Татар аһәңле «Калинка»: БРИКС дәрәҗәсендә чыгыш ясаган татар артистлары

Бу көннәрдә БРИКС илләре саммиты уздыра торган Казан туй мәҗлесе башланган йортны хәтерләтә. Башкалабызга дөньяның төрле илләреннән бик күп мәртәбәле кунаклар, төрле делегацияләр агыла. Җитди сөйләшүләр алып барыла, мөһим карарлар кабул ителә, моннан тыш, кунакчыл Татарстан кунакларга сый-хөрмәт тә күрсәтә, җыр-бию белән күңелләрен ача. Шундый мәдәни чараларның беренчесе БРИКС илләре артистлары катнашында «Пирамида» күңел ачу сараенда узды.

Татар сәхнәсендә төрле милләт вәкилләре тарафыннан, төрле телләрдә дөньякүләм билгеле әсәрләр яңгыравы –үзе үк тарихи вакыйга. Ә инде дөньякүләм билгеле артистлар арасында татар җырчылары да булу – икеләтә куаныч. Кемнәр соң ул Татарстанны төрле илләрдән килгән кунакларга күрсәтү дәрәҗәсенә ирешкән татар артистлары диярсез? Бер булсын, берәгәйле булсын, дигән кебек, алар санаулы гына, әмма Татарстан өчен зур горурлык. БРИКС саммиты концертында Кытай, Көньяк Африка Республикасы, Иран, Мисыр, Берләшкән Гарәп Әмирлекләре, Һиндстан һәм башка илләрдән килгән җырчылар белән беррәттән, Татарстанның халык артисты Эльмира Кәлимуллина һәм Татарстанның атказанган җырчылары Ришат Төхвәтуллин белән Айдар Сөләймановлар да чыгыш ясаган. Концерттагы барлык җырчыларга да Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт академия опера һәм балет театрының симфоник оркестры уйный. Кичәне «Мисс Вселенная – 2002» титулы иясе Оксана Федорова һәм җырчы Әмир Әхмәдишин алып барды.

Ришат Төхвәтуллин концертта Ренат Харис сүзләре, Илшат Сәгыйтов сүзләренә «Рәхмәт сиңа, Казан» дигән яңа җырын, ә Эльмира Кәлимуллина Эльмир Низамов көе, шулай ук Ренат Харис сүзләренә «Шәһри Болгар» җырын башкара:

Татарстанның атказанган артисты Айдар Сөләйманов чарада рус телендә җыр башкара. Ул залны «Калинка» белән җанландырып җибәрә. Шунысы кызык – танылган рус җырын башкаруны рус җырчысына түгел, татар җырчысына ышанып тапшырганнар.

Гала-концерттан әлеге күренешләр интернет киңлекләрендә таралды. Бу масштаблы концертны каручылар төрле кызыклы видеолар белән бүлешәләр, үзләренең фикерләрен язып калдыралар.

Мөгаен, бу – минем үз гомеремдәге иң үзенчәлекле концерттыр, – дип яза телевидениедә тапшырулар алып баручы Венера Аитова. – Гадәттә, классик концертларны төшермим. Ләкин мин мондый вакыйганы тагын тиз генә күрмәячәкмен әле, шуңа сезнең белән дә бүлешәсем килә. Һәр җырчы башта классик, аннан үз телендә милли әсәрләр башкарды. Һәм беләсезме, нәкъ менә милли җырлар аларны башкача ачты.

Барысы да шәп, тик иң матуры – татарча инде, нәрсә дисәгез дә. Ришат һәр күзәнәккә үтеп керерлек итеп җырлый. Эльмира Кәлимулла да каз тәннәре чыгарды, – дип яза ул.

Бу концертта тамашачы ролендә булган автор-башкаручы Гүзәлия дә, үзенең күпсанлы видеолары белән концерт атмосферасына алып керә, һәр халыкның мәдәнияте үзенчә матур икәнлеген күрсәтә.

Гүзәлия сторисларында төрле ил артистлары җырлаган видеолар куйган. Мәсәлән, Кытай җырчысы Чжан Мэнвэнь рус телендә «Руслан и Людмила» операсыннан Людмила ариясен башкарганнан соң, үз телендә «Мин яратам сине, Кытай» җыры белән дәвам итә:

Тамашачылар өчен зур ачыш – Согуд Гарәбстаныннан килгән кунак – ир-ат өчен гадәти булмаган югары тавышка ия Хайран Альзахрани. Җырчының киеме дә милли булуы чыгышка аеруча ямь өсти.

Россиядән виртуоз скрипкачы Павел Милюков һәм опера җырчысы Мария Баракова сәхнә тотты. Социаль челтәрләрдә меццо-сопрано Мария Баракованың тавышы искиткеч чиста булуы һәм аны залның кайнар алкышларга күмүе хакында язалар.

Иран җырчысы Маша Салими чыгышын Венера Аитова җырчы Шерның (америка җырчысы Шерилин Саркисян Лапьер Боно Оллмэн) яшь вакытына охшатып, «яшь Шер» дип билгеләп үтә.

Көньяк Африка Республикасы кунагы Сиябулела Нтлале исә барлык тамашачыларны да үзенең харизмасы һәм театраль осталыгы белән таң калдырган.

Сиябулела Нтлале аеруча Эльмира Кәлимуллина белән уртак тел тапкан. Карагыз әле, ике артист бөтен кешегә дә таныш булган музыка телендә ничек идеаль дәрәҗәдә аралаша.

Cиябулеланың шат күңелле, позитив булуы экраннар аша да сизелеп тора. Аның чыгышын социаль челтәрдә күрсәткән Гүзәлия: «Үтерде бу», – дип тә шаяртып алган. Ришат Төхвәтуллинның сәхнә артындагы кадрларында күренгәнчә, Сиябулела татар кызларын, аеруча Ришат Төхвәтуллинның фотографын бик ошаткан.

Бразилия кунагы – Хоссе Галлиса. Видеодан күренгәнчә, артист тамашачыны үзенең таланты белән генә түгел, сызгырып күрсәтүе белән дә гаҗәпкә калдырган. Җырчыга залдан: «Афәрин!» – дип кычкырганнары да ишетелеп тора.

Концерт «Подмосковные вечера» һәм Вердиның «Травиата» операсыннан дөньякүләм танылган «Libiamo» җырын барлык артистлар бергәләп хор белән башкарып тәмамланган.