Οι τέσσερις κόφτες που αφαιρούν έως 22% από τις συντάξεις

Η Εφορία και οι κρατήσεις, μαζί με τη μεγάλη ακρίβεια, επιδεινώνουν τη δύσκολη οικονομική κατάσταση των συνταξιούχων, με τις συνολικές κρατήσεις στις συντάξεις να φτάνουν έως και το 22%.

Οι τέσσερις κρατήσεις που επιβάλλονται στις συντάξεις είναι οι εξής: κράτηση για υγειονομική περίθαλψη, φόρος μισθωτών υπηρεσιών, εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων (ΕΑΣ) και προσωπική διαφορά (για παλαιούς συνταξιούχους πριν από το 2016).

Οι εκπρόσωποι των συνταξιούχων παρατηρούν ότι μετά τις αλλεπάλληλες μειώσεις της περιόδου 2010-2019, το διαθέσιμο εισόδημα των απομάχων της δουλειάς συνεχίζει να συρρικνώνεται:

1 Εδώ και τρία χρόνια εκατοντάδες συνταξιούχοι δεν λαμβάνουν καμία (ονομαστική) αύξηση, με το τρικ της προσωπικής διαφοράς.

2 Οι φετινές αυξήσεις (2,4%), όπως και τα προηγούμενα χρόνια, είναι κατώτερες του επίσημου πληθωρισμού (3,1% τον Ιανουάριο φέτος).

3 Λόγω της μη τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας, ακόμα και μια σύνταξη των 800 ευρώ μεικτά καταβάλλει πλέον φόρο 22% σε κάθε αναπροσαρμογή.

4  Διπλή φορολόγηση, μέσω της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) που επιβάλλεται σε 400.000 συνταξιούχους με συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ. Η Ανωτάτη Συνομοσπονδία Συνταξιούχων Ελλάδος ζητεί την κατάργηση της ΕΑΣ ώστε να πάψουν οι «απόμαχοι» να πληρώνουν διπλή φορολογία: τόσο στην Εφορία όσο και στον ΑΚΑΓΕ. Ειδικά όταν η ΕΑΣ επεμβαίνει στο σύνολο της αμοιβής, ακόμα και επί του αφορολόγητου ποσού.

Από την πλευρά της η ΕΝΥΠΕΚΚ παρατηρεί ότι ο πρόσφατος Ν. 5162/2024, αντί να καταργήσει, επαναθέσπισε και θωράκισε την ΕΑΣ, την ίδια ώρα που συνολικά 10 δισ. ευρώ πλήρωσαν οι συνταξιούχοι υπέρ ΕΑΣ την περίοδο 2010-2024. Μάλιστα διαπιστώνεται ότι δώρον-άδωρον είναι για  τους συνταξιούχους η πρόσφατη ρύθμιση για την ΕΑΣ, αφού σε σύνολο περίπου 440.000 συνταξιούχων που είχαν κράτηση ΕΑΣ οι 93.606 βγήκαν κερδισμένοι πληρώνοντας λιγότερη ή και καθόλου εισφορά και οι 346.000 δεν είχαν καμία αλλαγή, δηλαδή η κράτηση έμεινε ίδια με πριν. Οι αλλαγές που έγιναν προέκυψαν από την τιμαριθμοποίηση των κλιμάκων των ποσών βάσει των οποίων υπολογίζονται οι κρατήσεις ΕΑΣ.

Δύο αδικίες

Κατά την ΕΝΥΠΕΚΚ οι δύο αδικίες του νέου συστήματος με την ΕΑΣ είναι οι παρακάτω:

α) Διπλή φορολόγηση της ΕΑΣ. Για την κατηγορία αυτή δεν τηρείται το αφορολόγητο όριο των 8.636 ευρώ (ετήσιο εισόδημα), όπως ισχύει για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες, αφού αυτοί επιβαρύνονται με παρακράτηση λόγω ΕΑΣ από το πρώτο ευρώ. Δηλαδή ο ΕΦΚΑ παρακρατεί την εισφορά υπέρ ΕΑΣ στην πηγή υπολογίζοντάς την στο αρχικό μεικτό ποσό της σύνταξης.

Σε δεύτερο στάδιο υπολογίζει την εισφορά υπέρ υγείας (6%) και στο τελευταίο στάδιο επιβάλλεται ο φόρος. Ετσι, για το ίδιο ποσό οι υπόχρεοι σε ΕΑΣ έχουν διπλή επιβάρυνση, γιατί σε αυτούς δεν ισχύει η προοδευτική κλίμακα.

β) Λανθασμένη τιμαριθμοποίηση των κλιμακίων της ΕΑΣ.

Η δεύτερη αδικία δημιουργείται από τον νέο τρόπο τιμαριθμοποίησης των συντελεστών της ΕΑΣ και τον τρόπο υπολογισμού τους.

Σε αρκετές περιπτώσεις, συνταξιούχοι με υψηλότερη σύνταξη λαμβάνουν λιγότερα από συνταξιούχους με χαμηλότερη σύνταξη μετά την παρακράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης. Αν δεν αλλάξουν οι συντελεστές και δεν γίνεται η παρακράτηση «επάνω στο κλιμάκιο», η αδικία αυτή θα διαιωνίζεται και θα μονιμοποιηθεί μετά την τιμαριθμοποίηση στα κλιμάκια της εισφοράς.