Αγγελική Νικολούλη: «Το πάθος για την αλήθεια δεν εξαντλείται, ειδικά όταν βλέπεις να ανάβει φως»

Το «Φως στο τούνελ», η μακροβιότερη εκπομπή έρευνας στην ελληνική τηλεόραση με την Αγγελική Νικολούλη, επιστρέφει την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου στο Mega. Ανανεωμένη, στην 30ή της πλέον σεζόν στον αέρα, θα συνεχίσει τη διαλεύκανση εγκλημάτων και εξαφανίσεων, όπως μόνο η δημοσιογράφος και παρουσιάστρια μαζί με τους συνεργάτες της γνωρίζουν να κάνουν τόσο αποτελεσματικά. Με αφορμή την εκκίνηση επετειακής χρονιάς της εκπομπής, η Αγγελική Νικολούλη μίλησε στα «Πρόσωπα».

Νέα σεζόν για το «Φως στο τούνελ». Τι να περιμένει το κοινό από αυτό;

Την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου είναι η πρεμιέρα της εκπομπής και μπορείτε να φανταστείτε την κατάσταση που επικρατεί στο γραφείο σε επίπεδο προετοιμασίας. Βαθιές έρευνες σε μυστηριώδεις υποθέσεις που θα συζητηθούν… Ολα βρίσκονται στο κόκκινο, γιατί κάθε χρονιά οφείλουμε να είμαστε καλύτεροι. Το χρωστάμε στους τηλεθεατές, στον εαυτό μας και στην ιστορία των 30 χρόνων που κλείνει φέτος το «Τούνελ». Σε αυτό το πλαίσιο θα ανοίξουμε τους φακέλους υποθέσεων που άφησαν το δικό τους στίγμα στο «Τούνελ» με νέες μαρτυρίες, αποδεικτικά στοιχεία και ντοκουμέντα. Ελπίζουμε οι πολύτιμες νέες πληροφορίες να οδηγήσουν σε καίριες εξελίξεις… Το τηλεοπτικό κοινό μάς ξέρει καλά, δεν χρειάζεται να ξανασυστηθούμε. Αρκεί να σας θυμίσω ότι φέτος θα ξεπεράσουμε τις χίλιες εκπομπές…

Η εκπομπή φέτος συμπληρώνει 30 χρόνια ζωής. Τι είναι αυτό που σας δίνει κίνητρο να συνεχίζετε με την ίδια ένταση και πάθος ύστερα από τόσα χρόνια; Υπήρξαν στιγμές που σκεφτήκατε να κάνετε κάτι διαφορετικό;

Οταν ξεκίνησα την εκπομπή πριν από τρεις δεκαετίες – και που το λέω, μου φαίνεται απίστευτο –, δεν μπορούσα να φανταστώ πως αυτό το όμορφο ταξίδι θα είναι τόσο μακρύ. Μιλάμε για μια ολόκληρη ζωή ταυτισμένη με την έρευνα, τον κίνδυνο και την αδιάκοπη μάχη για την αλήθεια. Με την ίδια προσήλωση και συνέπεια συνεχίζουμε και φέτος. Το γεγονός ότι η εκπομπή συμπληρώνει 30 χρόνια είναι για μένα μια τεράστια τιμή αλλά και ευθύνη. Το κίνητρό μου παραμένει το ίδιο από την πρώτη ημέρα: η ανάγκη να βοηθάμε ανθρώπους που βρίσκονται σε απόγνωση, είτε γιατί έχουν χάσει δικούς τους είτε γιατί αναζητούν δικαιοσύνη σε δύσκολες καταστάσεις. Κάθε φορά που μια υπόθεση βρίσκει λύση ή μια οικογένεια παίρνει απαντήσεις, νιώθω ότι όλη αυτή η προσπάθεια δικαιώνεται. Αυτή είναι η ανταμοιβή μου. Αυτό που μου δίνει την ώθηση να συνεχίζω με την ίδια ένταση είναι η εμπιστοσύνη του κόσμου, η υποστήριξη των οικογενειών και η δύναμη που αντλώ από την ελπίδα ότι κάθε έρευνα μπορεί να φέρει λύση. Το πάθος για την αλήθεια δεν εξαντλείται, ειδικά όταν βλέπεις να ανάβει φως. Δεν σκέφτηκα ποτέ να κάνω κάτι διαφορετικό. Το «Τούνελ» για εμένα είναι το δεύτερο παιδί μου που το ανέθρεψα με κόπους και θυσίες και καμαρώνω για όσα πετυχαίνει.

