Δοκιμασμένες ιστορίες

Μπλέκεται τελικά αυτή η ιστορία της εκτός εποχής νεοτρομοκρατίας και με παλιά πρόσωπα – αλλά ποιος να ήταν ο δυστυχής τύπος που συνδέοντας τη βόμβα έγινε χαλκομανία μόνος του δεν μάθαμε ακόμα. Φυσικά, θα δημοσιοποιηθεί το όνομά του, όμως θα είναι δύσκολο να βρεθεί αν ήταν εκείνος που έκανε λάθος στη συνδεσμολογία ή αν του δώσανε επίτηδες λάθος σχεδιάγραμμα και ποιοι – διότι εκτός από ερασιτέχνες επαναστάτες κυκλοφορούν και ποινικοί (συγκοινωνούντα δοχεία), διάφορες μυστικές υπηρεσίες και υπάρχουν εισοδισμοί, διαβρώσεις, και κανείς σε αυτούς τους χώρους δεν ξέρει, αίφνης, από πού θα  του ‘ρθει.

Σε κάθε περίπτωση αυτοκαταστράφηκαν τρεις-τέσσερις νέοι άνθρωποι, πάλι,  βιώνοντας την παλιά αυταπάτη της εξέγερσης διά της βίας – παρότι είναι ιστορικά δοκιμασμένο και υπάρχει ένα σωρό  βιβλιογραφία για το μάταιο του πράγματος: και για τις Ερυθρές Ταξιαρχίες και για τους Μπάαντερ-Μάινχοφ και για τη 17Ν και άλλες οργανώσεις που όλες έχουν το ίδιο τέλος και το αποτέλεσμα είναι πάντα αντίστροφο: ισχυροποίηση και αυστηροποίηση του κράτους. (Πάντα η Αριστερά ξαναφέρνει στη μόδα τη Δεξιά.) Φυσικά και ξεκινούν οι περισσότεροι φερέλπιδες νεαροί από ψυχικές αφετηρίες κι όχι από κάποια αξιόπιστη ανάλυση, ενώ συχνά οι αρχηγοί τέτοιων οργανώσεων δεν είναι επαρκώς κατάλληλοι. Ο Τομ Βαγκ, που έχει γράψει την ιστορία της γερμανικής περίπτωσης με τίτλο «Η ομάδα Μπάαντερ-Μάινχοφ – Η RAF και η ένοπλη πάλη στη Γερμανία 1963-1993» και, παρότι συμπαθών, αναφέρει πως ο αρχηγός Μπάαντερ ήταν αμόρφωτος και πως η αστυνομία που εισέβαλε σε κάποιο διαμέρισμα της Στουτγάρδης όπου έμεναν ο ίδιος και στελέχη της οργάνωσης γράφει στην αναφορά της: «Καταδίωξη βίαιων αναρχικών εγκληματιών. Είσοδος στο διαμέρισμα των συνωμοτών στην οδό Σάιντεν 71. Συνημμένα: 22 περιοδικά “Μίκι Μάους” τα οποία ανευρέθησαν στο προαναφερθέν διαμέρισμα. Υπάρχουν πολλές υπόνοιες ότι τα “Μίκι Μάους” τα διάβαζε το μέλος της συμμορίας Αντρέας Μπάαντεν».

Αλλά έχει ενδιαφέρον και το πώς συνελήφθη η Ούλρικε Μάινχοφ: κάποιοι, ουκ ολίγοι «ροζ» αριστεροί υποτίθεται πως στήριζαν, τότε, τη RAF με χρήματα, αλληλεγγύη ή καταφύγια. Ορισμένοι εξ αυτών ζήτησαν από τον αριστερό δάσκαλο Φριτς Ρόντεβαλντ που ζούσε στο Ανόβερο να φιλοξενήσει κρυφά δύο μέλη της οργάνωσης που ήταν η Μάινχοφ και ο Μίλερ. Ο δάσκαλος το σκέφτηκε κι έσπευσε, πριν έρθουν, να τους καρφώσει στην αστυνομία για να πάρει τη αμοιβή της επικήρυξης. Η Ούλρικε Μάινχοφ και ο Μίλερ συνελήφθησαν εύκολα φτάνοντας, αλλά το πιο νόστιμο είναι αυτό που γράφει ο Βαγκ: «Ωστόσο ο δάσκαλος Ρόντεβαλντ, πιστός στο πρότυπο του αριστερού λόγω μόδας, θα δώσει αργότερα την αμοιβή της επικήρυξης που έλαβε, στον έρανο για τη νομική υπεράσπιση της RAF».

