Η διδακτική του πολέμου

Αποδείχτηκε ότι ένας νικηφόρος πόλεμος δεν είναι, πλέον, αποτέλεσμα της γενικής γιούργιας, ούτε της απλοϊκής ανδρείας, ούτε του αυθόρμητου ηρωισμού – κατ’ ουσίαν αυτά δεν έπαιζαν κυρίαρχο ρόλο σε καμιά σύγκρουση στην Ιστορία, ούτε καν την εποχή του Ομήρου. Ακόμα και τότε απαιτούνταν σωστή, επίμονη, προληπτική προετοιμασία, οργάνωση, ισχυροί σύμμαχοι, υπερέχων οπλισμός, διοίκηση, τόλμη και σωφροσύνη. Αλλά και δόλος και πονηρία και ενίοτε χρειαζόταν ένας Οδυσσέας για να δώσει τη λύση. Συχνά, δηλαδή, τον πόλεμο τον έκρινε μια απλή, ιδιοφυής ιδέα. Ο Δούρειος Ιππος, ή επιλογή της ναυμαχίας στη Σαλαμίνα, ή απάτη της απόβασης που δήθεν δεν θα γινόταν στη Νορμανδία. Η αποπλάνηση, η τέλεια παραπληροφόρηση, η μεγαλοπρεπής απάτη. (Οπως λέμε στο μπάσκετ: αλλού κοιτάει κι αλλού βαράει).

Οι βομβητές που εξερράγησαν στα χέρια χιλιάδων μαχητών της Χεζμπολάχ, ήταν μια παραλλαγή του αιώνιου Δούρειου Ιππου. Και μπορεί η εκτέλεση της όλης επιχείρησης να ήταν αξιοθαύμαστη, αλλά πραγματικά ιδιοφυής ήταν η αρχική ιδέα. (Ο Οδυσσεύς συνεχίζει να εμπνέει). Και προφανώς την αρχική ιδέα των βομβητών την είχε ένας μόνον άνθρωπος, γεννήθηκε στο μυαλό ενός μόνο ανθρώπου. Από εκεί ξεκίνησαν όλα. Αρα, η εγκεφαλική κακία είναι το πιο δολοφονικό όπλο,  ενώ το φονικότερο ξίφος επί της γης είναι ο ίδιος ο άνθρωπος κι ας πάνε να λένε για τα πυρηνικά. Μέσα στον θανάσιμο εγκέφαλο κάποιου γεννιέται πάντα η καταστροφικά ιδιοφυής σύλληψη του μαζικού αφανισμού κι από εκεί ξεκινούν όλα – όπως προέκυψε σε κάποιο επιστημονικό μυαλό η σχάση, η έκλαμψη περί πυρηνικής ενέργειας. (Ακολούθησε η ιδέα της βόμβας, αφού όλα καταλήγουν στον πόλεμο, τουλάχιστον με βάση τον παππού Ηράκλειτο).

Από τη σύγκρουση, δε, στη Γάζα (αλλά και στην Ουκρανία) προκύπτει ανάγλυφα ότι όλα είναι επίμονη, ανελέητη προετοιμασία, πυρετική εγρήγορση, διάβρωση του αντιπάλου, λεπτομερής πληροφόρηση περί του εχθρού, εντατική, καθημερινή προετοιμασία. Τα λοιπά είναι αφορολόγητος ουμανισμός, γλυκατζούρες και ευχολόγια, που όταν έρθει η κακιά ώρα όχι μόνο δεν σε σώζουν αλλά και σε εξοντώνουν γρηγορότερα.  Ωραιολογίες περί ειρήνης, που όλοι μεν τη θέλουμε, όλοι την επιθυμούμε, κανείς μαζόχας δεν επιθυμεί να σκοτώνεται σαν το σκυλί στ’ αμπέλι, ή να μένει χωρίς πατρίδα. Αλλά, όπως ξέρουμε και όπως βλέπουμε, όλα τα έθνη εξοπλίζονται κάθε ώρα και περισσότερο, όλοι μιλούν για ειρήνη, αλλά ταυτόχρονα ακονίζουν τη ρομφαία, φτιάχνουν όλο και πιο σοφιστικέ οπλικά συστήματα μαζικού αφανισμού. Αυτή είναι η μόνη, απογοητευτικά οδυνηρή πραγματικότητα, που δεν άλλαξε ποτέ – κι όσοι σαν τον Τσάμπερλεν, ή σαν κάτι άλλους αφελείς, πίστεψαν στις καλές προθέσεις και στον κατευνασμό κατέληξαν παίγνιο της Ιστορίας. (Ή, μεταστάντες, τρώγοντας τα πιλάφια του Επέκεινα).

