بازگشت اجباری افغان‌ها از تاجیکستان؛ «با وجود اسناد قانونی، ما را اخراج کردند»
یک مهاجر افغان که به‌تازگی از تاجیکستان اخراج شده، می‌گوید با وجود داشتن اسناد قانونی، از محل کارش بازداشت و به افغانستان فرستاده شده است.
او که اکنون در کابل زندگی می‌کند و به دلیل حساسیت موضوع نخواست نام‌اش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت خانواده‌اش در تاجیکستان مانده است:
«اخراج من از تاجیکستان اجباری بوده، به دل خود نیامده‌ایم. پاسپورت‌های ما همان‌جا ماند و ما را به‌شکل اجباری اخراج کردند، در حالی که سند رسمی از دولت تاجیکستان داشتیم. فامیل آنجا است، دلم ناآرام است. در کابل هم مشکل داریم، خانه نداریم، قیمت است، پیدا هم نمی‌شود. فعلاً در خانه خواهرم هستم، خانه‌ی آنان هم تنگ است، مشکلات زیاد است، در شهر کابل کار هم پیدا نمی‌شود، روزگار سخت می‌گذرد.»
از سوی دیگر، برخی افغان‌های ساکن تاجیکستان نیز می‌گویند که روند اخراج‌ها شدت یافته است.
یکی از آن‌ها، که به‌شرط تغییر صدا صحبت کرد، گفت:
«در دو هفته‌ی اخیر بیش از سه تا چهار هزار نفر را برده‌اند. صبح زود که تاریکی باشد، آنان را در نزدیکی ریاست امنیت می‌برند، پاسپورت‌ها را می‌گیرند، مشخصات راننده را ثبت می‌کنند و می‌گویند این‌ها را به مرز ببر. طفل‌های خرد را گروگان می‌گیرند و به خانواده‌های‌شان زنگ می‌زنند که بیایند.»
سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM) گفته که این گزارش براساس مصاحبه با ۱۱۰ نفر تهیه شده که بیشتر آن‌ها از شهر دوشنبه و ولایت سغد به افغانستان بازگشته‌اند. اکثر این افراد گفته‌اند که قصد داشتند به ولایت‌های کابل، بلخ، هرات و بغلان برگردند.
این سازمان می‌گوید ۶۹ درصد بازگشت‌کنندگان گفته‌اند برای کار یا به‌خاطر از دست دادن کار به تاجیکستان رفته بودند، ۴۲ درصد برای سفر به کشور دیگر و ۱۴ درصد برای دیدار خانواده.
پس از نشر گزارش‌هایی درباره اخراج مهاجران، آی او ام تیمی را برای بررسی و ثبت رفت‌وآمد مردم در گذرگاه شیرخان بندر مستقر کرده است.
پیش از این، خبرگزاری دولتی "خاور" تاجیکستان به نقل از نیروهای مرزی گفته بود که اخراج مهاجران افغان به دلیل مجموعه‌ای از تخلفات، از جمله قاچاق مواد مخدر، تبلیغ افراط‌گرایی، مدارک نادرست، نقض قوانین مهاجرت، و استفاده از خاک تاجیکستان به‌عنوان مسیر ترانزیت مواد مخدر صورت گرفته است.
این ادعاها از سوی شمار زیادی از افغان‌های مقیم تاجیکستان رد شده است.
یکی از مسئولان رسانه‌ای سفارت افغانستان در تاجیکستان که تحت مدیریت ظاهر اغبر اداره می‌شود، به رادیو آزادی گفت که آنان خواهان توقف اخراج و تمدید اقامت مهاجران افغان شده‌اند، اما پاسخی رسمی از دولت تاجیکستان دریافت نکرده‌اند.
بر اساس آمار سفارت، حدود ۱۳ هزار پناهجوی افغان در تاجیکستان ثبت هستند.