Ολα αυτά, παρότι συνδέονται με πολλές δολοφονίες, απαγωγές κ.λπ., μυρίζουν και κάποιου είδους τραγική αφέλεια. Και θα βρει κανείς ανάλογα περιστατικά, αποφάσεις και παιδαριώδεις αναλύσεις και αυταπάτες και στην περίφημη συνέντευξη του Μάριο Μορέτι, ενός από τους αρχηγούς των Ερυθρών Ταξιαρχιών, στη Ροσάνα Ροσάντα για την όλη πορεία της οργάνωσης («Ερυθρές Ταξιαρχίες – Μια ιταλική υπόθεση», εκδ. Διάδοση). Ενώ είναι γνωστό πως οι έτεροι δύο από τους ιδρυτές των Ταξιαρχιών, ο Ρενάτο Κούρτσιο και ο Αλμπέρτο Φραντσεσκίνι, συνελήφθησαν αφού τους κάρφωσε ο Σιλβάνο Τζιρότο, πρώην καλόγερος που έκανε εισοδισμό στις Brigate Rosse ύστερα από εντολή των ιταλικών μυστικών υπηρεσιών, ενώ οι Ταξιαρχίες δέχτηκαν στους κόλπους τους τον πρώην μοναχό ως… ειδικό στα όπλα.

Βέβαια το θέμα της διείσδυσης μυστικών υπηρεσιών και του Βατικανού, της «Gladio» και της Στοάς P-2 στις Ερυθρές Ταξιαρχίες (αλλά και στη φασιστική τρομοκρατία της εποχής) είναι μια μεγάλη συζήτηση, όπως και η υπόθεση Αλντο Μόρο (1978) – δύσκολα βγάζεις άκρη αν είσαι επαρκώς δύσπιστος, παρότι η βιβλιογραφία είναι μεγάλη. Ενώ έχει ενδιαφέρον και η άποψη που διατυπώθηκε στην ταινία «Η πλατεία των Πέντε Φεγγαριών» του Renzo Martinelli, για την υπόθεση Μόρο, ότι στην κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου, το 1951, οι Αμερικάνοι ίδρυσαν μια σχολή Γλωσσολογίας στο Παρίσι, την «Υπερίων», της οποίας όλοι οι καθηγητές και οι φοιτητές ήταν πράκτορες της CIA. Οι εκπαιδευμένοι εκείνοι πράκτορες-φοιτητές διεσπάρησαν στην Ευρώπη και ίδρυσαν ακροαριστερές οργανώσεις, χειραγωγώντας έτσι, έκτοτε, όλη σχεδόν την αριστερή ευρωπαϊκή τρομοκρατία.

Αληθεύουν όλα αυτά; Σε κάποιον βαθμό, ίσως. Πάντως και στους Μπάαντερ-Μάινχοφ έδρασαν εκ των ένδον αρκετοί χαφιέδες ή κάποιοι που μεταστράφηκαν στην πορεία, για να σωθούν – είναι φυσικό πως αυτές οι οργανώσεις είχαν να ξεπεράσουν πρώτα τον ενθουσιασμό-φανατισμό και τη δική τους εγγενή, θεωρητική αφέλεια, αλλά και να αντιμετωπίσουν πολύ σοφιστικέ μυστικές υπηρεσίες, απόλυτα εξειδικευμένες και με αδιανόητα τεχνικά μέσα, πλέον.

Στην πρόσφατη, δική μας περίπτωση με την πανίσχυρη βόμβα που εξερράγη στα χέρια του άντρα τον οποίο και διαμέλισε, γεννιούνται πολλά ερωτήματα. Μπορεί τα πράγματα να είναι περίπλοκα, αλλά μπορεί και απλοϊκά: ίσως να ήταν κάποιοι που καθυστερημένα θέλησαν να ζήσουν, κι αυτοί, την έξαψη μιας παλιάς, αιματηρής, πλην αφελούς εξέγερσης, με σύγχρονο, θεατρικό-ανορθολογικό τρόπο. Η τρομοκρατία πάλιωσε, αλλά, όπως λένε και γάλλοι νατουραλισταί, όλα τα πράγματα πεθαίνουν αρκετά χρόνια μετά τον θάνατό τους.