Μίμης Δομάζος: Ο Στρατηγός δεν μένει πια εδώ

Αυτή η μοίρα με τα άσχημα παιχνίδια της. Ο Μίμης Δομάζος «έφυγε» χθες. Δεν άντεξε. Ο  Στρατηγός της μπάλας, ασύγκριτος όταν ζωγράφιζε στο χορτάρι κάθε γηπέδου της Ελλάδας και της Ευρώπης, όταν τον χειροκροτούσε το κοινό ανεξαρτήτως συλλογικής προτίμησης. Γιατί ο Δομάζος ήταν οικουμενικός! Ισως ο μεγαλύτερος των μεγάλων! Αξεπέραστος. Ακόμη και τώρα, ακόμη και χθες αν τον ρωτούσες, ήθελε να μπει μέσα στο γήπεδο και «να τους δείξω τι είναι το ποδόσφαιρο». Παντοτινός εραστής του αθλήματος, αφοσιωμένος μέχρι το φινάλε της διαδρομής σε αυτό.

Τις προάλλες διακομίστηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο, καθώς κατέρρευσε στην περιοχή του Χαλανδρίου. Οι επόμενες ώρες ήταν  κρίσιμες. Ο Μίμης Δομάζος περπατούσε έξω από διαγνωστικό κέντρο του Χαλανδρίου, αισθάνθηκε αδιαθεσία και λιποθύμησε γιατί υπέστη ανακοπή. Ατομα και προσωπικό του διαγνωστικού κέντρου τον μετέφεραν στα εξεταστήριά του, όπου του προσέφεραν τις πρώτες βοήθειες και αμέσως ειδοποιήθηκε ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ ώστε να διακομιστεί στον Ερυθρό Σταυρό. Παρά τις αγωνιώδεις και μεγάλες προσπάθειες των γιατρών, παρά τη μάχη που έδωσε από τότε και για αρκετές ώρες, η κατάσταση του «Στρατηγού» αποδείχθηκε μη αναστρέψιμη.

Αρτίστας και ηγέτης

Αν επιχειρήσουμε να ξεχωρίσουμε ένα Top 10 του ελληνικού ποδοσφαίρου, στο οποίο θα υπάρχουν ονόματα μονάχα ελλήνων ποδοσφαιριστών, εκείνο του Μίμη Δομάζου θα έχει περίοπτη θέση. Στις πρώτες θέσεις, για πολλούς ακόμα και στην κορυφή. Για πολλούς ο καλύτερος έλληνας ποδοσφαιριστής όλων των εποχών, ένας αρτίστας της μπάλας, που όχι τυχαία τον ονόμασαν Στρατηγό. Ενας άνθρωπος που άφησε ανεξίτηλα γραμμένο το όνομά του όχι μόνο στη βίβλο του Παναθηναϊκού, εκεί όπου ανδρώθηκε και εκτοξεύτηκε, αλλά και του ελληνικού ποδοσφαίρου.

Με την μπάλα στα πόδια έκανε πράγματα, που ακόμα και σήμερα όσοι τα έζησαν τα μνημονεύουν. Ενα παιδί μεγαλωμένο σε μια γειτονιά φτωχική, στους Αμπελόκηπους. Σαν το πεπρωμένο του να τον ήθελε να γράψει ιστορία με τον Παναθηναϊκό, ο Δομάζος έμενε 50 μέτρα από το γήπεδο της Λεωφόρου. «Ξυπνούσα, άνοιγα το παράθυρο και έβλεπα το γήπεδο», είχε πει σε παλαιότερη συνέντευξή του. Και μετά; Μετά έτρεχε στις αλάνες για να παίξει ποδόσφαιρο. Δίπλα στο σχολείο του, τη Σεβαστοπούλειο Τεχνική Σχολή. Αλλά πού… μυαλό για σχολή; Ο Μίμης είχε πάντα όνειρο να παίξει ποδόσφαιρο και τα μαθήματα δεν υπήρχαν για εκείνον.

