Ντουμπράβκα Σουίτσα: «Η Ελλάδα θα παίξει σημαντικό ρόλο στις ενεργειακές διαδρομές»

Η ΕΕ ετοιμάζει νέο Σύμφωνο για τη Μεσόγειο με στόχο την προώθηση ενισχυμένης αμοιβαία επωφελούς περιφερειακής συνεργασίας με τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής δηλώνει στην συνέντευξή της στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» η Ντουμπράβκα Σουίτσα, επίτροπος Μεσογείου.

Η πρώτη επικεφαλής στο νέο αυτό χαρτοφυλάκιο της Κομισιόν επισημαίνει επίσης ότι στη Συρία μια ειρηνική μετάβαση πρέπει να προστατεύει όλες τις μειονότητες, ιδίως τους χριστιανούς, και πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για μια ασφαλή και αξιοπρεπή επιστροφή των προσφύγων.

Πότε να περιμένουμε ένα νέο Σύμφωνο για τη Μεσόγειο, τι θα βρίσκεται στο επίκεντρο;

Εχω ήδη αρχίσει να επεξεργάζομαι ένα νέο Σύμφωνο για τη Μεσόγειο, στο οποίο θα συμμετέχουν όλες οι χώρες εταίροι της Νότιας Γειτονίας και θα αποτελεί ομπρέλα για πρωτοβουλίες και συνεργασία τόσο σε διμερές όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.

Θα υποστηρίξει τη δημιουργία μιας «σύμπραξης μεταξύ ίσων» μέσω της προώθησης ενισχυμένης περιφερειακής συνεργασίας και διαλόγου με επίκεντρο βασικά θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.

Σε αυτό το πλαίσιο, θα διασφαλίσω ότι οι αξίες και οι αρχές της ΕΕ βρίσκονται στο επίκεντρο της συνεργασίας μας με την περιοχή. Θα παρουσιάσω το Σύμφωνο το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους.

Η πολιτική και η οικονομική συνεργασία θα συμβαδίσουν. Το πρώτο μέρος του επόμενου έτους θα είναι αφιερωμένο στη διαβούλευση με όλους τους ενδιαφερόμενους εταίρους και φορείς. Για αυτό θα ταξιδέψω πολύ στην περιοχή. Θα έχω διαβουλεύσεις με εταίρους σε κυβερνητικό και τοπικό επίπεδο και θα συνεργαστώ με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως ο ιδιωτικός τομέας και η κοινωνία των πολιτών.

Η ΕΕ σκοπεύει να είναι παίκτης στην περιοχή, όχι απλώς πληρωτής. Το Σύμφωνο για τη Μεσόγειο θα είναι αμοιβαία επωφελές.

Για παράδειγμα, η ενισχυμένη συνεργασία σε έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα είναι επωφελής για τους πολίτες και στις δύο πλευρές της Μεσογείου. Μεσοπρόθεσμα, αυτό μπορεί να συμβάλει στη σταθερή μείωση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην Ευρώπη.

Ποια είναι τα θέματα που σας απασχολούν περισσότερο με τη Συρία;

Η εντολή μου καλύπτει την περιοχή της Νότιας Γειτονιάς, που περιλαμβάνει τη Συρία και ορισμένες χώρες που φιλοξενούν σύρους πρόσφυγες. Αυτό συνεπάγεται επίσης επίβλεψη των οικονομικών πόρων για την υποστήριξη αυτών των προσφύγων.

Η πολυαναμενόμενη πτώση του καθεστώτος Ασαντ σηματοδοτεί μια ιστορική στιγμή για τη Συρία, την περιοχή και ολόκληρο τον κόσμο. Ωστόσο, δεν είναι χωρίς κινδύνους και συνεπάγεται σημαντικές προκλήσεις.

Είναι επιτακτική ανάγκη όλοι οι ενδιαφερόμενοι να υποστηρίξουν μια διαδικασία οικοδόμησης κράτους χωρίς αποκλεισμούς, με πρωτοστατούντες τους ίδιους τους Σύρους, διασφαλίζοντας την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και την απόρριψη κάθε μορφής εξτρεμισμού και εξωτερικής παρέμβασης. Η ειρηνική και χωρίς αποκλεισμούς μετάβαση πρέπει να γίνει στο πνεύμα της απόφασης 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και σύμφωνα με τη βούληση του συριακού λαού. Η μετάβαση πρέπει να προστατεύει όλες τις μειονότητες, ιδίως τους χριστιανούς, και πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για μια ασφαλή και αξιοπρεπή επιστροφή των προσφύγων. Η ΕΕ είναι έτοιμη να υποστηρίξει τη μετάβαση και δεν ξεκινάμε από το μηδέν.

