Πρέπει να δίνεται η Ακρόπολη για γυρίσματα ταινιών;

Πρωτίστως το περιεχόμενο της σκηνής που θέλει να γυρίσει ο Γιώργος Λάνθιμος στην Ακρόπολη με φόντο τον Παρθενώνα και δευτερευόντως το γεγονός ότι το πρώτο σε προσέλευση κοινού μνημείο στην Ελλάδα θα παρέμενε κλειστό για έξι ώρες ήταν οι δύο λόγοι που εν τέλει τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου γνωμοδότησαν κατά πλειοψηφία – με ένα μόνο μέλος να μειοψηφεί – κατά του αιτήματος του διεθνούς έλληνα σκηνοθέτη.

Δύο ήταν οι πιθανές ημερομηνίες που η εταιρεία παραγωγής της ταινίας «Bugonia» ζητούσε για τα γυρίσματα: είτε η 10η είτε η 14η Απριλίου. Σε όποια από τις δύο ημέρες αποφασιζόταν πως θα είναι δυνατή η υλοποίηση των γυρισμάτων ο χώρος θα έπρεπε να μείνει κλειστός για έξι ώρες – από τις 6 το πρωί έως τις 12 το μεσημέρι.

Το ενδεχόμενο αυτό προβλημάτισε τα μέλη του ΚΑΣ, αλλά δεν έπαιξε καταλυτικό ρόλο καθώς εκπρόσωποι της παραγωγής που παρέστησαν στη συνεδρίαση υποστήριξαν πως ο χρόνος των γυρισμάτων θα μπορούσε να συρρικνωθεί και σε δύο ώρες.

Ο μεγαλύτερος προβληματισμός τέθηκε σχετικά με το περιεχόμενο της σκηνής που προέβλεπε διάσπαρτα πτώματα εντός του αρχαιολογικού χώρου της Ακρόπολης ως αποτέλεσμα μιας καταστροφής και την κυκλοφορία τριών γατών ανάμεσά τους, ως απόδειξη της συνέχισης της ζωής.

Η εταιρεία παραγωγής

Οι εκπρόσωποι της εταιρείας παραγωγής φέρεται να μην είχαν να παρουσιάσουν εναλλακτική πρόταση για το γύρισμα της συγκεκριμένης σκηνής με φόντο τον Παρθενώνα, ούτε αποδέχτηκαν τις προτάσεις των μελών του ανώτατου γνωμοδοτικού συμβουλίου, καθώς ενδεχομένως δεν είχαν σχετική άδεια από τον σκηνοθέτη για την αποδοχή άλλης τοποθεσίας.

Η λιτή ανακοίνωση εκ μέρους της εταιρείας παραγωγής που έφτασε στα δημοσιογραφικά γραφεία χθες το απόγευμα και η οποία ανέφερε ότι «δημοσιεύθηκαν εικασίες στον Τύπο σχετικά με την αίτησή μας για άδεια κινηματογράφησης για μισή ημέρα στην Ακρόπολη. Επισημαίνουμε ότι μέχρι στιγμής δεν μας έχει κοινοποιηθεί καμία επίσημη απόφαση επί του θέματος και παραμένουμε αισιόδοξοι για μια θετική έκβαση της αίτησής μας», δημιούργησε αρχικά εντυπώσεις ότι υπάρχει ενδεχόμενο διαφορετικής εξέλιξης.

Σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ» ωστόσο έχουν κινηθεί τάχιστα όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες ώστε να καθαρογράφει άμεσα η γνωμοδότηση, ώστε εντός της ημέρας να πάρει υπουργική υπογραφή και να έχει ισχύ απόφασης.

Ωστόσο μέχρι αργά χθες το απόγευμα δεν ήταν διαθέσιμα τα εισιτήρια από την ιστοσελίδα του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων για τις πρώτες ώρες λειτουργίας της Ακρόπολης (8.00-12.00) της 10ης Απριλίου, τα οποία και είχαν αποσυρθεί από την πώληση αμέσως μετά την κατάθεση του αιτήματος εκ μέρους της εταιρείας παραγωγής.

• Κόκκινη κάρτα έδωσε το ΚΑΣ και στο αίτημα του Κώστα Τσόκλη σχετικά με την παραχώρηση της Ροτόντας για την έκθεση της ζωγραφικής του σύνθεσης Δέος – Deus – Θεός διαστάσεων 14×17 μ. καθώς το έργο κρίθηκε υπερμέγεθες για το μνημείο και θα δυσκολεύει την κίνηση των επισκεπτών.

