Εργαλειοποιητές και αποσταθεροποιητές

Τα έξι περίπου χρόνια της μητσοτακικής διακυβέρνησης μόνον «επιστροφή στην κανονικότητα» δεν συνιστούν. Αυτό που κατ’ ευφημισμόν βαφτίστηκε «επιτελικό κράτος» δεν είναι παρά ένα άτεγκτο, συγκεντρωτικό σύστημα εξουσίας, το οποίο έχει οδηγήσει σε άνοιγμα της ψαλίδας των ανισοτήτων και σε ανησυχητική ολίσθηση του κράτους δικαίου. Τα «Τέμπη» αποτελούν την κορυφή του πολυπαραγοντικού παγόβουνου. Απογοήτευση, θυμός και φόβος φαίνεται να κυριαρχούν στην κοινωνία, με κρίσιμους δείκτες πολιτικής και θεσμικής εμπιστοσύνης να πιστοποιούν μείζονα απονομιμοποίηση και με τις απώλειες που καταγράφει η πολιτικά απομονωμένη πλέον κυβέρνηση, αλλά και προσωπικά ο Πρωθυπουργός, να είναι εξόχως σοβαρές και δύσκολα αναστρέψιμες.

Την ίδια ώρα η δημοκρατική αντιπολίτευση – και αναφέρομαι στο τμήμα της που έχει θητεύσει σε κυβερνητικά έδρανα – όχι μόνο δείχνει αδυναμία να δώσει πολιτική διέξοδο στη γενικευμένη κρίση εμπιστοσύνης, αλλά εν πολλοίς καταγράφεται και η ίδια ως μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης του.

Μπροστά στην απουσία απειλητικού αντιπάλου, η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με τον κίνδυνο μιας ακόμη μεγαλύτερης  αποσυσπείρωσης. Για να διαχειριστεί τον κίνδυνο αυτόν, καταφεύγει σε δοκιμασμένη συνταγή. Ο «μπαμπούλας» αυτή τη φορά είναι η αποσταθεροποίηση, όπως παραπειστικά χαρακτηρίζεται η κάθε κριτική στα έργα και τις ημέρες της περιούσιας κυβέρνησης – με την «καραμέλα» της «εργαλειοποίησης» και της «τοξικότητας» να έχει καταστεί η μόνιμη επωδός της κυβερνητικής προπαγάνδας. Στην  προσπάθειά της, μάλιστα, να συγκαλύψει τις ευθύνες της, δεν διστάζει να τσουβαλιάσει στους καταχθόνιους, επίδοξους αποσταθεροποιητές όλη την αντιπολίτευση και να καταφύγει σε ακραία πόλωση, αδιαφορώντας αν έτσι παίζει το παιχνίδι των δυνάμεων που ανορθολογισμού – θα έλεγα ότι θυμίζει το «κράτα με να σε κρατώ». Κάποια μάλιστα τμήματα της «εμπροσθοφυλακής» της έχουν φτάσει στο σημείο να διακινούν στα social media την αντι-αφίσα της ντροπής, ενόψει της συγκέντρωσης «Μνήμης και Δικαιοσύνης» της 28ης Φεβρουαρίου.

Δεν υποτιμώ – κάθε άλλο – τον αγώνα των κομμάτων της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, και μάλιστα σε ένα εξαιρετικά αντίξοο περιβάλλον. Αποδείχθηκε, ωστόσο, ότι η απόσταση που πρέπει ακόμη να διανυθεί είναι πολύ μεγάλη. Πόσω μάλλον που πλέον δεν αρκεί να αθροίσει τις δυνάμεις της, αλλά ούτε και να μείνει σε συμβατικές επιλογές. Οπως και δεν αρκεί να ζουμάρει τον φακό μόνο σε εθνικό επίπεδο, όταν η επί χρόνια λήθαργη Ευρώπη και η φιλελεύθερη δημοκρατία αντιμετωπίζουν μια απροσχημάτιστη επίθεση από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όταν διεθνείς οργανισμοί και παγκόσμιες συμφωνίες υπονομεύονται και όταν επικρέμαται η απειλή ενός τραμπικού μοιράσματος νέων ρόλων και σφαιρών επιρροής. Επείγει, αντιθέτως, να διατυπώσει ένα ολοκληρωμένο, πειστικό, εναλλακτικό αφήγημα τόσο για τη χώρα όσο και για την πολιτική διεύθυνση της Ευρώπης σε συνθήκες δημοκρατικού συναγερμού και αναγκαίας αφύπνισης. Να συγκροτήσει, ταυτόχρονα, έναν αξιόπιστο και συνεκτικό κυβερνητικό πόλο – και όχι μια ευκαιριακή εκλογική συγκόλληση – που να συνυφαίνει την πολιτική σταθερότητα με την προοδευτική αλλαγή.

Το στοίχημα μόνον εύκολο δεν είναι, επιβάλλεται όμως να κερδηθεί.

Ο Πάνος Σκοτινιώτης είναι νομικός και συγγραφέας, με θητεία στο Κοινοβούλιο και την Αυτοδιοίκηση