Η ασπιρίνη, ασπίδα κατά του καρκίνου

Η τακτική λήψη ασπιρίνης θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου σε άτομα που έχουν υιοθετήσει, παρά τις αντίθετες επιστημονικές συστάσεις, έναν πιο ανθυγιεινό τρόπο ζωής.

Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει πρόσφατη έρευνα της Σχολής Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ και συνεργαζόμενων ιδρυμάτων, ανοίγοντας ένα νέο παράθυρο στην πρόληψη έναντι μιας ασθένειας που αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια.

Είναι ενδεικτικό ότι στις ΗΠΑ ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι η δεύτερη αιτία θανάτου.

Σύμφωνα πάλι με το ευρωπαϊκό σύστημα ενημέρωσης για τον καρκίνο (ECIS) εκτιμάται πως το 2022 στην Ευρώπη υπήρξαν 361.986 νέες διαγνώσεις, αριθμός που αντιστοιχεί στο 13% επί του συνόλου των νέων περιπτώσεων καρκίνου.

Επιπρόσθετα, την ίδια χρονιά υπολογίζεται πως σημειώθηκαν 161.182 θάνατοι (12% επί του συνόλου των θανάτων λόγω καρκίνου).

Ακόμη πιο ανησυχητικά όμως είναι τα ευρήματα που δείχνουν πως οι νεότεροι δεν είναι αλώβητοι.

Ενδεικτικά αναφέρεται έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2019 στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Gut» και έδειξε ότι σταδιακά μειώνεται η ηλικία των ασθενών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του παχέος εντέρου.

Αναλυτικότερα, οι επιστήμονες ανέλυσαν δεδομένα για 143,7 εκατ. άτομα ηλικίας 20-49 ετών από 20 ευρωπαϊκές χώρες, διαπιστώνοντας ότι ενώ καταγράφεται μείωση στα περιστατικά καρκίνου του παχέος εντέρου που αφορούν άτομα 50+, η τάση είναι αναλόγως αντίστροφη για τους νεότερους.

Μάλιστα, από τα ίδια στοιχεία προκύπτει πως η επίπτωση αυξήθηκε κατά 7,9% ετησίως μεταξύ των ατόμων ηλικίας 20-29 ετών από το 2004 έως το 2016.

Η αύξηση στην ηλικιακή ομάδα 30-39 ετών ήταν 4,9% ετησίως κατά την ίδια περίοδο, ενώ η αύξηση στην ηλικιακή ομάδα 40-49 ετών ήταν 1,6% ετησίως από το 2004 και για τα επόμενα 12 χρόνια.

Αναφορικά δε με τη χώρα μας υπολογίζεται ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου αντιπροσωπεύει το 12% όλων των διαγνώσεων καρκίνου – περισσότερες δηλαδή από 4.300 νέες διαγνώσεις ετησίως, ενώ αποτελεί εντός των συνόρων την 3η αιτία θανάτου από καρκίνο.

Εξού και για πρώτη φορά τρέχει ένα στοχευμένο και δωρεάν πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου.

Ο ρόλος του φαρμάκου.

Στη νέα αυτή μελέτη, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην έγκριτη ιατρική επιθεώρηση «JAMA», ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα 30 ετών που είχαν συγκεντρωθεί και αφορούσαν περισσότερους από 100.000 συμμετέχοντες.

Και αυτό που προέκυψε είναι ότι από εκείνα τα άτομα που ακολουθούν έναν τρόπο ζωής που είναι γνωστό ότι σχετίζεται με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου – π.χ. είναι καπνιστές, καταναλώνουν συχνά αλκοόλ, δεν κάνουν υγιεινή διατροφή ή/και δεν γυμνάζονται –, όσοι λάμβαναν τακτικά ασπιρίνη διέτρεχαν κατά ένα τρίτο χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου.

«Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν πολύ συγκεκριμένοι παράγοντες που θέτουν τους ανθρώπους σε κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου.

Και νομίζω ότι η έρευνα αυτή αποτελεί μία πρώτη απόδειξη ότι υπάρχει η δυνατότητα να βοηθήσουμε στην αναστροφή ορισμένων από αυτούς τους παράγοντες.

Και ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω ενός φθηνού και καθιερωμένου φαρμάκου, όπως η ασπιρίνη» είχε δηλώσει μεταξύ άλλων o επικεφαλής της ίδιας μελέτης και καθηγητής στο Τμήμα Ανοσολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων στο Χάρβαρντ, Andrew Chan.

Χαμηλότερα ποσοστά.

Για την ιστορία πάντως είναι σημαντικό να επισημανθεί πως τα ευρήματα αυτά δεν προκαλούν έκπληξη στην επιστημονική κοινότητα, καθώς ήδη υπήρχαν σχετικές ενδείξεις.

Επιδημιολογικά, άρχισε για πρώτη φορά να μελετάται η πιθανότητα η ασπιρίνη να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου τη δεκαετία του 1980, αφού παρατήρησαν ότι οι ασθενείς με αρθρίτιδα που έπαιρναν ασπιρίνη φαινόταν να έχουν χαμηλότερα ποσοστά καρκίνου.

Στις αρχές της δεκαετίας, εμφανίστηκαν οι πρώτες τυχαιοποιημένες μελέτες που συνέκριναν τα ποσοστά καρκίνου σε άτομα που τους χορηγήθηκε ασπιρίνη με αυτά που τους χορηγήθηκε εικονικό φάρμακο – συμπεριλαμβανομένης μιας πρωτοποριακής μελέτης που έδειξε ότι τα άτομα που λάμβαναν ασπιρίνη είχαν χαμηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν προκαρκινικούς πολύποδες του παχέος εντέρου.

Επίσης το 2016, στις ΗΠΑ, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων πρόληψης ασθενειών που διορίστηκε από το υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των ΗΠΑ συνέστησε σε ορισμένους ασθενείς ηλικίας μεταξύ 50 και 59 ετών να λαμβάνουν τακτικά ασπιρίνη για την πρόληψη τόσο της καρδιοπάθειας όσο και του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Το 2022, ωστόσο, ο οργανισμός ανέτρεψε αυτή τη σύσταση εν μέσω ανησυχιών για παρενέργειες, όπως η αιμορραγία.