Boeing, ένας γίγαντας με τρεμάμενα πόδια

Οι δείκτες των χρηματιστηρίων και οι τιμές των μετοχών ανεβοκατεβαίνουν απότομα σε δύο κυρίως περιπτώσεις – αποκαλύπτοντας, σε αμφότερες, πολλά: αφενός, όταν εκδηλώνεται κύμα κερδοσκοπίας και, αφετέρου, όταν υπάρχουν ή αναμένονται σοβαρές ειδήσεις για κάποια από τις εισηγμένες εταιρείες.

Στην περίπτωση δε της Boeing, μιας από τις πλέον εμβληματικές επιχειρήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, όλα δείχνουν ότι ισχύει το δεύτερο, με αποτέλεσμα στο τέλος του 2024 να είναι ο μεγαλύτερος χαμένος ανάμεσα στους ομίλους που απαρτίζουν τον Dow Jones, της Νέας Υόρκης, καθώς είδε τη χρηματιστηριακή αξία του να υποχωρεί κατά 32% από τις αρχές του έτους – με τις απώλειες να αγγίζουν το 69% την τελευταία πενταετία, σηματοδοτώντας ένα καθοδικό σπιράλ.

Τίποτε από όλα αυτά δεν συνέβη τυχαία, φυσικά.

Ειδικά το 2023, άλλωστε, άρχισε και τελείωσε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο για την Boeing.

Στις 5 Ιανουαρίου, για του λόγου το αληθές, ο κόσμος της αεροπλοΐας και των εκατομμυρίων επιβατών της σοκαρίστηκε από την είδηση ότι ένα αεροσκάφος Boeing Max9 της Alaska Airlines έχασε μία από τις θύρες του λίγο μετά την απογείωση, προκαλώντας απότομη αποσυμπίεση στην καμπίνα και άμεσο κίνδυνο για τους 177 επιβαίνοντες σε αυτό.

Δύο ημέρες δε προτού το 2024 μάς αποχαιρετίσει, ένα Boeing 737-800 της Jeju Air προσγειώθηκε με την «κοιλιά» σε διεθνές αεροδρόμιο της Νότιας Κορέας, καθώς δεν άνοιξαν οι τροχοί του, με αποτέλεσμα να συντριβεί σε έναν τοίχο που (αδικαιολόγητα) βρισκόταν στο τέλος του διαδρόμου και να σκοτωθούν 175 επιβάτες και 4 μέλη του πληρώματος.

Τα δύο αυτά περιστατικά ήρθαν να θυμίσουν σε όλους τις δύο αλλεπάλληλες τραγωδίες που σημειώθηκαν το 2018 και το 2019, με διαφορά λίγων μηνών και με αρνητικούς πρωταγωνιστές αεροσκάφη του αμερικανικού αεροναυπηγικού ομίλου: Στο πρώτο, στις 29 Οκτωβρίου 2018, ένα σχεδόν καινούργιο Boeing Max8 συνετρίβη λίγο μετά την απογείωση στη θαλάσσια περιοχή έξω από την Ιάβα της Ινδονησίας, παρασέρνοντας στον θάνατο και τους 189 επιβαίνοντες. Και στο δεύτερο, στις 10 Μαρτίου 2019, ένα ίδιου τύπου αεροσκάφος κατέπεσε επίσης λίγο μετά την απογείωσή του στην Αιθιοπία, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους οι 157 επιβαίνοντες.

Ολα στον αέρα

Πρακτικά, λοιπόν, κάθε προσπάθεια που είχε ως τότε καταβάλει η Boeing προκειμένου να πείσει πως τα προβλήματα αντιμετωπίστηκαν, και μάλιστα με αποφασιστικό τρόπο, πήγε κυριολεκτικά στον… βρόντο.

Και αυτό, με τη σειρά του, οδηγεί ολοένα περισσότερους να αναρωτιούνται κατά πόσο το μέλλον της είναι βιώσιμο – έστω κι αν δεν πτόησε τους εργαζομένους, οι οποίοι έκλεισαν τα αφτιά στην κινδυνολογία της διοίκησης και, με μια μεγάλη απεργιακή κινητοποίηση που διήρκεσε σχεδόν έναν μήνα, σταμάτησαν τις γραμμές παραγωγής και διασφάλισαν σημαντικές αυξήσεις.

«Το νέο έτος θα είναι καθοριστικό για την Boeing, που καλείται να δείξει στους πελάτες, τους προμηθευτές, τους ερευνητές, τις ρυθμιστικές αρχές και τους ανταγωνιστές της ότι βρίσκεται όντως σε τροχιά ανάκαμψης» σημείωνε στα τέλη Δεκεμβρίου σχετική ανάλυση στο «Forbes», απηχώντας τις εκτιμήσεις των περισσοτέρων – και προβλέποντας, παράλληλα, ότι πρόκειται για ένα «εξαιρετικά δύσκολο καθήκον».

