата. За отворањето на овој кластер дефинирани се два клучни услови: исполнување на основните вредности и подготовка на Патоказот за владеење на правото, како и подготовка на Патоказ за реформи во јавната администрација.
Амбасадорот на Унгарија, Клајн, чија земја претседава со ЕУ од 1 јули оваа година, ги пофали напорите на Северна Македонија да ги исполни критериумите за членство, наведувајќи ја реформската агенда како пример што и овозможува на земјата значителни финансиски придобивки од планот за раст на ЕУ.
Од друга страна, турскиот амбасадор Фатих Улусој ја истакна важноста од зајакнување на односите меѓу Турција и ЕУ и го поддржа евроинтегративниот процес на Северна Македонија.
„Турција е посветена на поддршката на Западен Балкан на неговиот европски пат“, рече турскиот амбасадор, додавајќи дека односите со Европската унија се од суштинско значење за стабилна и заедничка иднина, но додаде дека „ЕУ не треба да дозволи нејзините стратешки интереси да бидат оштетени од некои земји-членки кои ја злоупотребуваат солидарноста на членството и правото на вето“.
Следниот самит ЕУ-Балкан, на 18 декември
Клајн најави дека на 18 декември ќе има и Самит на земјите од ЕУ со регионот, во Брисел.
„Се надевам дека ќе има важни и суштински политички пораки за Западен Балкан.
„Ќе направиме се што можеме за да го промовираме пристапниот процес на Северна Македонија. Не зависи од нас, но додека не постои можност, нема да се откажеме“, увери Клајн.
Сепак, потсетуваме дека за време на дводневната посета (25 и 26 септември) на унгарскиот премиер Виктор Орбан на Северна Македонија, од Брисел дојде веста дека Албанија официјално ќе ги отвори првите поглавја од пристапните преговори со ЕУ. одвојување од Северна Македонија, иако двете држави беа во заеднички процес кога започнаа преговорите пред две години.
Ваква одлука донесоа амбасадорите на земјите членки на ЕУ на 25 септември. Причината беше што Северна Македонија не го исполни условот што го постави Бугарија да го вклучи бугарското малцинство во преамбулата на Уставот.
За Владата во Скопје главен услов за продолжување на преговорите со ЕУ е измена на Уставот за вклучување на бугарското малцинство во него. Досега овој процес беше заобиколен. Владата предложи и да се направат тие измени да се прават со продолжена имплементација.
Пред неколку дена Арбен Таравари, лидер на едното крило на Алијансата за Албанците и еден од лидерите на албанската коалиција ВЛЕН, дел од Владата, изјави дека е оптимист дека до Нова година ќе има решение за уставните измени.
„Мислам дека ќе има уставни измени. Јас сум голем оптимист дека до Нова година ќе најдеме можности за уставни измени“, изјави Таравари во неделата на Петтиот вонреден конгрес на Алијансата за Албанците.
Радио Слободна Европа се обиде да го праша министерот Муртезани на настанот во средата за можноста за спроведување на уставните измени до крајот на оваа година, но одговор не добивме.
Изјавите на Муртезан дојдоа за време на настанот организиран од Меѓународниот балкански универзитет во Скопје, насловен „Перспективите за заедничка иднина и односите ЕУ-Турција“. На овој настан учествуваа и амбасадорите на Унгарија и Турција во Северна Македонија, Андраш Клајн и Фатих Улусој.
„Веќе навлеговме во клучна фаза на решавање на првичните критериуми за Кластер 1 за владеење на правото и основните принципи. Дополнително, презентиравме патокази кои се однесуваат на реформите во правосудството, малцинските права и реформите во јавната администрација. Секој од нив е цел, но и посветеност, што го покажува нашиот капацитет да преземеме трајни и вистински промени“, рече Муртезани.
Следствено, првиот кластер споменат од министерот Муртезани вклучува суштински реформи во области како што се демократијата, владеењето на правото, човековите права, како и подобрувањето на транспарентноста и борбата против корупцијата. За отворањето на овој кластер дефинирани се два клучни услови: исполнување на основните вредности и подготовка на Патоказот за владеење на правото, како и подготовка на Патоказ за реформи во јавната администрација.
Амбасадорот на Унгарија, Клајн, чија земја претседава со ЕУ од 1 јули оваа година, ги пофали напорите на Северна Македонија да ги исполни критериумите за членство, наведувајќи ја реформската агенда како пример што и овозможува на земјата значителни финансиски придобивки од планот за раст на ЕУ.
Од друга страна, турскиот амбасадор Фатих Улусој ја истакна важноста од зајакнување на односите меѓу Турција и ЕУ и го поддржа евроинтегративниот процес на Северна Македонија.
„Турција е посветена на поддршката на Западен Балкан на неговиот европски пат“, рече турскиот амбасадор, додавајќи дека односите со Европската унија се од суштинско значење за стабилна и заедничка иднина, но додаде дека „ЕУ не треба да дозволи нејзините стратешки интереси да бидат оштетени од некои земји-членки кои ја злоупотребуваат солидарноста на членството и правото на вето“.
Следниот самит ЕУ-Балкан, на 18 декември
Клајн најави дека на 18 декември ќе има и Самит на земјите од ЕУ со регионот, во Брисел.
„Се надевам дека ќе има важни и суштински политички пораки за Западен Балкан.
„Ќе направиме се што можеме за да го промовираме пристапниот процес на Северна Македонија. Не зависи од нас, но додека не постои можност, нема да се откажеме“, увери Клајн.
Сепак, потсетуваме дека за време на дводневната посета (25 и 26 септември) на унгарскиот премиер Виктор Орбан на Северна Македонија, од Брисел дојде веста дека Албанија официјално ќе ги отвори првите поглавја од пристапните преговори со ЕУ. одвојување од Северна Македонија, иако двете држави беа во заеднички процес кога започнаа преговорите пред две години.
Ваква одлука донесоа амбасадорите на земјите членки на ЕУ на 25 септември. Причината беше што Северна Македонија не го исполни условот што го постави Бугарија да го вклучи бугарското малцинство во преамбулата на Уставот.
За Владата во Скопје главен услов за продолжување на преговорите со ЕУ е измена на Уставот за вклучување на бугарското малцинство во него. Досега овој процес беше заобиколен. Владата предложи и да се направат тие измени да се прават со продолжена имплементација.
Пред неколку дена Арбен Таравари, лидер на едното крило на Алијансата за Албанците и еден од лидерите на албанската коалиција ВЛЕН, дел од Владата, изјави дека е оптимист дека до Нова година ќе има решение за уставните измени.
„Мислам дека ќе има уставни измени. Јас сум голем оптимист дека до Нова година ќе најдеме можности за уставни измени“, изјави Таравари во неделата на Петтиот вонреден конгрес на Алијансата за Албанците.
Радио Слободна Европа се обиде да го праша министерот Муртезани на настанот во средата за можноста за спроведување на уставните измени до крајот на оваа година, но одговор не добивме.