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σας περνά από το μυαλό όταν ξεκινάτε μια νέα έρευνα; Υπάρχει κάποια ρουτίνα ή «τελετουργικό» που ακολουθείτε κάθε φορά που σας αναθέτουν μια υπόθεση;

Το πρώτο πράγμα που με απασχολεί είναι να συγκεντρώσω όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες και να δω πίσω από αυτό που φαίνεται. Τόσα χρόνια έχω μάθει καλά πως η λεπτομέρεια, όσο ασήμαντη και να δείχνει σε κάποιους, μπορεί να δώσει την απάντηση και να κάνει τη διαφορά. Και επειδή με ρωτάτε, θα έλεγα ότι υπάρχει ένα είδος «τελετουργικού» στον τρόπο που δουλεύω. Πάντα ξεκινάω με το να μελετήσω κάθε λεπτομέρεια της υπόθεσης – τα στοιχεία που υπάρχουν, τα πρόσωπα που εμπλέκονται και τις πρώτες πληροφορίες που μπορεί να έχω. Προσπαθώ να βάλω τον εαυτό μου όχι μόνο στη θέση των ανθρώπων που αναζητούν βοήθεια αλλά κυρίως στη θέση που βρέθηκαν οι αγνοούμενοι και τα θύματα πριν παγιδευτούν. Αυτό με βοηθάει να κατανοήσω καλύτερα την ψυχολογία τους, να δω τις τελευταίες επαφές τους και να εντοπίσω τους πιθανούς μάρτυρες. Στη συνέχεια, η ομάδα μου κι εγώ οργανώνουμε την έρευνα με στρατηγικό τρόπο. Κάθε βήμα πρέπει να είναι μελετημένο και συντονισμένο. Αν υπάρχει κάτι που κάνω ανελλιπώς πριν βγω στον αέρα, είναι να επικεντρώνομαι στα γεγονότα και να προσπαθώ να αφήνω τα προσωπικά συναισθήματα στην άκρη, γιατί η αντικειμενικότητα είναι το κλειδί σε κάθε έρευνα.

Πώς θα περιγράφατε τη «μαγεία» της έρευνας;

Μοναδική. Δύσκολο να περιγραφεί με λόγια. Είναι αυτή η αίσθηση του μυστηρίου που σε τραβάει, το κυνήγι της αλήθειας που σε κρατά σε εγρήγορση και η ελπίδα ότι στο τέλος θα φτάσεις στην αποκάλυψη. Σαν να έχεις μπροστά σου ένα δύσκολο παζλ και η μαγεία βρίσκεται στο να συνδέεις τα κομμάτια ένα ένα για να δεις την τελική εικόνα. Υπάρχει και κάτι βαθιά ικανοποιητικό όταν βρίσκεις κάποιο «χαμένο κομμάτι» του παζλ. Είναι η στιγμή που νιώθεις ότι όλες οι προσπάθειες άξιζαν τον κόπο. Η αίσθηση ότι μπορείς να φέρεις φως σε κάτι που ήταν κρυμμένο στο σκοτάδι για καιρό είναι ανεκτίμητη. Η «μαγεία» της έρευνας δεν βρίσκεται μόνο στην επίλυση μιας υπόθεσης, αλλά και στη διαδικασία της ανακάλυψης. Είναι η αγωνία, η ελπίδα, η επιμονή και τελικά η δικαίωση.