Πρέπει να κλείνει η Ακρόπολη για γυρίσματα ταινιών;

Με αφορμή την άρνηση του ΚΑΣ να δώσει άδεια ώστε να γυριστούν σκηνές της ταινίας του Γιώργου Λάνθιμου στην Ακρόπολη, τα «ΝΕΑ» ανοίγουν το θέμα περί του κατά πόσο πρέπει να δίνεται η Ακρόπολη για γυρίσματα ταινιών, ειδικά όταν πρόκειται για Έλληνες που διαπρέπουν στο εξωτερικό, όπως ο Γιώργος Λάνθιμος.

«Αλλοιώνεται το νόημα του μνημείου»

Μιχάλης Τιβέριος – Πρόεδρος Ακαδημίας Αθηνών, αρχαιολόγος, μέλος ΚΑΣ

Ουδείς αμφισβητεί ότι ο Γιώργος Λάνθιμος αποτελεί ένα μεγάλο κεφάλαιο για τον κινηματογράφο και για τη χώρα μας. Γι’ αυτό ακριβώς κατά τη χθεσινοβραδινή συνεδρίαση του ΚΑΣ τα μέλη του προβληματίστηκαν επί μακρόν συζητώντας το σχετικό αίτημα.

Ουδείς, όμως, μπορεί να αγνοεί και τα διαχρονικά μηνύματα που εκπέμπει ο Παρθενώνας – ο οποίος αποτελεί και Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς προστατευόμενο από την UNESCO –, ένα από τα οποία συνδέεται με την αιωνιότητα.

Σύμφωνα με το σενάριο της νέας ταινίας του Γιώργου Λάνθιμου ο Ιερός Βράχος θα γέμιζε με πτώματα. Πρόκειται για μία σκηνή που, κατά την άποψή μου και κατά την άποψη των περισσοτέρων μελών του ΚΑΣ, έρχεται σε αντίθεση με το παραπάνω μήνυμα. Ας μου επιτραπεί κι ένα ανεκδοτολογικού χαρακτήρα σχόλιο. Σύμφωνα με το σενάριο της ταινίας ανάμεσα στα πτώματα θα κυκλοφορούσαν τρεις γάτες ως ένδειξη της συνέχισης της ζωής.

Στην αρχαιότητα, ωστόσο, φαίνεται ότι απαγορευόταν η κυκλοφορία, τουλάχιστον σκύλων, στην Ακρόπολη. Κάποτε ένας σκύλος διέφυγε της προσοχής των αρμοδίων και εισέβαλε στον Ιερό Βράχο αρπάζοντας από έναν βωμό κομμάτι από τα σφάγια θυσίας, πράγμα που προσελήφθη ως δυσοίωνο γεγονός. Λόγω ακριβώς της βαρύτητας του ονόματος του σκηνοθέτη προτάθηκαν από τα μέλη του ΚΑΣ εναλλακτικές λύσεις. Π.χ. με τον φακό να… σημαδεύει την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα τα πτώματα θα μπορούσαν να τοποθετηθούν κάπου στου Φιλοπάππου ή στην οδό Διονυσίου Αρεοπαγίτου, προτάσεις που δεν φαίνεται να έγιναν δεκτές από τις συνεργάτιδες του σκηνοθέτη.

Σέβομαι και εκτιμώ το έργο του Γιώργου Λάνθιμου, αλλά δεν είναι πρέπον, κατά την άποψή μου, να αλλοιώνουμε το νόημα του κορυφαίου μνημείου.

«Ολα είναι πολιτικά»

Ελίνα Ψύκου – Ντοκιμαντερίστρια

Θεωρώ απαράδεκτη την απόρριψη του αιτήματος του Γιώργου Λάνθιμου. Χωρίς να γνωρίζω λεπτομέρειες για τις ημέρες και τις ώρες που θα έπρεπε να μείνει κλειστό το μνημείο, θα έπρεπε να βρουν τρόπο να πραγματοποιηθούν τα γυρίσματα.

Είμαι σίγουρη ότι αν το αίτημα ήταν από έναν άλλο σκηνοθέτη που ήθελε να προβάλει την ομορφιά της χώρας μας και τα εθνικά ιδεώδη όπως εννοούνται από κάποιους, θα έβρισκαν τον τρόπο.