«Η Boeing μπορεί να μη βρίσκεται αντιμέτωπη με την απειλή της κατάρρευσης, όμως όσο αργεί να ξαναβάλει μπροστά τις μηχανές της τόσο πιο πίσω θα μένει στον ανταγωνισμό» σημείωνε από την πλευρά του ο «Economist» τον Σεπτέμβριο.

Αν σκεφτεί δε κανείς ότι τα δύο παραπάνω σχόλια έγιναν πριν από την τελευταία τραγωδία στη Νότια Κορέα, τότε εύκολα μπορεί να καταλήξει στο συμπέρασμα πως οι αναταράξεις είναι πλέον πολύ ισχυρές για την Boeing, τη νέα της διοίκηση, αλλά και την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ.

Ο νέος πρόεδρος, εξάλλου, ο οποίος αναλαμβάνει καθήκοντα στις 20 Ιανουαρίου, έχει εκλεγεί με το σύνθημα «Να κάνουμε πάλι μεγάλη την Αμερική», η υλοποίηση του οποίου περνά οπωσδήποτε μέσα και από την ευημερία των μεγάλων επιχειρηματικών της ομίλων. Συμπεριλαμβανομένης της Boeing.

H Airbus κερδίζει τη μάχη των αιθέρων

Τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Boeing, τόσο εξαιτίας των αλλεπάλληλων δυστυχημάτων όσο και με τους εργαζομένους, έχουν δώσει την ευκαιρία στην ευρωπαϊκή Airbus, που είναι και ο πιο σημαντικός ανταγωνιστής της σε παγκόσμιο επίπεδο, να διατηρήσει τα ηνία και να εδραιώσει την κυριαρχία της στους αιθέρες – όσον αφορά, βεβαίως, τα πολιτικά-εμπορικά αεροσκάφη.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία (βλ. σχετικό πίνακα), ως το τέλος Νοεμβρίου του περασμένου έτους ο αμερικανικός όμιλος είχε παραδώσει 318 αεροσκάφη, έναντι 528 για το σύνολο του 2023, κάτι που μεταφράζεται σε μείωση κατά πάνω από ένα τρίτο. Αντιθέτως, η Airbus – μια κοινοπραξία της γερμανο-γαλλικο-ισπανικής EADS και της βρετανικής BAE Systems – βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση, καθώς όλα δείχνουν ότι το 2024 έκλεισε με τις παραδόσεις να κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα, αν όχι λίγο παραπάνω σε σύγκριση με το 2023.

Ενδεικτική της τάσης που επικρατεί είναι η εικόνα που διαμορφώθηκε τον Νοέμβριο: Ενώ η Boeing κατάφερε να παραδώσει μόνο 13 καινούργια αεροσκάφη (εξαιτίας και της απεργίας των μηχανικών της), ο αντίστοιχος αριθμός για την Airbus διαμορφώθηκε στα 84, ανοίγοντας και άλλο την «ψαλίδα».

Αξίζει να σημειωθεί, άλλωστε, ότι το 2024 θα είναι το έκτο συνεχόμενο έτος που βρίσκει την Airbus να έχει περισσότερες παραδόσεις από την Boeing.

Αυτοί που πλήρωσαν τα… σπασμένα

Στα τέλη Μαρτίου, ο όμιλος της Boeing ανακοίνωσε μια σαρωτική αναδιάρθρωση της ηγεσίας του, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει την κρίση και να πείσει τις διεθνείς αγορές και το επιβατικό κοινό ότι οι κακές εποχές έχουν παρέλθει και σύντομα όλα θα θυμίζουν τους παλιούς, καλούς – και ασφαλείς – καιρούς.

Σε αυτό το φόντο, ανακοινώθηκε η απομάκρυνση του Ντέιβ Κάλουν από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, την οποία κατείχε από το 2019, όπως επίσης του προέδρου της, Λάρι Κέλνερ και του Σταν Ντιλ, ο οποίος ήταν ως τότε επικεφαλής του τμήματος παραγωγής εμπορικών και πολιτικών αεροσκαφών.

«Τα μάτια του κόσμου είναι στραμμένα πάνω μας και είμαι βέβαιος ότι από αυτή τη δοκιμασία θα βγούμε ως μια καλύτερη εταιρεία, αξιοποιώντας όλα τα διδάγματα που αποκομίσαμε τα τελευταία χρόνια, στην προσπάθεια που καταβάλλαμε για να ανοικοδομήσουμε την Boeing», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Κάλουν στην αποχαιρετιστήρια επιστολή του προς τους εργαζόμενους. Αναγνωρίζοντας, παράλληλα, ότι το παρ’ ολίγον μοιραίο περιστατικό που σημειώθηκε στις 5 Ιανουαρίου στην πτήση της Alaska Airlines υπήρξε ένα «κατακλυσμιαίο γεγονός» για τον όμιλο.