Είστε η πρώτη γυναίκα αστυνομική ρεπόρτερ στη χώρα μας. Υπάρχουν στερεότυπα που ακολουθούν τις γυναίκες δημοσιογράφους στον χώρο του αστυνομικού ρεπορτάζ; Εχετε βιώσει προσωπικά κάποιου είδους διακρίσεις και πώς τις ξεπεράσατε;

Οταν ξεκίνησα την πορεία μου ως αστυνομική ρεπόρτερ, υπήρχαν αρκετά στερεότυπα που ακολουθούσαν τις γυναίκες σε έναν τομέα που ήταν ανδροκρατούμενος. Υπήρχε η αντίληψη ότι μια γυναίκα δεν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του αστυνομικού ρεπορτάζ με τον ίδιο τρόπο που θα το έκανε ένας άντρας. Συνάντησα πολλές δυσκολίες, πληγώθηκα και ένιωσα έντονα την απόρριψη, αλλά δεν το έβαλα κάτω. Εστίασα αποκλειστικά στην επίμονη, σκληρή δουλειά. Για να έχω αποτελέσματα στην έρευνά μου έπρεπε να δουλέψω δύο φορές περισσότερο. Ετσι κέρδισα την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό, όχι μόνο των συναδέλφων μου αλλά και του κόσμου. Πάντα θα υπάρχουν τα στερεότυπα που συνοδεύουν τις γυναίκες σε ορισμένους επαγγελματικούς χώρους. Η καλύτερη απάντηση είναι να στηρίζεσαι στη δουλειά σου, στα πόδια σου και όχι στα ξυλοπόδαρα άλλων ιθυνόντων που υπόσχονται να σε σηκώσουν ψηλά. Σήμερα, έπειτα από τόσα χρόνια στον χώρο, νιώθω περήφανη που, παρά τις δυσκολίες, άνοιξα τον δρόμο και για άλλες γυναίκες δημοσιογράφους στο αστυνομικό ρεπορτάζ.

Ποιο είναι το δικό σας «φως» στη ζωή;

Είναι οι άνθρωποι που έχω βοηθήσει μέσα από τη δουλειά μου. Κάθε φορά που μια υπόθεση βρίσκει τη λύση της και δίνουμε απαντήσεις σε αυτούς που ζουν με την αβεβαιότητα, νιώθω ότι φωτίζω ένα σκοτεινό μονοπάτι. Αυτές οι στιγμές είναι για μένα η πραγματική δικαίωση. Σε προσωπικό επίπεδο, το φως μου είναι ο γιος μου αλλά και αγαπημένοι μου άνθρωποι που με στηρίζουν και μου δίνουν δύναμη σε δύσκολες στιγμές. Η εσωτερική φλόγα που με ωθεί να συνεχίζω, ακόμα και όταν οι καταστάσεις είναι δύσκολες, μοιάζει με φως που με καθοδηγεί σε ό,τι κάνω.

Η εκπομπή σας έχει χτίσει μια μεγάλη κληρονομιά στον χώρο της δημοσιογραφικής έρευνας. Πώς φαντάζεστε το μέλλον της; Θα αφήνατε ποτέ την έρευνα σε νεότερες γενιές;

Το «Τούνελ» έχει πράγματι χτίσει μια ισχυρή κληρονομιά στον τομέα της δημοσιογραφικής έρευνας και αυτό με γεμίζει περηφάνια. Η νέα γενιά δημοσιογράφων φέρνει μαζί της νέες ιδέες, φρέσκες προσεγγίσεις και διαφορετική οπτική γωνία. Είναι αναπόφευκτο και φυσικό να υπάρχει μια αλλαγή φρουράς. Σίγουρα θα ήθελα να δω νεότερους δημοσιογράφους να αναλαμβάνουν το έργο της έρευνας, να εφαρμόζουν τις δικές τους καινοτόμες προσεγγίσεις και να επενδύουν στην αλήθεια. Το βασικό όμως είναι να έχουν ψυχή, αγάπη για αυτό που κάνουν και δυνατή θέληση. Να μην τα παρατάνε εύκολα. Νομίζω ότι είναι καθήκον μας να καθοδηγούμε και να στηρίζουμε τις επόμενες γενιές, να τους δίνουμε τα εφόδια και τα εργαλεία που χρειάζονται για να συνεχίσουν την ερευνητική δημοσιογραφία. Οσον αφορά το μέλλον της εκπομπής, φαντάζομαι ότι θα συνεχίσει να εξελίσσεται, προσαρμόζοντας τις μεθόδους και τις τεχνολογίες της, αλλά πάντα με τον ίδιο στόχο: να φέρνει στο φως την αλήθεια και να βοηθά τους ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάγκη.

