Το Ιράν απάντησε με… «Άγγελμα Συμβιβασμού»

Τα αποψινά «αντίποινα» του Ιράν για τα πλήγματα που δέχθηκαν οι πυρηνικές του εγκαταστάσεις από τις ΗΠΑ το Σάββατο ήταν και προαναγγελθέντα και, όπως όλα δείχνουν, απολύτως ελεγχόμενα. Απόδειξη το γεγονός ότι η Τεχεράνη, σύμφωνα με τους New York Times, το Reuters και άλλα διεθνή ΜΜΕ, φρόντισε να ενημερώσει αναλυτικά τόσο την Ουάσιγκτον όσο και το Κατάρ αρκετή ώρα πριν την εκτόξευση των πυραύλων της κατά της αμερικανικής βάσης των ΗΠΑ που βρίσκεται στη χώρα, δίνοντας τον χρόνο στους στρατιωτικούς που υπηρετούν εκεί να καταφύγουν σε ασφαλή σημεία και στα συστήματα αεράμυνας να ενεργοποιηθούν πλήρως.

Με την μεθόδευση αυτή, η ηγεσία της Ισλαμικής Δημοκρατίας έστειλε, εμμέσως πλην σαφώς, ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς τον Λευκό Οίκο: Δεν επιθυμούμε κλιμάκωση ούτε πόλεμο μαζί σας. Ένα μήνυμα, με άλλα λόγια, που δεν συνάδει με τον τίτλο της επιχείρησης, που ήταν «Άγγελμα Νίκης», αλλά περισσότερο με έναν άλλο: «Άγγελμα Συμβιβασμού». Πιθανότατα δε, το έκανε επειδή «μέτρησε» τις δυνάμεις της και τους συμμάχους της (κυρίως Ρωσία και Κίνα) στη συγκεκριμένη συγκυρία και συνειδητοποίησε ότι μια κατά μέτωπο σύγκρουση θα ήταν καταστροφική για την ίδια και για ολόκληρο το Ιράν.

Κάτι ανάλογο είχε συμβεί εξάλλου, όπως ίσως θα θυμούνται πολλοί, τον Ιανουάριο του 2020. Κατά τις τελευταίες μέρες της πρώτης προεδρικής θητείας του Ντόναλντ Τραμπ, δηλαδή, όταν οι Αμερικανοί είχαν δολοφονήσει στη Βαγδάτη, με πλήγμα ακριβείας, ένα από τα κορυφαία και πιο δημοφιλή στελέχη του ιρανικού καθεστώτος και των Φρουρών της Επανάστασης: τον στρατηγό Κασέμ Σουλεϊμανί. Και τότε, τα αντίποινα ήταν επίσης απολύτως ελεγχόμενα, με αποτέλεσμα η κρίση να εκτονωθεί σχετικά γρήγορα.

«Το Ιράν ήταν αναγκασμένο να ανταποδώσει, έτσι ώστε να μην φανεί πως έχει παραδοθεί και να εμφανίζεται αδύναμο. Όμως, ο Χαμενεΐ γνωρίζει πως, ειδικά από τη στιγμή που δεν θα έχουν σκοτωθεί Αμερικανοί, θα υπάρχει μια καλή ευκαιρία να τελειώσει τον πόλεμο με τις ΗΠΑ και να προφυλάξει το καθεστώς του – κάτι που πάντα αποτελεί την πρώτη του προτεραιότητα», έγραψε στο Twitter ο Ντένις Ρος, ένας παλαίμαχος και εξαιρετικά έμπειρος Αμερικανός διπλωμάτης και πρώην ειδικός απεσταλμένος για τη Μέση Ανατολή.

Μάλιστα, η απότομη πτώση των τιμών του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, που βρέθηκαν στα επίπεδα στα οποία ήταν πριν την πρώτη επίθεση του Ισραήλ κατά του Ιράν στις 13 Ιουνίου, ήρθε να επιβεβαιώσει του λόγου το αληθές και να δείξει πως πολλοί πιστεύουν πλέον σε εκτόνωση.

Το Ισραήλ στην «εξίσωση»

Τίποτα από τα παραπάνω δεν σημαίνει, βεβαίως, ότι ο πόλεμος τελειώνει εδώ και ότι η Τεχεράνη είναι έτοιμη να συνθηκολογήσει άμεσα και «άνευ όρων», όπως έχει απαιτήσει ο ίδιος ο Τραμπ. Η ύπαρξη του Ισραήλ στη γεωπολιτική «εξίσωση» της Μέσης Ανατολής – το οποίο συνέχισε και χθες να πλήττει αλύπητα την ιρανική πρωτεύουσα – περιπλέκει τα πράγματα. Κι αυτό διότι είναι πολύ δυσκολότερο και ταπεινωτικό για την ηγεσία του Ιράν να εμφανιστεί ηττημένη απέναντι στον Νετανιάχου από ό,τι να δεχθεί μια συμφωνία με τον Τραμπ και τις ΗΠΑ

Το σίγουρο, ωστόσο, είναι ότι η τελική απόφαση δεν βρίσκεται στα χέρια του Αγιατολάχ Χαμενεΐ, αλλά σε εκείνα του Τραμπ. Όλοι σχεδόν οι μεγάλοι πολέμαρχοι του παρελθόντος έχουν συμβουλεύσει πως εκείνος που νικά πρέπει να αφήνει στον αντίπαλό του μια καθαρή διέξοδο, που θα του διασφαλίζει μια αξιοπρεπή υποχώρηση. Σε διαφορετική περίπτωση, εάν δηλαδή επιδιώξει την απόλυτη συντριβή και ταπείνωσή του, κινδυνεύει να τον οδηγήσει σε κινήσεις απελπισίας, οι οποίες με τη σειρά τους είναι πιθανό να προκαλέσουν απρόβλεπτες εξελίξεις.

Σε αυτό το φόντο, η επόμενη κίνηση του προέδρου των ΗΠΑ θα είναι κρίσιμη. Θα δεχθεί να μην απαντήσει στα «αντίποινα», όπως ήδη έχει ζητήσει η Τεχεράνη; Ή θα φτάσει το μαχαίρι ως το κόκκαλο, όπως απαιτεί και πιέζει ο Νετανιάχου, αντιμετωπίζοντας το καθεστώς της Τεχεράνης όπως τη Χαμάς;