Είναι προφανές ότι το Ισραήλ διεξάγει έναν πόλεμο, σαν έτοιμο από καιρό, κι αφού έχει κάνει προηγουμένως μακροπρόθεσμη υπομονετική, επίμονη εργασία διήθησης μέσα στα σπλάχνα των αντιπάλων – βλέπεις να αποκόπτονται οι κεφαλές της Χαμάς ή της Χεζμπολάχ και απορείς (απορεί πάσα γλώσσα) για την τρομερή πληροφόρηση που έχουν οι Εβραίοι. Σκέφτεσαι: μήπως οι μισοί αντίπαλοι είναι ήδη χαφιέδες; Απίθανο. Αλλά από πού έρχεται όλη ετούτη η συστηματική, ακριβής, δολοφονική πληροφόρηση; Αυτά δεν στήθηκαν χθες, ούτε είναι τόσο εύκολο να οργανωθούν. Για να εκθρέψεις ένα δίκτυο τόσων πολλών και αποτελεσματικών πρακτόρων μέσα σε ένα περίκλειστο, φανατικό και τόσο ασφυκτικά ελεγχόμενο περιβάλλον όπως η Γάζα και η Χαμάς, ή η Χεζμπολάχ, είναι αδιανόητα δύσκολο. Είναι σχεδόν ακατόρθωτο να δουλεύεις τόσο δραστικά μέσα στο στόμα του λύκου – εκτός κι αν δεν πρόκειται για τόσο σοβαρές οργανώσεις όσο θέλουν να φαίνονται, αλλά για ρεμπέτ ασκέρια, χαλαρά, διάτρητα, με ανεπαρκείς ηγεσίες και μη αίσθηση πραγματικότητας. Τουλάχιστον κάτι τέτοιο προκύπτει απ’ όσα βλέπουμε. Δεν είναι δυνατόν να συμβαίνουν όσα απίστευτα συμβαίνουν, τόσος εξευτελισμός – μόλις που σώζεται η τιμή των όπλων. Είναι λυπηρό να το παρατηρείς, είναι οδυνηρό, άσχετα ποια πλευρά σε συμφέρει (εθνικά) να υποστηρίζεις. (Καταρχήν η ιδέα των τούνελ και της αλεπότρυπας είναι εξ υπαρχής μια ηττοπαθής, αμυντική ιδέα αυτοεγκλωβισμού και στρατηγικής ασφυξίας. Πώς δεν το καταλαβαίνουν;)

Κατά τα λοιπά, ο κτηνώδης πόλεμος στη Γάζα και στον Λίβανο είναι μεγάλη διδαχή και για μας. Μια ευκαιρία για τα στρατιωτικά μας επιτελεία και το υπουργείο Αμυνας, να δούνε με καθαρά μάτια, με οξυδέρκεια και με τον δέοντα κυνισμό, πώς γίνεται (και σήμερα) ένας πραγματικός πόλεμος. Κι ότι οφείλουμε να απαλλαγούμε από αυταπάτες και ψωροφιλότιμα και να δούμε ωμά, μεθοδικά, πώς οργανώνεται η σκληρή δουλειά – αν, ο μη γένοιτο, χρειαστεί. Να καταλάβουμε ότι δεν υπάρχει έλεος για κανέναν. Κι ότι το θέμα είναι επειγόντως κι απολύτως υπαρξιακό. Επί προσωπικού: κι εγώ υπηρέτησα φαντάρος πριν από σαράντα τόσα χρόνια και σε όλη μου τη θητεία είναι ζήτημα αν πυροβόλησα δυο φορές με Μ-1.  Ως πυροβολητής, δε, Μέσων Αρμάτων (Μ-48) δεν έριξα ούτε ένα βλήμα. Παρέμεινα στραβάδι. Που σημαίνει πως αν γινόταν πόλεμος, τότε, ήμασταν όλοι σφαγμένοι από χέρι – δεν ξέραμε τι μας γίνεται. Και προσπαθώ (μάταια) να ξεχάσω ποιοι αυτοκτονικά ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΣ διοικούσαν τότε τα υπουργεία και το στράτευμα.