Ο Γερμανός ΥΠΕΞ στα ΝΕΑ: «Αδιανόητη η χρήση των Eurofighter κατά της Ελλάδας»

Οι καιροί είναι άκρως απαιτητικοί αυτό το διάστημα για τον νέο γερμανό υπουργό Εξωτερικών, Γιόχαν Βάντεφουλ. Από το Κάιρο για το Μεσανατολικό και τη Γάζα, στην Κοπεγχάγη για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τα drones του Πούτιν, στη Σκωτία για τα Δυτικά Βαλκάνια, στο Παρίσι ξανά για τη Γάζα. Την ερχόμενη Δευτέρα στην Αθήνα για την πρώτη επίσκεψη γνωριμίας, θα συνεχίσει για Σόφια και Βουκουρέστι. Αλλά δεν συνδυάζει την επίσκεψη στην Αθήνα με την Αγκυρα, όπως είχε κάνει η προκάτοχός του Αναλένα Μπέρμποκ, την οποία είχε επικρίνει ο Βάντεφουλ.

Οπως προαναγγέλλει στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ», στην Αθήνα θέλει να ενημερωθεί ενδελεχώς για τις ελληνικές ενστάσεις στη συμμετοχή της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE. Μεταφέρει τη θετική εικόνα της νέας κυβέρνησης του Βερολίνου για την Ελλάδα, και τη διαβεβαίωση της αλληλεγγύης στο Μεταναστευτικό, διότι τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ «είναι και δικά μας σύνορα».

Κύριε υπουργέ, οι ελληνογερμανικές σχέσεις φαίνεται να έχουν ξεπεράσει τα τραύματα που άφησε η διαχείριση της κρίσης χρέους την προηγούμενη δεκαετία. Τη Δευτέρα επισκέπτεστε για πρώτη φορά την Αθήνα. Τι μεταφέρετε στις αποσκευές σας;

Με την Ελλάδα, τον λαό της και τον πολιτισμό της χιλιετιών εμάς τους Γερμανούς μάς συνδέουν στενοί δεσμοί και φιλία. Αυτό μας προστάτευσε από την αποξένωση στη διάρκεια της ευρωκρίσης. Και αυτή η κρίση έχει ξεπεραστεί. Η Ελλάδα, η Γερμανία και η Ευρώπη είναι τώρα πιο ισχυρές από πριν και πιο στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους.

Ο κόσμος γίνεται όλο και πιο αστάθμητος. Η Ελλάδα είναι ένας καθοριστικός εταίρος για εμάς στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Συνεργαζόμαστε στενά – και μάλιστα όχι μόνον μόνο πολιτικά και οικονομικά. Το Ινστιτούτο Γκαίτε στην Αθήνα είναι το παλαιότερο ίδρυμά μας στο εξωτερικό, και το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο γιόρτασε πέρυσι την 150ή επέτειό του. Πέρυσι, η Γερμανία ήταν η τιμώμενη χώρα στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης.

Ολα αυτά δείχνουν ότι οι σχέσεις μας έχουν βαθιές ρίζες. Επισκέπτομαι την Αθήνα με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη αυτής της συνεργασίας, επειδή θέλουμε μια στενή συνεργασία με την Ελλάδα.

Η προκάτοχός σας, Αναλένα Μπέρμποκ, κατά την επίσκεψή της στην Αθήνα πριν από τρία χρόνια, καταδίκασε ευθέως τις εδαφικές διεκδικήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο. Επικρίνατε τότε έντονα την κ. Μπέρμποκ. Ποιο ήταν το λάθος στη θέση της εκείνη;

Η κυριαρχία της Ελλάδας επί των νησιών της είναι για μας απολύτως αδιαμφισβήτητη. Θέλω να δηλώσω κατηγορηματικά ότι είμαστε στο πλευρό της Ελλάδας σε αυτό το ζήτημα και με πλήρη αλληλεγγύη.

Χρειαζόμαστε επίσης σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι δημόσιες αψιμαχίες δεν βοηθούν κανέναν. Είμαι πεπεισμένος ότι τα ανοιχτά ζητήματα μεταξύ δύο εταίρων του ΝΑΤΟ μπορούν και πρέπει να επιλυθούν με απευθείας διάλογο. Η Ελλάδα μπορεί να βασιστεί στην υποστήριξή μας σε αυτό. Ποτέ δεν ήταν πιο σημαντικό από σήμερα, ως σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, να διατηρήσουμε τη συνοχή και την ενότητα. Το γεγονός ότι η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονται σε πορεία εκτόνωσης τα τελευταία χρόνια, δείχνει τη σωστή κατεύθυνση. Ενθαρρύνω και τις δύο πλευρές να συνεχίσουν σε αυτή την πορεία.

Η Τουρκία επιδιώκει διακαώς να ενταχθεί στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE. Αλλά η Τουρκία δεν είναι ούτε Μεγάλη Βρετανία ούτε Νορβηγία. Πώς μπορεί μια χώρα που απειλεί ένα άλλο μέλος της ΕΕ – την Ελλάδα – με casus belli να συμμετάσχει σε ένα αμυντικό εργαλείο της ΕΕ;

Η ασφάλειά μας στην Ευρώπη εξαρτάται από τη συνοχή του ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα και η Τουρκία διαδραματίζουν κομβικό ρόλο στη Μεσόγειο. Είναι καθοριστικής σημασίας, παρά τις όποιες διαφορές, να σταθούμε ενωμένοι – ενάντια σε όλους, όσοι επιδιώκουν να δοκιμάσουν την ασφάλειά μας, ιδίως έναντι της Ρωσίας.

