Το ψωμί… ψωμάκι!

Panem et circenses. Αρτον και θεάματα. Από θεάματα καλά πάμε, με το ψωμί τι θα κάνουμε; Υπερβολές; Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας της αρτοποιίας είναι πολλές και μεγάλες. Σε πολλές χώρες της Ευρώπης παρατηρείται αυξανόμενη τάση συγχωνεύσεων των αρτοποιείων.

Οι αυξήσεις στο κόστος παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων των πρώτων υλών όπως το αλεύρι και η ενέργεια, δημιουργούν μεγάλη πίεση στις επιχειρήσεις αρτοποιίας. Κόστος που πνίγει τις μικρές και ανεξάρτητες αρτοποιίες. Παράλληλα, υπάρχει σημαντική έλλειψη εργατικού δυναμικού στον τομέα, κάτι που δυσχεραίνει την ικανότητα να λειτουργούν αποδοτικά. Η εύρεση και διατήρηση εκπαιδευμένου προσωπικού είναι μία από τις βασικές προκλήσεις. Λύση, το ενδεχόμενο συγχωνεύσεων ή εξαγορών. Οι τιμές των πρώτων υλών, όπως το αλεύρι, το βούτυρο και η ζάχαρη, έχουν αυξηθεί διεθνώς λόγω ποικίλων παραγόντων, όπως τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, οι κλιματικές αλλαγές και οι γεωπολιτικές εντάσεις (π.χ. ο πόλεμος στην Ουκρανία, που επηρέασε την παραγωγή και εξαγωγή σιτηρών). Η αύξηση του κόστους ενέργειας επηρεάζει τους παραγωγούς.

Οι φούρνοι και ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούνται στην αρτοποιία καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα ενέργειας, γεγονός που κάνει τις αυξήσεις αυτές ιδιαίτερα αισθητές. Ακόμη, η έλλειψη εργατικού δυναμικού είναι ένα κοινό πρόβλημα σε πολλές χώρες. Ο τομέας που συχνά απαιτεί εξειδικευμένη εργασία, δυσκολεύεται να προσελκύσει και να διατηρήσει προσωπικό λόγω χαμηλών μισθών και απαιτητικών ωραρίων. Η Γαλλία, γνωστή για την παραδοσιακή αρτοποιία της, αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα. Σημαντικές αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών, όπως το βούτυρο και το αλεύρι, που είναι απαραίτητα για την παραγωγή ψωμιού και γλυκισμάτων, οδηγούν σε αδιέξοδο. Οι νέες γενιές δείχνουν μειωμένο ενδιαφέρον για αυτά τα επαγγέλματα, ενώ σε Ιταλία, Ισπανία και Γερμανία η πρόσφατη πανδημία έχει επίσης αφήσει το σημάδι της στον κλάδο, με αρκετές επιχειρήσεις να αντιμετωπίζουν προβλήματα στη ρευστότητα και τη ζήτηση.

Στις ΗΠΑ, πολλές μικρές αρτοποιίες και ανεξάρτητες επιχειρήσεις αναφέρουν δυσκολίες λόγω των αυξήσεων στο κόστος και των ελλείψεων στο εργατικό δυναμικό, γεγονός που έχει οδηγήσει και εκεί σε συγχωνεύσεις ή λουκέτα. Το αυτό και στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου οι προκλήσεις από το Brexit επιδεινώνουν την κατάσταση. Στην Αυστραλία, οι ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως οι ξηρασίες και οι πλημμύρες, έχουν επηρεάσει την παραγωγή σιτηρών, αυξάνοντας τις τιμές των πρώτων υλών. Επίσης, το αυξημένο κόστος μεταφοράς, λόγω των αλλαγών στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες, έχει τσακίσει τον τομέα.

Στην Ελλάδα, ο κλάδος της αρτοποιίας αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα με αυτά που παρατηρούνται σε άλλες χώρες, αν και οι προκλήσεις μπορεί να διαφέρουν ελαφρώς ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες. Οι διεθνείς αυξήσεις στις τιμές των σιτηρών, που προκλήθηκαν εν μέρει από τον πόλεμο στην Ουκρανία, έχουν επηρεάσει και την ελληνική αγορά.

Το αλεύρι, που είναι η βασική πρώτη ύλη για το ψωμί και άλλα προϊόντα αρτοποιίας, έχει γίνει πιο ακριβό. Εκτός από τα σιτηρά, η Ελλάδα αντιμετωπίζει αυξήσεις και σε άλλες πρώτες ύλες όπως το βούτυρο, η ζάχαρη και τα φυτικά έλαια, που επηρεάζουν το κόστος παραγωγής των αρτοποιών. Οι τελευταίοι συχνά δυσκολεύονται να μετακυλίσουν αυτές τις αυξήσεις στους καταναλωτές, καθώς η αγοραστική δύναμή τους έχει μειωθεί κατακόρυφα. Οι μεγάλοι φούρνοι κυριαρχούν, τα σουπερμάρκετ αντέχουν τις χαμηλές τιμές πώλησης και οι μικρές επιχειρήσεις αρτοσκευασμάτων πνίγονται. Οχι μόνο στην Ελλάδα…