Η Κομισιόν της Ούρσουλα και ο «θρόνος» που τρίζει
Η αποκρυπτογράφηση της νέας (και σαφώς πιο δεξιάς) Ευρωπαϊκής Επιτροπής οδηγεί στο εξής απλό συμπέρασμα: ότι δεν φέρει απλώς τη σφραγίδα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αλλά της ανήκει σχεδόν ολοκληρωτικά! «Καθώς έδινε στη δημοσιότητα τα ονόματα και τις αρμοδιότητες των 26 επιτρόπων, ένα πράγμα κατέστη αυτομάτως σαφές: ότι θα ασκούσε απεριόριστο έλεγχο στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης (…) Η άλωση της εξουσίας ολοκληρώθηκε», ανέφερε χαρακτηριστικά ανάλυση στο Politico. Υπό έναν τίτλο, μάλιστα, που δεν αφήνει πολλά περιθώρια παρερμηνειών, καθώς διαπιστώνει ότι η γερμανίδα πολιτικός, ενόψει της δεύτερης θητείας της, «από βασίλισσα γίνεται αυτοκράτειρα».
Είναι μάλλον προφανές, λοιπόν, ότι η Φον ντερ Λάιεν, η οποία αμφισβητήθηκε έντονα από πολλούς ακόμη και από το εσωτερικό της πολιτικής της ομάδας, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος – το οποίο πάντως αποζημίωσε, καθώς από τις τάξεις του προέρχονται 14 από τους νέους επιτρόπους –, κατάφερε όχι απλώς να ξεπεράσει τους σκοπέλους, αλλά και να βγει ενισχυμένη. Αφαιρώντας δε εκβιαστικά (και απροσδόκητα εύκολα) από το «κάδρο» τον πιο επικίνδυνο από τους αντιπάλους της, τον Γάλλο Τιερί Μπρετόν, μπορεί να αισθάνεται σίγουρη ότι δύσκολα θα υπάρξει κάποιος ή κάποια που θα την αμφισβητήσει ευθέως. Τουλάχιστον για το πρώτο διάστημα και εφόσον δεν υποπέσει σε ατόπημα ολκής.
Εκτός των άλλων, η πρόεδρος της Κομισιόν επεδίωξε και κατάφερε να διαμορφώσει το πλαίσιο της δράσης των επιτρόπων με τέτοιο τρόπο (και με εσκεμμένη ασάφεια) που της επιτρέπει να παίξει το γνωστό παιχνίδι του «διαίρει και βασίλευε». Πράγματι, εάν προσέξει κανείς με προσοχή τους «τίτλους» που έχει αποδώσει στον καθένα και την καθεμία, εύκολα θα συνειδητοποιήσει ότι στα καίρια μέτωπα – όπως της οικονομίας, της τεχνολογίας, της πράσινης μετάβασης κ.λπ. – υπάρχει σαφής αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων. Κάτι που σημαίνει ότι, στην πράξη, στο προνόμιο της διαμόρφωσης των ισορροπιών ο τελευταίος λόγος θα ανήκει στην ίδια.
Ετσι, όλα δείχνουν πως στη διάρκεια της επόμενης πενταετίας η Φον ντερ Λάιεν θα δει τα φώτα της δημοσιότητας να συγκεντρώνονται πάνω της σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι κατά την πρώτη της θητεία. Οι πάντες διαπιστώνουν, εξάλλου, ότι την ίδια στιγμή λείπει από την Ευρώπη η αδιαμφισβήτητα ηγετική μορφή (όπως ήταν η Ανγκελα Μέρκελ, που την έστειλε στις Βρυξέλλες και στο συγκεκριμένο πόστο), προς την οποία θα στρέφονταν οι πάντες στις κρίσιμες στιγμές: ο Ολαφ Σολτς αμφισβητείται ευθέως και όλα δείχνουν ότι είναι καγκελάριος υπό προθεσμία, ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν είναι αποδυναμωμένος και βλέπει και τη δική του θέση στην Ευρώπη να υποβαθμίζεται.
Η «μάχη» στην Ευρωβουλή. Ως εδώ όλα καλά, λοιπόν, με το σχέδιο που κατέστρωσε και υπηρέτησε η Φον ντερ Λάιεν να έχει αποδώσει περίφημα. Μόνο που η συνέχεια δεν προμηνύεται ούτε απλή ούτε εύκολη. Κι αυτό διότι με βάση το οργανόγραμμα της ΕΕ οι καθοριστικές αποφάσεις εξακολουθούν να μη λαμβάνονται από την Κομισιόν ή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά από τους ηγέτες των «27». Εκεί όπου, όπως αποδεικνύεται με κάθε ευκαιρία, οι αντιθέσεις είναι πολλές και συχνά αποδεικνύονται αγεφύρωτες.
Είναι κάτι, άλλωστε, που συνέβη δύο φορές τις τελευταίες μέρες: αφενός, με αφορμή την έκθεση του Μάριο Ντράγκι και την πρότασή του για έναν «κουμπαρά» 800 δισ. ετησίως προκειμένου η Ευρώπη να μη χάσει την «κούρσα» απέναντι σε Ηνωμένες Πολιτείες και Κίνα – την οποία το Βερολίνο (και όχι μόνο) έσπευσε να απορρίψει άμεσα. Και αφετέρου, στην περίπτωση του Μεταναστευτικού και του ασύλου (που αποδεικνύεται προνομιακό πεδίο για την Ακροδεξιά), τόσο με την απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να επιβάλει μονομερώς ελέγχους στα σύνορά της όσο και με το αίτημα της Ολλανδίας να εξαιρεθεί από κάθε μελλοντική ρύθμιση σε επίπεδο ΕΕ.
Τι σημαίνουν τα παραπάνω; Πολύ απλά, ότι παρά τη φαινομενική παντοδυναμία της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενδέχεται να εκτεθεί ανεπανόρθωτα. Σε μια τέτοια δε περίπτωση, θα έρθουν εκ νέου στην επιφάνεια οι (τρανταχτές) αδυναμίες της, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Το σίγουρο είναι πως πολλά μέλη της Ευρωβουλής θεωρούν πως… κάτι της χρωστούν μετά την ψηφοφορία του Ιουνίου, όταν έλαβε την εντολή με 401 ψήφους υπέρ, σε σύνολο 719 βουλευτών. Γι’ αυτό και θα επιδιώξουν να την «κοντύνουν» κατά τη διαδικασία «ανάκρισης» των 26 εν αναμονή επιτρόπων και την τελική ψηφοφορία. Ηδη, σύμφωνα με πληροφορίες, ορισμένοι από τους υποψήφιους έχουν ήδη στοχοποιηθεί – ανάμεσά τους ο Ιταλός Ραφαέλε Φίτο, που φέρει τη «ρετσινιά» του ακροδεξιού.