Μάλιστα μια μέρα ο διευθυντής του σχολείου φώναξε τη μητέρα του και της είπε «τον γιο σας να τον κάνετε λούστρο». Ενα σχολείο που το σταμάτησε οριστικά τη μέρα που βρέθηκε στον Παναθηναϊκό. Δεν πήγε καν να δώσει τα δύο τελευταία μαθήματα στα οποία είχε μείνει, παρά το ότι ο διευθυντής τον… παρακαλούσε να το κάνει προκειμένου να πάρει το απολυτήριο. Ο Παναθηναϊκός έγινε η καθημερινότητά του, η καθιέρωση σε αυτόν ο μεγάλος του στόχος. Σε μια μεταγραφή που όταν είχε προκύψει, ελάχιστοι είχαν δώσει σημασία. Αλλωστε ποιος να πρόσεχε μια μεταγραφή από την Αμυνα Αμπελοκήπων, όπως λεγόταν η πρώτη του ομάδα, για ένα παιδί 15 ετών που ανακάλυψαν οι… ψαράδες. Ετσι αποκαλούσαν τότε τους σημερινούς σκάουτερ. Ψαράδες. Ενας «ψαράς», λοιπόν, από εκείνους που γυρνούσαν στις γειτονιές και έβλεπαν νέα παιδιά να παίζουν ποδόσφαιρο, είδε το ταλέντο του, όμως οι εποχές εκείνες δεν είχαν τα σημερινά εκατομμύρια για να γίνει μια μεταγραφή. Πολλές φορές, όπως συνέβη και με τον Δομάζο, δεν είχαν καν χρήματα.

Ο Στρατηγός έφυγε από την Αμυνα για τον Παναθηναϊκό έναντι μιας… πορτοκαλάδας που πήρε ο ίδιος και 16 νέων εμφανίσεων που πρόσφερε το Τριφύλλι στην ομάδα του προκειμένου να δώσει τη συγκατάθεσή της.

«Στρατηγός» γιατί…

Στον Παναθηναϊκό ο Μίμης Δομάζος έκανε πράγματα που θεωρούνταν πολύ μπροστά από την εποχή του. Το 1959 έκανε το ντεμπούτο σε ηλικία 17 ετών με την πράσινη φανέλα σε ένα ματς κόντρα στον Ηλυσιακό, όπου ο προπονητής του τον τοποθέτησε σε θέση αριστερού εξτρέμ και οι συμπαίκτες δεν τον τροφοδοτούσαν σχεδόν καθόλου, λόγω του νεαρού της ηλικίας του. Σύντομα κατάλαβαν πόσο λάθος έκαναν.

Σύντομα ο Δομάζος μεταφέρθηκε από την άκρη στον άξονα και έγινε το «δεκάρι» του Παναθηναϊκού. Και το προσωνύμιο «Στρατηγός» δεν άργησε να έρθει. Γιατί; Οπως έχει εξηγήσει ο ίδιος «γιατί ο Στρατηγός έκανε τα πάντα μέσα στο γήπεδο. Είχε την ευθύνη για τα πάντα. Επαιρνα την μπάλα από το ένα τέρμα και την πήγαινα στο άλλο. Αν είχε ενενήντα λεπτά ο αγώνας, τα εξήντα την είχα την μπάλα εγώ στα πόδια μου. Σε κάθε παιχνίδι, όσο και αν φαίνεται απίστευτο, έχανα τέσσερα κιλά. Είχα τρομερή ένταση, γιατί έπρεπε να τα κάνω όλα. Να βάλει γκολ ο Αντωνιάδης, να ξεφύγω από ένα – δύο παίκτες που με κυνηγούσαν… Είχα μεγάλη πίεση. Είχα κάθε Δευτέρα, για την επόμενη Κυριακή που θα παίζαμε, τα πάντα στο μυαλό μου. Ετοιμαζόμουνα. Σχεδίαζα την κάθε λεπτομέρεια».

Σχεδίαζε τόσο καλά όλο το παιχνίδι του, που ο Φέρεντς Πούσκας, ο θρυλικός προπονητής του Παναθηναϊκού που τον οδήγησε στον τελικό του Γουέμπλεϊ το 1971, δεν του έδινε οδηγίες όταν έμπαινε στο γήπεδο. «Εσύ Αντωνιάδη θα παίξεις έτσι, εσύ Φυλακούρη θα παίξεις εκεί», έλεγε στους υπόλοιπους. «Εσύ κοίταζε ποια «γκόμενα» έχεις πίσω σου, μία έχεις ή δύο και κοίτα τι θα τις κάνεις», ήταν η εντολή του στον Δομάζο. Οπου… γκόμενα, τους παίκτες που έπρεπε να αντιμετωπίσει. «Ο Δομάζος; Ο Δομάζος δεν θέλει να χάνει όχι στον αγώνα, αλλά ούτε καν στην προπόνηση. Δεν το έχετε ξαναδεί αυτό το πράγμα», είχε πει ο Πούσκας.