Αλλωστε ζούμε σε μια περίοδο όπου η πολιτεία δεν δείχνει ότι θέλει να υπερασπιστεί τη σύγχρονη τέχνη και τον πολιτισμό, με αφορμή όσα έγιναν πριν από κάποιες ημέρες στην Πινακοθήκη.

Επομένως, μου φαίνεται συνεπέστατη η στάση της με την απόρριψη του αιτήματος του Λάνθιμου γιατί όλα είναι πολιτικά. Είναι ξεκάθαρα θέμα περιεχομένου και τι θέλουν να προβάλουν προς τα έξω και τι όχι.

Οταν έρχονται ξένοι σκηνοθέτες για να γυρίσουν ταινίες στη χώρα μας, το θεωρούμε τιμή μας. Οταν όμως θέλει να κάνει γυρίσματα ένας Ελληνας και μάλιστα καταξιωμένος διεθνώς, μάλλον δεν είναι τιμή μας.

«Ιδιάζουσα περίπτωση»

Βασίλης Μαζωμένος – Σκηνοθέτης

Εχω παρόμοια ιστορία εδώ στην Ηπειρο που βρίσκομαι για τα γυρίσματα της νέας μου ταινίας «Απειρη γη». Χωρίς να θέλω να γίνω ισοπεδωτικός, θα πρέπει να πω ότι οι αρχαιολόγοι δημιουργούν πολλά προβλήματα στον ελληνικό πολιτισμό.

Το θεωρώ αδιανόητο να μη δίνονται άδειες στους αρχαιολογικούς χώρους σε σκηνοθέτες και παραγωγούς, εφόσον δεν προσβάλλουν κανέναν και τηρούνται οι παράμετροι. Εκτός από τίμημα λήψης τώρα ζητούν και τίμημα προβολής. Απαιτούν 20 ευρώ το δευτερόλεπτο αν έχεις πλάνο από αρχαιολογικό χώρο!

Η περίπτωση του Γιώργου Λάνθιμου είναι ιδιάζουσα διότι είναι έλληνας σκηνοθέτης με ξένη παραγωγή. Δεν γνωρίζω το σενάριο με λεπτομέρειες. Στη θέση του θα προσάρμοζα το σενάριό μου σε ώρες που δεν θα ενοχλούσα την προσέλευση στην Ακρόπολη.

Τα κακομαθημένα

Πέπη Ραγκούση – Δημοσιογράφος

Είναι τιμή για τη χώρα να διαπρέπουν Ελληνες στο εξωτερικό. Και είναι κάτι στο οποίο, σε σχέση με τον πληθυσμό μας, έχουμε πολύ καλές επιδόσεις. Η υπέρτατη ντίβα Μαρία Κάλλας, δύο Νομπέλ Λογοτεχνίας, ο Σεφέρης και ο Ελύτης, μια όχι μόνο ηθοποιός αλλά προσωπικότητα διεθνούς επιπέδου, η Μελίνα, μια τραγουδίστρια με πωλήσεις δεκάδες εκατομμύρια δίσκους σε όλο τον πλανήτη, η Νάνα Μούσχουρη, ο παγκόσμιος Vangelis, Βαγγέλης Παπαθανασίου, ο Γεώργιος Παπανικολάου, που έδωσε το όνομά του σε μια σπουδαία και βασική γυναικολογική εξέταση (Test Pap), και πολλοί άλλοι που αν τους καταγράψω όλους, το κείμενο θα γίνει κατάλογος.

Αλλά πώς να μην αναφέρω τους σύγχρονους «παγκόσμιους» Ελληνες; Τον Γιάννη και τα αδέλφια του, τους ΑντετοκουνBros, τον σπουδαίο επιστήμονα Κωνσταντίνο Δασκαλάκη, τον Γιώργο Λάνθιμο. Εδώ είμαστε. Εξαιρετικός και βραβευμένος σκηνοθέτης. Το ότι σε καμία από τις ταινίες του δεν υπάρχει το ελληνικό στοιχείο είναι απόλυτο δικαίωμά του. Προφανώς η ελληνικότητα δεν τον εμπνέει, αν και μπορεί οι παθογένειές της να έχουν αποτυπωθεί στις ταινίες χωρίς άμεσες αναφορές. Επίσης, μετά τον «Κυνόδοντα» δεν έχει σκηνοθετήσει έλληνες ηθοποιούς – αν και έχω την εντύπωση ότι, θέλοντας οι ταινίες του να κάνουν διεθνή καριέρα, οι ξένοι ηθοποιοί αποτελούν καλύτερο «διαβατήριο». Μέχρι τώρα, όλα καλά.

