Εχθρός εντός των πυλών

^«Ο Βίκτορ Oρμπαν είναι ένας από τους πιο δυναμικούς ηγέτες στον κόσμο» (10 Οκτωβρίου). «Ο Βίκτορ Oρμπαν είναι ένας άνθρωπος ισχυρός και ευφυής» (6 Οκτωβρίου). «Ο Βίκτορ Oρμπαν είπε πως αν επιστρέψει ο Τραμπ, δεν θα υπάρχει πια πόλεμος» (2 Οκτωβρίου). Κάθε φορά που μιλάει για εξωτερική πολιτική στις προεκλογικές του συγκεντρώσεις, μια αναφορά έρχεται αναπόφευκτα στο μυαλό του Ντόναλντ Τραμπ: το όνομα του ούγγρου εθνολαϊκιστή πρωθυπουργού.

Ηγέτης μιας μικρής χώρας που οι περισσότεροι Αμερικανοί θα δυσκολεύονταν να εντοπίσουν στον χάρτη, ο Βίκτορ Oρμπαν έχει γίνει η γεωπολιτική πυξίδα του Ρεπουμπλικανού υποψήφιου προέδρου. Είχε μάλιστα την τιμή να αναφέρει δις το όνομά του ο Τραμπ στη διάρκεια του μοναδικού ντιμπέιτ που δέχθηκε με τη Δημοκρατική του αντίπαλο, την Κάμαλα Χάρις, στις 10 Σεπτεμβρίου. Και ο ίδιος ο Oρμπαν, όμως, αρέσκεται να δηλώνει πως «θα ανοίξει πολλά μπουκάλια σαμπάνιας αν επιστρέψει ο Τραμπ», πεπεισμένος ότι θα μπορούσε να αποκαταστήσει την ειρήνη στην Ουκρανία «μέσα σε είκοσι τέσσερις ώρες». Αν ήμασταν απλοί παρατηρητές, θα λέγαμε πως το θέαμα, το πώς κατάφερε ο Oρμπαν να αναγάγει τη χώρα του σε απεσταλμένο ανάμεσα στον Τραμπ και τον Πούτιν, είναι συναρπαστικό.

Γιατί, φυσικά, η εγγύτητα ανάμεσα στον Oρμπαν και τον Τραμπ ξεπερνά κατά πολύ τις κολακείες που ανταλλάσσουν τακτικά δημοσίως οι δυο τους. Oπως σημειώνει στη «Monde» ο αμερικανός δημοσιογράφος Τζέικομπ Χέιλμπραν, συγγραφέας του βιβλίου «Η Αμερική τελευταία. Το εκατονταετές ειδύλλιο της Δεξιάς με ξένους δικτάτορες», η ουγγρική κυβέρνηση έχει γίνει πρότυπο για τους συντηρητικούς που θέλουν να εγκαθιδρύσουν μια απολυταρχία στις ΗΠΑ. Οικτίροντας τον αυτοσχεδιασμό που σημάδευσε τη θητεία Τραμπ, πολλοί ακόλουθοί του εκστασιάζονται με το πώς έχει καταφέρει να διατηρήσει ο Ορμπαν την εξουσία στην κεντροευρωπαϊκή του χώρα χωρίς διακοπή από το 2010.

Οι παροικούντες το Μαρ-α-Λάγκο, μάλιστα, λένε πως ο Ορμπαν έχει κυριολεκτικά διεισδύσει στην προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ, βοηθώντας τον να σχεδιάσει την κυβερνητική του πολιτική.

