ایران و غرب با رها کردن مساله غنی‌سازی به توافقی بر مبنای نداشتن سلاح هسته‌ای برسند/ ورود روسیه، چین و اروپا به هر مذاکره جدیدی ضرورت ندارد
تحلیل‌گر سیاست خارجی گفت: از نظر من ایران و غرب باید بر مبنای نداشتن سلاح هسته‌ای به توافقی برسند و آن را اجرا کنند و دیگر آن مسأله غنی‌سازی را رها کنند. یعنی وقتی کشوری می‌خواهد سلاح هسته‌ای بسازد، این کشور دانش آن را به دست می‌آورد و هم باید غنی‌سازی ۹۰ درصدی داشته باشد. ایران نمی‌خواهد غنی‌سازی ۹۰ درصدی داشته باشد. اما دیگر ضرورت ندارد که غربی‌ها انگشت بگذارند و بگویند شما ۳ تا ۴ درصد غنی‌سازی کنید. در واقع وقتی سایت‌های هسته‌ای زیرنظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کار می‌کند و دو طرف به صورت متقابل تعهداتی را به یکدیگر می‌دهند، باید مبنا را بر عدم تولید سلاح هسته‌ای بگذارند. اخیرا حتی آمریکایی‌ها هم تاکیدشان بیشتر بر همین است.
عبدالرضا فرجی‌راد تحلیل‌گر حوزه سیاست خارجی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی برنامه‌های سیاست خارجی ایران در دولت پزشکیان و شرایط جدیدی که برای احیای برجام فراهم شده است، گفت: چندین سال است که غرب، از جمله آمریکا و اروپا تعهدات‌شان را کم کردند. آمریکا از برجام خارج شد و اروپا هم وقتی که آمریکا از برجام خارج شد به تعهدات خود عمل نکرد و تابع تحریم‌های آمریکا قرار گرفت. زمان گذشت و ایران هم تعهدات خودش را کم کرد. در متن برجام بندهایی وجود دارد که براساس این بندها، تعهداتی بر دوش ایران گذاشته شده که بعد از مدتی تاریخ آن تمام می‌شود. مثلا بعضی از این بندها سال آینده تمام می‌شوند. وقتی تمام شود، دیگر برجام ۲۰۱۵ قابل اجرا نیست و باید این بندها تغییر کند.
وی افزود: در گذشته توافق کرده بودند که میزان غنی‌سازی ایران ۳/۶۷ باشد. وقتی غرب و ایران تعهدات خود را کم کردند و ایران سانتریفیوژهای پیشرفته‌تری به کار برد و میزان غنی‌سازی را تا ۶۰ درصد بالا برد، این پرسش به وجود می‌آید که آیا در حال حاضر ایران با توجه به اینکه هزینه کرده و غرب هم به تعهدات خود عمل نکرده، می‌تواند مطمئن باشد که وقتی به غنی‌سازی ۳/۶۷ درصد برگردد، غربی‌ها تعهدات خودشان را کامل انجام دهند؟ طبیعی است که اطمینان ندارد. خیلی از بندهای برجام دیگر قابل اجرا نیست و به همین جهت اگر کتاب برجام باز شود، باید تغییرات قابل‌توجهی در آن صورت گیرد. اگر بخواهند برجام را اجرا کنند و حتی بخواهند همان اسم را بگذارند، باید گفت‌وگوهای جدیدتری نسبت به تحولاتی که در منطقه افتاده مانند اوکراین و خاورمیانه صورت گیرد ضمن آنکه دولت جدیدی در ایران سر کار آمده و باید دید در آمریکا چه کسی سکاندار دولت جدید خواهد شد.