Αν μπορούσατε να συνομιλήσετε με τον νεότερο εαυτό σας, λίγο πριν ξεκινήσετε το «Φως στο Τούνελ», τι θα του λέγατε;

Θα του έλεγα να είναι περήφανος για το πάθος και την επιμονή του. Θα του τόνιζα ότι η δημοσιογραφική έρευνα απαιτεί πολύ σκληρή δουλειά, υπομονή και ευαισθησία. Οτι θα υπάρξουν δύσκολες στιγμές και προκλήσεις, αλλά η αίσθηση ότι μπορεί να κάνει τη διαφορά στη ζωή κάποιου, να δώσει φως και ελπίδα σε ανθρώπους που τα χρειάζονται, είναι αναντικατάστατη. Θα τον προειδοποιούσα να φροντίζει περισσότερο τον εαυτό του. Είναι σημαντικό να βρίσκει προσωπικό χρόνο και να γεμίζει τις μπαταρίες του.

Ποια είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση που νιώθετε όταν ολοκληρώνετε τη συγγραφή ενός βιβλίου; Είναι διαφορετική από την ικανοποίηση που αισθάνεστε όταν λύνετε μια υπόθεση στην εκπομπή σας;

Η συγγραφή ενός βιβλίου είναι σαν μια δύσκολη εγκυμοσύνη που σε αποζημιώνει όταν φέρνεις μια νέα ζωή στον κόσμο. Κάθε βιβλίο που γράφεις είναι ένα παιδί σου. Είναι η υπέροχη αίσθηση ότι έχεις μοιραστεί μια ιστορία, μια εμπειρία ή μια γνώση που μπορεί να αγγίξει ή να βοηθήσει τους αναγνώστες σου. Οταν βλέπω το τελικό αποτέλεσμα, νιώθω μια βαθιά ικανοποίηση και περηφάνια, καθώς γνωρίζω ότι έχει απαιτήσει πολύ χρόνο, προσπάθεια και συναισθηματική επένδυση. Τα βιβλία μου βασίζονται σε αληθινές ιστορίες που ερεύνησα στο «Τούνελ». Συγγραφέας τους είναι η ίδια η ζωή…

Στην εκπομπή σας φαίνεστε ως σιδηρά κυρία, με απόλυτη αποφασιστικότητα και επαγγελματισμό. Πώς καταφέρατε να διατηρήσετε αυτή την εικόνα ενώ ταυτόχρονα δείχνετε μια πιο χαλαρή πλευρά σας στα social media;

Η εικόνα της «σιδηράς κυρίας» έχει δημιουργηθεί μέσα από την αφοσίωση και τον επαγγελματισμό που απαιτεί η δουλειά μου. Μην ξεχνάτε ότι βρίσκομαι σε ένα περιβάλλον που χρειάζεται αποφασιστικότητα και σοβαρότητα. Τα social media μου προσφέρουν την ευκαιρία να δείξω τη χαλαρή πλευρά μου. Εκεί μπορώ να μοιραστώ κομμάτια της καθημερινότητάς μου. Νομίζω ότι αυτή η ισορροπία είναι σημαντική.