Αναφέρονται πρωτίστως στο Πρότζεκτ 2025, το πρόγραμμα των 900 σελίδων που ετοίμασε η συντηρητική δεξαμενή σκέψης Heritage Foundation για μια μελλοντική κυβέρνηση Τραμπ, ώστε να έχει έτοιμο έναν οδικό χάρτη μετατροπής των ΗΠΑ σε απολυταρχικό κράτος, θέτοντας μεταξύ άλλων όλους τους τομείς της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων του υπουργείου Δικαιοσύνης και του FBI, υπό άμεσο προεδρικό έλεγχο. Ορισμένα κομμάτια του σχεδίου αυτού, λένε εκείνοι που το έχουν μελετήσει, είναι άμεσα εμπνευσμένα από την Ουγγαρία του Ορμπαν. Ο Τραμπ, βέβαια, αρνείται κάθε σχέση, είναι υπερβολικά ακραίο, ακόμα και για τον ίδιο, το Πρότζεκτ 2025 για να το υπερασπιστεί δημοσίως. Γεγονός παραμένει πως ο πρόεδρος του Heritage Foundation, ο Κέβιν Ρόμπερτς, παρασημοφορήθηκε αρχές Οκτωβρίου με το ουγγρικό Τάγμα της Αξίας. «Η σύγχρονη Ουγγαρία δεν είναι απλώς ένα μοντέλο συντηρητικής διακυβέρνησης, είναι ΤΟ μοντέλο» είχε δηλώσει κατά τη διάρκεια μιας από τις επισκέψεις του στη Βουδαπέστη το 2022.

Ηδη γνωστός για τη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας της Μαρίν Λεπέν το 2022 στη Γαλλία και, πιο πρόσφατα, του ακροδεξιού κόμματος Vox στην Ισπανία από τράπεζα που ανήκει σε κοντινό του πρόσωπο, ο Ορμπαν κατάφερε επίσης να θέσει σε εφαρμογή μια εξαιρετικά αποτελεσματική εκστρατεία επιρροής για τη διάδοση των ιδεών του στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Χρησιμοποιώντας χρήματα των ούγγρων φορολογουμένων, έχει δημιουργήσει ένα ολόκληρο οικοσύστημα δεξαμενών σκέψης στις όχθες του Δούναβη, στρατολογώντας και προσκαλώντας αμερικανούς συντηρητικούς, κατά κανόνα έναντι αδράς αμοιβής, ώστε εκείνος να τους παρουσιάσει τη χώρα του και εκείνοι με τη σειρά τους να τη διαφημίσουν στα πέρατα των ΗΠΑ.

Είναι το Ινστιτούτο του Δούναβη, δίπλα στο πρωθυπουργικό μέγαρο: μαζί με το Heritage Foundation συνδιοργάνωσαν τον Σεπτέμβριο σε ξενοδοχείο της Βουδαπέστης την τρίτη τους «γεωπολιτική σύνοδο κορυφής», όπου συντηρητικοί από όλο τον αγγλοσαξονικό κόσμο – σχεδόν αποκλειστικά άνδρες που πληρώθηκαν έως και 90.000 ευρώ προκειμένου να μιλήσουν – εξέφρασαν την ελπίδα τους να κερδίσει ο Τραμπ. Είναι και το Mathias Cornivus Collegium, κάτι μεταξύ πανεπιστημίου και δεξαμενής σκέψης: χάρη στη γενναιόδωρη «προίκα» του, η οποία περιλαμβάνει το 10% των μετοχών της εθνικής εταιρείας ενέργειας MOL, έχει ανοίξει γραφεία στις Βρυξέλλες και στη Βιέννη και χρηματοδοτεί ερευνητικές υποτροφίες και συνέδρια για συντηρητικούς από όλο τον κόσμο, αρχής γενομένης από τους Αμερικανούς.

Μέρος του ίδιου πρότζεκτ είναι όλα, και το φλερτ του Ορμπαν με τον Τραμπ, και το ταξίδι που έκανε τον Ιούλιο ο ούγγρος πρωθυπουργός για να δει τον Πούτιν στη Μόσχα, και η επίσκεψη που πραγματοποίησε αρχές της εβδομάδας στην Τιφλίδα προκειμένου να συγχαρεί το φιλορωσικό Γεωργιανό Ονειρο για μια υποτιθέμενη εκλογική νίκη που κανείς άλλος στην ΕΕ δεν αναγνωρίζει, και η χθεσινή ομιλία του ούγγρου υπουργού Εξωτερικών Πίτερ Σίγιαρτο σε μια διάσκεψη για την ασφάλεια στη Λευκορωσία. Δεν είναι δύσκολο να το δει κανείς, ούτε να καταλάβει πόσο επικίνδυνος είναι αυτός ο «εχθρός εντός των πυλών», για να χρησιμοποιήσουμε την τραμπική ορολογία. Δύσκολο είναι να καταλάβει πώς και γιατί είναι τόσο ανήμπορη η ΕΕ να αμυνθεί.