Πού σπουδάζουν οι Ελληνες στο εξωτερικό

Σε βασικό ακαδημαϊκό… σταθμό για τους έλληνες φοιτητές έχει μετατραπεί η Ολλανδία, αποτελώντας πλέον μια από τις πιο δημοφιλείς επιλογές για σπουδές στο εξωτερικό.

Η «γεωγραφία» των ελλήνων φοιτητών σε ξένα πανεπιστήμια έχει αλλάξει σημαντικά μετά τις κατακλυσμιαίες αλλαγές που επέφερε το Brexit. Η άλλοτε ανθηρή ελληνική κοινότητα της Μεγάλης Βρετανίας, που αριθμούσε περίπου 11.500 φοιτητές, έχει πλέον αποδεκατιστεί και νέοι προορισμοί έχουν ανέβει ψηλά στις προτιμήσεις των υποψηφίων.

Οπως επισημαίνουν οι ειδικοί, εκτός από την Ολλανδία, για την οποία καταγράφεται αυξανόμενη ζήτηση, αξιοσημείωτη είναι και η «επιστροφή» προς τις βαλκανικές χώρες, κυρίως τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, ειδικά για φοιτητές από τη Βόρεια Ελλάδα. Κλασικοί προορισμοί παραμένουν η Γερμανία και η Κύπρος. Παρ’ όλ’ αυτά, φέτος αρκετοί μαθητές που ενδιαφέρονται για σπουδές στο εξωτερικό τηρούν «στάση αναμονής» περιμένοντας να δουν πώς θα διαμορφωθεί το τοπίο με τα μη κρατικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα.

Το 2023 υποβλήθηκαν στον ΔΟΑΤΑΠ 8.517 αιτήσεις Ελλήνων για αναγνώριση τίτλου σπουδών από το εξωτερικό, όμως ο πραγματικός αριθμός των φοιτητών από την Ελλάδα που σπουδάζουν σε ξένα πανεπιστήμια θεωρείται αρκετά ψηλότερος. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του ΟΑΣΑ, οι έλληνες φοιτητές στο εξωτερικό υπολογίζονται σε περίπου 40.000, με τη συντριπτική πλειονότητά τους να παρακολουθεί μεταπτυχιακές και όχι προπτυχιακές σπουδές.

Προσιτά δίδακτρα

Οπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο δρ Χρήστος Ταουσάνης, σύμβουλος σταδιοδρομίας, η μεγάλη μεταστροφή προς την Ολλανδία οφείλεται σε μια «δυναμική επικοινωνιακή πολιτική που ακολούθησε η χώρα στο θέμα αυτό μετά το Brexit». Μετά τις αλλαγές που προέκυψαν στην αγορά της Μεγάλης Βρετανίας, η Ολλανδία ενέταξε πολλά αγγλόφωνα προγράμματα στα πανεπιστήμια της, στο Αμστερνταμ, στην Ντελφτ, στην Ουτρέχτη και αλλού, με προσιτά δίδακτρα.

«Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το πιο μοντέρνο lifestyle που προσφέρει η χώρα και με ένα κόστος ζωής λίγο υψηλότερο από αυτό την Ελλάδας, δημιούργησε ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον». Κάπως έτσι και ενώ μέχρι το 2021 οι έλληνες φοιτητές στην Ολλανδία ήταν, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, περίπου 2.500-3.000, την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά εκτοξεύθηκαν στις περίπου 4.500, τάση που δείχνει να παγιώνεται.

«Το ρεύμα προς την Ολλανδία δεν πηγάζει μόνο από τη χώρα μας αλλά και από άλλα κράτη, με αποτέλεσμα να έχει προκύψει ένα τεράστιο στεγαστικό πρόβλημα που δυσκολεύει την εύρεση κατοικίας για τους υποψήφιους φοιτητές. Πλέον αναμένεται η λήψη μέτρων από το ολλανδικό υπουργείο Παιδείας. Μεταξύ άλλων εξετάζεται η θέσπιση ποσόστωσης για τους αλλοδαπούς φοιτητές αλλά και η ενίσχυση των φοιτητικών εστιών» λέει ο δρ Ταουσάνης.

Ο ίδιος εξηγεί πως την τρέχουσα ακαδημαϊκή χρονιά έχει αναβιώσει το ενδιαφέρον και για σπουδές στη Βουλγαρία, ειδικά για φοιτητές από τη Βόρεια Ελλάδα, σε προπτυχιακές σπουδές Υγείας.

Η ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η γεωγραφική της εγγύτητα με τη Βόρεια Ελλάδα και τα χαμηλά κόστη διαβίωσης αποτελούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματά της έναντι άλλων προορισμών. Ελληνες φοιτητές εξακολουθούν να κατευθύνονται – πιο στοχευμένα όμως – στη Γερμανία, κυρίως για κλασικές σπουδές σε παραδοσιακά πανεπιστήμια, όπως αυτό της Χαϊδελβέργης, αλλά και για τις πολυτεχνικές σχολές της χώρας. Μικρότερος είναι ο αριθμός όσων μεταβαίνουν στην Ιταλία για σπουδές, με τα πιο πρόσφατα στοιχεία να κάνουν λόγο για περίπου 1.500 έλληνες φοιτητές.

20.000 φοιτητές στην Κύπρο

Ο μεγαλύτερος αριθμός ελλήνων φοιτητών στο εξωτερικό εντοπίζεται στην Κύπρο, όπου σπουδάζουν κατά προσέγγιση 20.000 έλληνες φοιτητές, ενώ σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ την ακαδημαϊκή περίοδο 2020-2021 τις ΗΠΑ είχαν επιλέξει ως τόπο φοίτησης περίπου 2.500 φοιτητές.  Τέλος, μια ιδιαίτερη πτυχή που αντικατοπτρίζει ως έναν βαθμό τις επιλογές των Ελλήνων είναι το διογκούμενο ενδιαφέρον για μεταπτυχιακά προγράμματα εξ αποστάσεως.

Σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», το 55% των αιτήσεων που κατατίθενται στον ΔΟΑΤΑΠ για αναγνώριση τίτλου σπουδών από το εξωτερικό προέρχονται από πανεπιστήμια της Κύπρου και το 95% εξ αυτών αφορούν μεταπτυχιακά εξ αποστάσεως – δηλαδή σπουδές που παρέχουν, με χαμηλότερο κόστος και με σχετική ευκολία, ένα πτυχίο χρήσιμο για τον εμπλουτισμό του βιογραφικού του υποψηφίου ή για επιπλέον μοριοδότηση σε περίπτωση πρόσληψης στο Δημόσιο.