Ως ο μεγαλύτερος δωρητής είναι έτοιμη να αναλάβει ηγετικό ρόλο εντείνοντας την υποστήριξή της στους Σύρους. Τα τελευταία 14 χρόνια, η ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν συνεισφέρει περισσότερα από 33,3 δισ. ευρώ σε ανθρωπιστική, αναπτυξιακή, οικονομική και σταθεροποιητική βοήθεια. Θα εργαστώ σε αυτό ακριβώς. Για τη δημιουργία οικονομικών συνθηκών για σταθερότητα και ευημερία του συριακού λαού.

Στην ακρόασή σας στο Ευρωκοινοβούλιο είπατε ότι η ΕΕ θα υπογράψει περιεκτικές συμφωνίες με τα κράτη της Β. Αφρικής, της Μέσης Ανατολής, των χωρών του Κόλπου. Η μετανάστευση και ειδικά οι επιστροφές θα είναι μέρος αυτών;

Η περιοχή αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Συγκρούσεις, δημογραφικές και κλιματικές κρίσεις, αδύναμες οικονομικές επιδόσεις και κοινωνικές ανισότητες, παγκόσμιο ανταγωνισμό για επιρροή και πόρους, καθώς και επικίνδυνες διαδρομές διακινητών μεταναστών.

Θα δημιουργήσω μια κοινή και ανθρωποκεντρική ατζέντα. Η ενίσχυση και η ανάπτυξη περαιτέρω εξατομικευμένων εταιρικών σχέσεων με τους εταίρους μας στην περιοχή θα είναι επίσης απαραίτητη για τη μεγιστοποίηση της συλλογικής επιρροής της ΕΕ.

Θα διασφαλίσω ότι οι συνεργασίες μας θα θέτουν έχουν επίσης ως αναπόσπαστο μέρος τους τις εξωτερικές πτυχές της μεταναστευτικής μας πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της παροχής στήριξης στον τομέα της διαχείρισης των συνόρων και της συνεργασίας για την καταπολέμηση της διακίνησης μεταναστών, παρέχοντας παράλληλα ασφαλείς και νόμιμες οδούς.

Θα συνεργαστώ επίσης με τις χώρες του Κόλπου με τις οποίες η ΕΕ μοιράζεται πολλά συμφέροντα στη Μεσόγειο, όπως η ανάγκη για σταθερότητα και η προώθηση του εμπορίου και της συνεργασίας σε αναπτυξιακούς τομείς, όπως η πράσινη ενέργεια και η καθαρή τεχνολογία.

Η επόμενη συμφωνία θα είναι με την Ιορδανία;

Η Ιορδανία είναι ένας από τους στενότερους εταίρους μας και μια άγκυρα σταθερότητας στη Μέση Ανατολή. Θέλουμε να ενισχύσουμε περαιτέρω αυτή την προνομιακή σχέση και εργαζόμαστε για μια εταιρική σχέση που βασίζεται σε τομείς αμοιβαίων συμφερόντων.

Ο βασιλιάς Αμπντάλα ΙΙ θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες στις αρχές του 2025 για την έναρξη αυτής της στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ ΕΕ και Ιορδανίας.

Τι ρόλο βλέπετε να διαδραματίσει η Ελλάδα στις προτεραιότητες της ΕΕ στη Μεσόγειο;

Η Ελλάδα είναι σημαντικός παράγοντας στην περιοχή. Η πρώτη μου συνάντηση ως επιτρόπου για τη Μεσόγειο ήταν με τον ΥΠΕΞ Γιώργο Γεραπετρίτη. Είναι πολύ σημαντικό για μένα να λάβω υπόψη την ελληνική προοπτική όταν σχεδιάζω αυτές τις συνεργασίες.

Η Ελλάδα έχει να παίξει σημαντικό ρόλο στις μελλοντικές ενεργειακές διαδρομές. Υπάρχει μια σειρά από πολύ σημαντικά έργα μεταξύ της Ελλάδας και των χωρών της Μεσογείου, για παράδειγμα η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου, το λεγόμενο GREGY, και το IMEC, ο Οικονομικός Διάδρομος της Μέσης Ανατολής της Ινδίας.

Πώς θα προσεγγίσετε την Τουρκία;

Η Τουρκία είναι υποψήφια χώρα, αλλά και μεσογειακή χώρα.

Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στις περιφερειακές εξελίξεις και είμαστε σε συνεχή επαφή μαζί τους.

Αποτελεί επίσης σημαντικό εταίρο για την ΕΕ, ιδίως στη μετανάστευση και την ασφάλεια.

Η πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης, η καταπολέμηση της διακίνησης προσώπων και η διαχείριση των συνόρων είναι καθοριστικής σημασίας στη σχέση μας με την Τουρκία. Σε αυτό το πλαίσιο, η επανέναρξη των επιστροφών από τα ελληνικά νησιά είναι ένα θέμα που εγείρουμε τακτικά με τις τουρκικές αρχές.