Δέκατος στην Ευρώπη

Στον Παναθηναϊκό αγωνίστηκε συνολικά σε 502 αγώνες πρωταθλήματος, επίδοση που τον κατατάσσει πρώτο σε συμμετοχές στην ιστορία των Πρασίνων. Κορυφαία του στιγμή υπήρξε η συμμετοχή του στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1971 στο Γουέμπλεϊ, απέναντι στην κορυφαία ομάδα της εποχής στην Ευρώπη, τον Αγιαξ του Γιόχαν Κρόιφ. Εκείνη τη χρονιά ψηφίστηκε δέκατος καλύτερος παίκτης στην Ευρώπη με πρώτο τον Γιόχαν Κρόιφ. Μάλιστα τότε είχε ανακηρυχθεί και πολυτιμότερος ποδοσφαιριστής της διοργάνωσης. Με το Τριφύλλι κατέκτησε συνολικά 13 τίτλους ενώ φορούσε το περιβραχιόνιο του αρχηγού για 15 συνολικά χρόνια. Τη διετία 1978-1980 αγωνίστηκε στην ΑΕΚ κατακτώντας ένα πρωτάθλημα. Το 1980 επέστρεψε στον Παναθηναϊκό με τη φανέλα του οποίου ήθελε να αποσυρθεί από την ενεργό δράση. Στο Τριφύλλι έπαιξε σε δώδεκα παιχνίδια κατά το τελευταίο πέρασμά του. Συνολικά έχει καταγράψει 536 συμμετοχές στο πρωτάθλημα (με Παναθηναϊκό και ΑΕΚ).

Στο γήπεδο της Λεωφόρου έδωσε και τον τελευταίο αγώνα της καριέρας του. Προς τιμήν του διεξήχθη φιλικός αγώνας στις 11 Νοεμβρίου του 1980 κόντρα στην Αυστραλία. Μάλιστα, στο ματς αυτό σκόραρε γεγονός που τον καθιστά τον μεγαλύτερο σε ηλικία παίκτη που σκόραρε ποτέ με τη φανέλα της Ελλάδας (38 ετών και 9 μηνών).

«Σαν ταυρομάχος»

Πριν ακόμα γίνει επαγγελματίας ποδοσφαιριστής, πριν ακόμα η Ελλάδα μάθει το όνομα Δομάζος, εκείνος έκανε μια ζωή που σπάνια συναντάς σε παιδί. Κοιμόταν στις 7 το απόγευμα και ξυπνούσε στις 9 το πρωί για να πάει για προπόνηση. Εκανε ζωή επαγγελματία, παρόλο που δεν ήταν επαγγελματίας. Δεν κάπνιζε, δεν έπινε. Δεν έπινε ούτε καφέ. Ακόμα και μετά το τέλος της καριέρας του, το ρόφημα που προτιμούσε ήταν η σοκολάτα. «Πρέπει να είσαι σωστός, η ζωή σου να είναι μετρημένη. Κάθε Κυριακή ο κόσμος έρχεται να σε δει και πρέπει να είσαι σωστός» συνήθιζε να λέει ο σπουδαίος Μίμης Δομάζος.

«Δεν είναι εύκολο το ποδόσφαιρο. Εγώ όλη την εβδομάδα προετοιμαζόμουν ποιος θα έρθει πάνω μου. Ενας θα είναι; Δύο; Οπως πάνε οι τορέρο στον ταύρο επάνω και του πετάνε τα βέλη για να τον εξασθενήσουν για να έρθει μετά ο ταυρομάχος για να σκοτώσει τον ταύρο, έτσι ήμουν κι εγώ. Ετρεχα, τον έφερνα όπου ήθελα τον παίκτη γιατί είχα πολλά πνευμόνια και δεν κουραζόμουν και μόλις τους έβλεπα έτοιμους τους κοροΐδευα. Ετσι ήμουν, σαν τον ταυρομάχο».

Κάπως έτσι προετοίμαζε το κορμί του, τα πόδια του (δεν φόρεσε ποτέ καλαμίδες, αλλά δεν τραυματίστηκε ποτέ σοβαρά), τον επόμενο αγώνα του. Ολα τα είχε προετοιμάσει από πριν. Για να ικανοποιεί τον κόσμο που πήγαινε να τον δει, εκείνον και τους συμπαίκτες του. Και κατάφερε να κάνει εκείνον τον κόσμο να μη λέει «πάμε να δούμε τον Παναθηναϊκό» αλλά «πάμε να δούμε τον Δομάζο με την παρέα του». Αξεπέραστος. Ασύγκριτος. Αθάνατος…