هم‌زمان با افزایش اخراج از تاجیکستان، روند بازگشت اجباری مهاجران افغان از ایران و پاکستان نیز به‌گونه‌ی بی‌سابقه‌ای شدت یافته است.
او که اکنون در کابل زندگی می‌کند و به دلیل حساسیت موضوع نخواست نام‌اش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت خانواده‌اش در تاجیکستان مانده است:
«اخراج من از تاجیکستان اجباری بوده، به دل خود نیامده‌ایم. پاسپورت‌های ما همان‌جا ماند و ما را به‌شکل اجباری اخراج کردند، در حالی که سند رسمی از دولت تاجیکستان داشتیم. فامیل آنجا است، دلم ناآرام است. در کابل هم مشکل داریم، خانه نداریم، قیمت است، پیدا هم نمی‌شود. فعلاً در خانه خواهرم هستم، خانه‌ی آنان هم تنگ است، مشکلات زیاد است، در شهر کابل کار هم پیدا نمی‌شود، روزگار سخت می‌گذرد.»
از سوی دیگر، برخی افغان‌های ساکن تاجیکستان نیز می‌گویند که روند اخراج‌ها شدت یافته است.
یکی از آن‌ها، که به‌شرط تغییر صدا صحبت کرد، گفت:
«در دو هفته‌ی اخیر بیش از سه تا چهار هزار نفر را برده‌اند. صبح زود که تاریکی باشد، آنان را در نزدیکی ریاست امنیت می‌برند، پاسپورت‌ها را می‌گیرند، مشخصات راننده را ثبت می‌کنند و می‌گویند این‌ها را به مرز ببر. طفل‌های خرد را گروگان می‌گیرند و به خانواده‌های‌شان زنگ می‌زنند که بیایند.»
سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM) گفته که این گزارش براساس مصاحبه با ۱۱۰ نفر تهیه شده که بیشتر آن‌ها از شهر دوشنبه و ولایت سغد به افغانستان بازگشته‌اند. اکثر این افراد گفته‌اند که قصد داشتند به ولایت‌های کابل، بلخ، هرات و بغلان برگردند.
این سازمان می‌گوید ۶۹ درصد بازگشت‌کنندگان گفته‌اند برای کار یا به‌خاطر از دست دادن کار به تاجیکستان رفته بودند، ۴۲ درصد برای سفر به کشور دیگر و ۱۴ درصد برای دیدار خانواده.
پس از نشر گزارش‌هایی درباره اخراج مهاجران، آی او ام تیمی را برای بررسی و ثبت رفت‌وآمد مردم در گذرگاه شیرخان بندر مستقر کرده است.
پیش از این، خبرگزاری دولتی "خاور" تاجیکستان به نقل از نیروهای مرزی گفته بود که اخراج مهاجران افغان به دلیل مجموعه‌ای از تخلفات، از جمله قاچاق مواد مخدر، تبلیغ افراط‌گرایی، مدارک نادرست، نقض قوانین مهاجرت، و استفاده از خاک تاجیکستان به‌عنوان مسیر ترانزیت مواد مخدر صورت گرفته است.
این ادعاها از سوی شمار زیادی از افغان‌های مقیم تاجیکستان رد شده است.
یکی از مسئولان رسانه‌ای سفارت افغانستان در تاجیکستان که تحت مدیریت ظاهر اغبر اداره می‌شود، به رادیو آزادی گفت که آنان خواهان توقف اخراج و تمدید اقامت مهاجران افغان شده‌اند، اما پاسخی رسمی از دولت تاجیکستان دریافت نکرده‌اند.
بر اساس آمار سفارت، حدود ۱۳ هزار پناهجوی افغان در تاجیکستان ثبت هستند.
هم‌زمان با افزایش اخراج از تاجیکستان، روند بازگشت اجباری مهاجران افغان از ایران و پاکستان نیز به‌گونه‌ی بی‌سابقه‌ای شدت یافته است.