Η υπόθεση που τη στοιχειώνει ακόμα

Εχετε καταφέρει να βρείτε χιλιάδες αγνοούμενους και να εξιχνιάσετε υποθέσεις. Υπάρχει όμως κάποια υπόθεση που δεν λύθηκε ποτέ και σας στοιχειώνει ακόμα;

Ολα αυτά τα χρόνια χειριστήκαμε υποθέσεις σημαντικές που, παρά την επιμονή μας και την αφοσίωση στην έρευνα, δεν κατέστη δυνατό να φτάσουμε στη λύση τους. Υπάρχουν περιπτώσεις που ενώ όλες οι ενδείξεις μάς οδηγούν κοντά, κάπου η αλήθεια εξαφανίζεται, είτε επειδή οι Αρχές δεν έδωσαν την απαραίτητη προσοχή είτε επειδή λείπουν τα κρίσιμα στοιχεία. Κάθε φορά που έρχομαι σε επαφή με τέτοιες ιστορίες, αναρωτιέμαι τι άλλο θα μπορούσα να κάνω, νιώθω ένα βάρος, ένα ανεκπλήρωτο χρέος. Είναι κάτι που δεν μπορώ να το αφήσω πίσω. Αυτές οι ανοιχτές πληγές δεν κλείνουν ποτέ, τόσο για τις οικογένειες όσο και για εμένα. Γι’ αυτό φέτος αποφασίσαμε να ζωντανέψουμε τέτοιες πολύκροτες ανεξιχνίαστες ιστορίες με νέα στοιχεία. Είναι η απόδειξη ότι το «Τούνελ» δεν σταματά και δεν εγκαταλείπει την έρευνα, όσο δύσκολη και να είναι. Μια τέτοια υπόθεση είναι η δολοφονία του μικρού Ελεξ από τη Βέροια το 2006. Παρά τις εκτεταμένες έρευνες και την προσπάθεια που καταβλήθηκε από πολλές πλευρές, δεν καταφέραμε ποτέ να βρούμε το παιδί και να μπει ένα τέλος στην αέναη αγωνία της μάνας. Προτείναμε με ειδικούς μια συγκεκριμένη, τολμηρή έρευνα που πιθανότατα να έδινε την απάντηση, αλλά πάγωσε σε κάποιο συρτάρι της Δικαιοσύνης.

Υπάρχει κάποια «άγνωστη» ή «κρυφή» πλευρά της δουλειάς σας που το κοινό δεν γνωρίζει, αλλά θα είχε ενδιαφέρον να μάθει;

Δεν θα έλεγα πως είναι μόνο μία. Υπάρχουν πολλές πτυχές της δουλειάς μου που το κοινό δεν γνωρίζει. Για παράδειγμα, η έντονη και εξουθενωτική ψυχολογική πίεση. Η επαφή με τις οικογένειες, η ευθύνη απέναντί τους και η επιθυμία να φέρουμε αποτέλεσμα δημιουργούν ένα τεράστιο συναισθηματικό βάρος. Δεν είναι πάντα σίγουρο ότι θα βρούμε τις απαντήσεις που ψάχνουμε κι αυτό προκαλεί μια συνεχόμενη αγωνία, ιδιαίτερα όταν οι οικογένειες και το κοινό έχουν τόσο υψηλές προσδοκίες. Η προετοιμασία που γίνεται πίσω από τις κάμερες είναι εξαντλητική. Πολλές από τις κρίσιμες πληροφορίες που λαμβάνουμε από τηλεθεατές ή ακόμα και ανώνυμες πηγές δεν μπορούν πάντα να δημοσιοποιηθούν. Κάποιες φορές ακολουθούμε «κρυφά» μονοπάτια και κάνουμε κινήσεις που δεν φαίνονται, προκειμένου να προστατέψουμε τις έρευνες ή τους ανθρώπους που εμπλέκονται. Κάτι που ο κόσμος ίσως να μη φαντάζεται είναι και το μέγεθος του κίνδυνου που εμπεριέχει η δουλειά αυτή. Ερχόμαστε σε επαφή με επικίνδυνα άτομα ή καταστάσεις, ειδικά όταν πραγματευόμαστε εγκλήματα. Η ασφάλεια τόσο η δική μου όσο και της ομάδας μου είναι κάτι που πρέπει να λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη κάθε φορά. Είναι και τόσα άλλα που πιστεύω ότι δεν αφορούν τον τηλεθεατή…