Στο «τώρα» είναι το θέμα. Ο Λάνθιμος γυρίζει, αυτή την εποχή, το «Βugonia». Πρόκειται για το ριμέικ μιας κορεατικής μαύρης κωμωδίας του 2003 και για τη σκηνή του φινάλε η παραγωγός εταιρεία ζήτησε από το υπουργείο Πολιτισμού την Ακρόπολη. Και το ΚΑΣ αρνήθηκε. Πρώτον διότι το μνημείο θα μείνει για πολλές ώρες κλειστό και δεύτερον λόγω του περιεχομένου της σκηνής. Που, σύμφωνα με το σενάριο, θέλει τον Ιερό Βράχο σπαρμένο με πτώματα και ανάμεσά τους να κυκλοφορούν γάτες. Το υπουργείο αντιπρότεινε τον λόφο του Φιλοπάππου, αλλά το πνεύμα της απάντησης της παραγωγής ήταν «ή την Ακρόπολη ή τίποτα».

Συγγνώμη, είμαστε με τα καλά μας; Πτώματα και γάτες στην Ακρόπολη; Τι είναι η Ακρόπολη; Σκηνικό ή ειδυλλιακό τοπίο; Εχουν καταλάβει αυτοί που το ζήτησαν για τον συγκεκριμένο λόγο ότι μιλάμε για ένα από τα σπουδαιότερα, αν όχι το σπουδαιότερο, μνημεία στον κόσμο; Οτι δεν είναι απλώς το trade mark της Αθήνας, όπως είναι για το Παρίσι ο Πύργος του Αϊφελ ή το Μπιγκ Μπεν για τον Λονδίνο; Δεν έχουν πάρει είδηση τι γίνεται για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα; Οτι αυτός ο βράχος συμβολίζει και σηματοδοτεί κάτι το οποίο βρίσκεται στον αντίποδα μιας δυστοπίας με πτώματα και γάτες;

Εχω την εντύπωση ότι κάποιοι – πολύ λίγοι – από αυτούς τους Ελληνες που διαπρέπουν ή έχουν διαπρέψει διεθνώς αντιμετωπίζουν τη χώρα κάπως ως αποικία του ταλέντου τους. Οτι η Ελλάδα τούς χρωστάει λόγω της παγκόσμιας αναγνωρισιμότητάς τους. Και φέρονται σαν κακομαθημένα παιδιά. (Θυμάμαι ότι πριν από χρόνια ένας από αυτούς είχε ζητήσει να του χαριστεί ένα κομμάτι του βράχου για να χτίσει εκεί το σπίτι του και, όταν του το αρνήθηκαν, έγινε έξαλλος). Θέλω να πιστεύω ότι ο Γιώργος Λάνθιμος θα ήταν απλώς αφηρημένος όταν σκέφτηκε να σπείρει την Ακρόπολη με πτώματα και γάτες.

Και επειδή ήδη άρχισαν οι διχογνωμίες για τον αν έπρεπε να δοθεί ή όχι το μνημείο στον Λάνθιμο, να ξαναπούμε τα αυτονόητα. Πρώτον, ουδείς και ουδεμία είναι πιο διάσημος/η διεθνώς από το brand «Ελλάδα» με σήμα την Ακρόπολη.

Φτάνει ένα γκάλοπ στους αλλοδαπούς επισκέπτες του μνημείου. Φαντάζομαι ότι όλοι ξέρουν περί τίνος πρόκειται όσον αφορά αυτό που ήρθαν από την άλλη άκρη του κόσμου για να το δουν από κοντά. Αμφιβάλλω αν έστω και οι μισοί από αυτούς γνωρίζουν τον πολύ καλό σκηνοθέτη Λάνθιμο.

Και δεύτερον, επειδή είναι πολλοί αυτοί που ισχυρίζονται ότι με την άρνηση χάνουμε μια μεγάλη ευκαιρία για να διαφημίσουμε τον τόπο μας, η Ελλάδα και ειδικά η Ακρόπολη δεν έχουν ανάγκη διαφήμισης. Είναι, εδώ και αιώνες, καταγεγραμμένες στο παγκόσμιο συλλογικό ασυνείδητο.