Αντιπαραβολή
Σε μια «προηγμένη» δημοκρατία του πλανήτη συζητάνε αν θα επιστρέψουν στη χειρότερη διακυβέρνηση που γνώρισαν ποτέ. Αναρωτιούνται κατά πόσο μια γυναίκα αφροαμερικανικής και ασιατικής καταγωγής, η οποία υπερασπίστηκε με πάθος το δικαίωμα των υπολοίπων του φύλου της να ορίζουν το σώμα τους κατά τη διάρκεια του πιο αναπάντεχου πισωγυρίσματος της φιλελεύθερης Αμερικής, θα καταφέρει να νικήσει τον πιο τοξικό πολιτικό μιας διχασμένης χώρας – ο οποίος πλέον έχει καταδικαστεί και για 34 κακουργήματα.
Κανείς δεν είναι βέβαιος ότι η αναμέτρηση ανάμεσα στην ανοιχτή, πολυπολιτισμική, κοινωνία και τη συντήρηση η οποία εκμεταλλεύεται τους φόβους των «λευκών σκουπιδιών» που ζουν στη «ζώνη της σκουριάς» έχει κριθεί πριν καν ξεκινήσει. Κανείς, δηλαδή, δεν μπορεί να δει ως σίγουρη την έκβαση που ταιριάζει με τις αρχές και τις αξίες που έχουν διαμορφώσει τον δυτικό κόσμο: την επικράτηση της Κάμαλα Χάρις έναντι του Ντόναλντ Τραμπ.
Την ίδια ώρα εδώ γιορτάζουμε τη συμπλήρωση μισού αιώνα με το σταθερότερο δημοκρατικό πολίτευμα της σύγχρονης ιστορίας μας, την πιο μακρά περίοδο ειρήνης και ευημερίας του ελληνικού κράτους.
Ωριμότητα
Η αντιπαραβολή ελληνικών και αμερικανικών συνθηκών – παρότι κρύβει μια μάλλον επαρχιώτικη ανάγκη τόνωσης του συλλογικού ηθικού – μοιάζει χρήσιμη για τη διαδικασία αναστοχασμού των μεταπολιτευτικών ετών. Και είναι.
Γιατί όσο κι αν η φιέστα στο Προεδρικό Μέγαρο υπονοεί κάποια από τα όρια της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας – όπως η δυσκολία της να επαναπροσδιορίσει τους καθημερινούς τρόπους λειτουργίας της ή η προσκόλλησή της σε ορισμένες από τις κοινοτοπίες της πρώιμης Μεταπολίτευσης, για παράδειγμα –, η σύγκριση με την κατάσταση που επικρατεί στις ΗΠΑ δείχνει πως η κριτική όποιων λένε ότι η Ελλάδα κάνει πάρτι στους κήπους όπως ακολουθεί την πεπατημένη των επιδομάτων (με την ευκολία της συνήθειας που τη σώζει από τη βάσανο της αναζήτησης εναλλακτικών μεθόδων) έχει βάση μεν, δεν είναι απόλυτα δίκαιη δε.
Πριν από μερικά χρόνια, ας πούμε, δεν ήταν δεδομένο ότι η Βουλή θα ψήφιζε υπέρ του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών. Ούτε ήταν αυτονόητο πως οι ψηφοφόροι πίσω από τα παραβάν εκλογών «δεύτερης κατηγορίας» δεν θα στρέφονταν στα λαϊκιστικά κόμματα προκειμένου να στείλουν τα μηνύματά τους. Με δυο λόγια: φτάνοντας στη μέση ηλικία, η δημοκρατία μας δεν έχει γίνει ακόμη αυτή που θα έπρεπε να είναι, αλλά έχει ωριμάσει.