Η ΕΕ χρειάζεται μια ισχυρή βιομηχανική βάση για να παραμείνει αμυντικά ικανή. Το SAFE μπορεί να συμβάλει στην πλήρωση υφιστάμενων κενών. Αντιλαμβάνομαι, γιατί η Ελλάδα βλέπει την πιθανή τουρκική συμμετοχή από διαφορετική οπτική γωνία. Η ακόμη καλύτερη κατανόησή της είναι ένας βασικός στόχος της επίσκεψής μου στην Αθήνα. Θα συζητήσω για αυτό με τον ομόλογό μου, Γιώργο Γεραπετρίτη, τη Δευτέρα, πώς μπορούμε να ενισχύσουμε τις ευρωπαϊκές αμυντικές δυνατότητες, χωρίς να θέσουμε σε κίνδυνο την εμπιστοσύνη των στενών εταίρων μας.

Τον περασμένο Ιούλιο, η γερμανική κυβέρνηση άνοιξε τον δρόμο για την αγορά 40 μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter από την Τουρκία. Η γερμανική κυβέρνηση διαβεβαίωσε την Αθήνα ότι υπάρχουν οι «ενδεδειγμένες συμφωνίες» να χρησιμοποιηθούν, ώστε να συμβάλλουν στη σταθερότητα στην περιοχή και πρωτίστως του ΝΑΤΟ. Μπορείτε να διασφαλίσετε ότι αυτά τα αεροσκάφη δεν θα χρησιμοποιηθούν εναντίον της Ελλάδας;

Πράγματι, η γερμανική κυβέρνηση ενέκρινε πρόσφατα ένα προκαταρκτικό αίτημα της Airbus για διαπραγματεύσεις με την Τουρκία σχετικά με την παράδοση των Eurofighters. Αυτά τα αεροσκάφη αποτελούν μέρος ενός συστήματος του ΝΑΤΟ – εξυπηρετούν τη συλλογική άμυνα και προορίζονται για την ενίσχυση της ασφάλειας όλων των ευρωπαίων εταίρων. Η χρήση τους εναντίον ενός άλλου μέλους του ΝΑΤΟ ή ενός κράτους μέλους της ΕΕ είναι αδιανόητη. Βρισκόμαστε σε στενή επαφή με τους εταίρους μας στην Ελλάδα και την Τουρκία – καθώς και με τα άλλα κράτη του προγράμματος Eurofighter, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ιταλία και την Ισπανία – προκειμένου να διατηρήσουμε την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η κοινή αντίληψη είναι σαφής: Αυτά τα μαχητικά αεροσκάφη θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για την ενίσχυση του ΝΑΤΟ ως αμυντικής συμμαχίας, καθώς και για τη διατήρηση της ασφάλειας στην περιοχή.

Η γερμανική κυβέρνηση θέλει να περιορίσει τη λεγόμενη δευτερογενή μετανάστευση επιστρέφοντας περισσότερους πρόσφυγες που έχουν πάρει άσυλο στην Ελλάδα, η οποία ούτως ή άλλως δέχεται την πίεση των μεταναστευτικών ροών. Πόσο επιβαρύνει αυτό τις ελληνογερμανικές σχέσεις;

Με την Ελλάδα μοιραζόμαστε τον ίδιο στόχο: Θέλουμε να ρυθμίσουμε τη μετανάστευση, να περιορίσουμε τις παράνομες περαιτέρω μετακινήσεις και να παρέχουμε δίκαιες διαδικασίες σε όσους αναζητούν προστασία.

Και οι δύο χώρες μας πλήττονται σοβαρά από τη μετανάστευση, για αυτό συνεργάζονται στενά – σε όλα τα επίπεδα. Το νέο Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου. Δημιουργεί αλληλεγγύη με τις χώρες στα εξωτερικά σύνορα και σαφείς κανόνες για όλα τα κράτη-μέλη. Ζητούμενο τώρα είναι η συνεπής εφαρμογή του.

Εξετάζουμε ξεχωριστά τη δευτερογενή μετανάστευση. Τα τελευταία πέντε χρόνια, πολλές χιλιάδες άνθρωποι μετέβησαν στη Γερμανία παρά το γεγονός ότι είχαν λάβει θετικές αποφάσεις ασύλου στην Ελλάδα. Είναι αποφασιστικής σημασίας για εμάς να βάλουμε τέλος σε αυτήν τη δυναμική, ώστε να μειωθεί αισθητά η δευτερογενής μετανάστευση στο σύνολό της.

Θέλω να δηλώσω για άλλη μια φορά πολύ ξεκάθαρα: Τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ είναι και δικά μας σύνορα. Η Γερμανία στέκεται στο πλευρό της Ελλάδας – για την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων και την εφαρμογή της ευρωπαϊκής πολιτικής ασύλου.